featured

Türk Pilotlarının istihdam sorunu ve Yabancı Pilotların durumu

Havacılık sektöründe faaliyet gösteren işyerlerinde istihdam edilecek yabancı pilotların bakanlığımızca düzenlenecek çalışma izni, yabancı uyruklu pilotların lisanslarını Türkiye’de geçerli kılan Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünden alınacak Validasyon Belgesi ile birlikte geçerlilik kazanmaktadır.

https://www.csgb.gov.tr/uigm/belgeler/izin-degerlendirme-sureci/

Türkiye’de toplam pilot sayısı yaklaşık olarak 12000 rakamına yaklaşmıştır. Son 2 yıldır pandemi sebebiyle Havayolu şirketleri yeni pilot alımı yapmadığı gibi Onur Havayolları 1 Nisan 2020 tarihinden bu yana aktif uçuş faaliyetlerini durdurmuş bulunmaktadır gelinen süreçte çalışanlarına maaş ödemediği ve kısa süre içinde iflas edeceği bir çok basın yayın organında dile getirilmektedir. 

Daha önce 2020 yılı başında iflas etmiş Atlas Global Havayolları ve 2018 de iflas etmiş Borajet Havayollarından dolayı birçok Türk vatandaşı pilot işsiz kalmış pandemi sürecini de en ağır ekonomik şartlarda geçirmektedirler.

1990’lı yıllardan bu yana onlarca Havayolu şirketi iflas etmiş, ettirilmiştir. Bu şirketlerden geriye binlerce Kabin memuru, Teknisyen, Pilot ve diğer tüm şirket çalışanları mağdur edilmiştir. Özellikle son dönemde iflas eden Atlas Global ve Borajet Havayollarının iflas süreçleri takip edildiğinde Onur Havayollarının da aynı senaryo ile iflasa götürüldüğü gözden kaçmayacaktır.

Onur havayollarında 300 pilot, Atlas ve Borajet havayolları iflasından sonrada 200pilot olmak üzere yaklaşık 500 civarı tecrübeli pilot işsiz durumda olmak üzere, son üç yıldır pilotaj eğitimini tamamlamış 1100 tecrübesiz pilotla birlikte toplamda Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı yaklaşık 1600 pilot hali hazırda işsiz durumda atıl kullanılmayan bir kaynak olarak bekletilmektedir.

Tecrübesiz bir pilotun tüm eğitimleri için harcanan süre 2-4 yıl arasında değişmekle birlikte eğitim maliyeti de 100.000 EURO ve her bir tecrübeli pilotun yıl/uçuş saati bazında tecrübe maliyeti de ortalama kişi başı 400.000 EURO olmak üzere kullanılmayan kaynak kapasitesi hesap edilirse; 1100×100.000=110.000.000 EURO ve 600×400.000=240.000.000 toplamda 350.000.000 EURO, yani 3.800.000.000TL (ÜçmilyarSekizyüzmilyon Türk Lirası) kaynak kullanılmadığı halde bekletilmektedir.

Türkiyede aktif olarak faaliyet göstersen havayolu şirketlerinde yaklaşık olarak 750 Pilotun çalıştığı bilinmektedir.  Her bir pilotun çalıştığı şirkete ekonomik maliyeti (maaş+otel ücreti+lisanslandırma ücretleri+aylık memleketlerine gidiş geliş masrafları ve aracı kuruluşlara verilen komisyonlar) 200.000 EURO olmak üzere toplamda yıllık yabancı pilotlara ödenen ücretler 150.000.000 EURO olarak hesaplanabilir.  Son 10 yıldaki yabancı pilot istihdamının Türk ekonomisine maaliyeti ise yaklaşık 1.000.000.000 EURO ve bu şekilde artış devam ederse de önümüzdeki 10 yıl için 2.000.000.000 EURO olması kaçınılmazdır. 

Neredeyse bütün yabancı pilotlar kazandıkları paraları kendi ülkelerine yatırım olarak götürmekteler ve bunu karşılığı ülkeye hiçbir kaynak girişi olmamaktadır. Bununla birlikte 350milyon EURO değerinde işsiz Türk Pilotları atıl bırakılması da düşündürücüdür.

Pandemi öncesinde Avrupa Birliği ülkelerinde Türk vatandaşlarının çalışabilmesi için öncelikle EU oturma hakkı olması ve Avrupa sivil Havacılığı (EASA) onaylı Pilot lisansına sahip olma şartları öne sürülerek Türk Lisanslı pilotların Avrupa Havayolu Şirketlerinde çalışma imkanları neredeyse yok denecek kadar azdır. Pandemi sürecinde ise dünyada faaliyet gösteren tüm hava yolu şirketleri yabancı pilotları işten çıkartmış ülkelerine göndermiştir. Böylelikle işsiz Türk pilotlarının tam sayısı yukarıdaki rakamlardan da fazla olduğu düşünülmelidir.

2020 yılında yabancı pilot oranı %11 iken pandemi dolayısıyla Cumhurbaşkanımızın verdiği talimat neticesinde  %2 seviyesine düşürülmesi konusu SHGM tarafından Tüm Havayollarına talimat olarak bildirilmiş olmasına karşın gelinen süreçte Yabancı pilot sayılarında göze görünür tatmin edici bir azalma olmamıştır. Bu konunun tekrar dile getirilmesi hatta SHGM yetkisinde olan çalışma izinlerinin onaylanma işleminin durdurulması seçeneği düşünülmelidir.

Ayrıca SGK kanunları kapsamında çalışma hayatımızda Emeklilik yaşı 65 e kadar uzatılmıştır. Bu durum sivil havacılık açısından da ticari yapılan uçuşlar için pilotlarda çalışma yaşı 65 olarak uygulanmaktadır. Ancak şirketler pilot alımlarında Kaptan Pilotlar için 53-55 yaş ve İkinci pilotlar (First Oficer) içinde 40-45 yaş olarak işe alım kriterleri uygulamaktadır. Bu durum anayasanın eşitlik ilkesine aykırı olmakla birlikte Avrupa ülkelerinde böyle bir şart getirilmesi kesinlikle insan haklarına aykırı olarak değerlendirilmektedir. Şu anda iflas eden şirketler dolayısıyla işsiz kalan pilotların en az %30 u bu yaş kriterini sağlayamadığından Türk şirketlerinde iş bulmalarının da önü kesilmektedir.

Bir diğer işe alım şartı olan ‘’ son 1 yıl içinde aktif olarak uçuş yapmak’’ durumu,  pandemi dolayısıyla işsiz kalan pilotların son 2 yıldır uçuş yapamadıkları için önlerinde aşılması imkansız bir bariyer olarak konulmaktadır.

Başta Türk Hava Yolları olmak üzere ülkemizde faaliyet gösteren Havayolu şirketlerinin yukarıdaki saymış olduğumuz kısıtlamaları ortadan kaldırarak işsiz pilotlara daha efektif olarak iş imkanı sunmalarını ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına her alanda öncelik vermelerini, aynı zamanda SHGM başta olmak üzere bu kadar işsiz Türk pilotu dururken ve yabancı pilotların çalışma müsaadelerinin iptal edilmesi istihdamın önünü açarak Türk sermayesini geri dönmeyecek şekilde yurt dışına çıkması engellenmiş olacaktır.

 

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

17 Yorum

  1. 3 yıl önce

    Bu başlığı “Şuursuz” olarak değiştirmelisiniz. Onurair’in 32, Atlasjet’in 23 civarında uçağı vardı. 55×2= 110 pilot koltuğu ve 5 ekipten 550 pilotu olduğunu kolayca hesaplayabilirsiniz. Cadetlerle birlikte 600 civarı. Abartı falan yok. Filoyu büyütme planlarını saymıyorum bile. Yetişmiş insan gücü ile birlikte, yetişmekte olan kalifiye insan gücü de heba edildi. Yurt dışında ise; FAA lisansı, EASA lisansı; İngilizce için Level 4 aranırken ana dillerinde Level 6 istenmesi; Çin, Körfez ülkelerinde politik nedenlerle Türk personel istihdam edilmemesi gibi gerekçelerle iş imkanı bulunamıyor ve Türk Hükümeti ve kurumları Türkiye’nin ana dış politikası olan “mütekabiliyet” prensibini uygulamaması nedeniyle Türk pilotlarına haksızlık ediliyor. Milyarlarca para yurt dışına akıyor. Şuurlu olunmalı.

    Cevapla
  2. 3 yıl önce

    Böyle bir saçmalık yok yani, 20 yıl önce erzurumda bile mühendislik kazansan itibarın vardı, işin hazırdı. Şimdi itülü iş bulamıyor. Maaşlar asgariye yaklaşmış. Beyfendiler kendi keyfine uçuş okuluna gitmiş işsizim diyor. Asıl mesleğin neyse yallah bulana kadar o işe. Pilotuz ya 20k altı evden çıkmayız tripleri… elbet bir lisans bitirdin gir bir şirkete herkes gibi al 3-5k para. Bencilliğe bakar mısın, yenileri de geliyor sayı artıyor eldekiler iş bulamıyormuşmuş. Ya ben diyor muyum odtü mezunuyum kalan leş üniversitedekilerin hepsi ölsün önce ben kıyak bir işe gireyim diye…

    Cevapla
  3. 3 yıl önce

    Öncelikle airline haberin yayınladığı bu yazı tamamamıyla gercekleri yansıtmaktadır. Bu haberinizden dolayi teşekkür ederim.Malesef biz çalışanlar sesimizi bir yere kadar duyurabiliyoruz. Sizden ricamız yaşanan mağduriyetlerin gündemde aktif bir şekilde tutulması ve yetkili mercilerin bu tarz yayınlarla dikkatlerini çekmenizdir.Umarim yetkililer bu sıkıntılarımızı sizlerin aracılığıyla haberdar olup kayıtsız kalmaz ve gereğini yaparlar.

    Cevapla
  4. 3 yıl önce

    Hani tarih kitaplarında okuduğumuz halk bu dönemde ağır vergiler altında eziliyordu yazardı ya şuan onu yaşıyoruz, bizim vergilerimizle yabancılar doyuruluyor, Suri si, Afgan i, Banglades lisi… bu yabancı pilotlar da aynı o durum, türk pilotlar işsiz dururken yabancı pilot çalıştırmak da heralde nadir görülen biseydir, bizim milletin kanında mi var anlayamadım yabancı severler, sözde en milliyetçi biziz ama icratta herşey ortada

    Cevapla
  5. 3 yıl önce

    Ali Murat Ersoy hakkım haram olsun.Allah belanı versin bizi borç batağına düşürdün bizim alacaklarımızı ah’lı paralarımızı çocuklarına yedirdin hepiniz o paralarla boğulun.Sen benim çocuklarımın ailemin rızkını çaldın Allah sorar bunun hesabını

    Cevapla
  6. 3 yıl önce

    Burada bazı arkadaşlarımız acımasızca yazıyorlar ama ; sonuçta insanlar işsiz ve evlerine götürecekleri ekmek bile bulamıyorlar ama ne demişler tok açın halinden anlamazmış sende haklısın çünkü Devlet bile anlamıyor ki bazılarının anlamasını beklemek yanlış olur;devir patronların ve hırsızların devri Atlas Global battı devletten ses yok; Onur Air batıyor eee gene ses yok;peki bu sessizlik nedir hiç düşündünüz mü; hemen acı gerçeği söyleyeyim kimsenin umrunda bile değiliz arkadaşlar; çünkü patronaj denen adamlar tren olmuş gidiyorlar ve birbirlerinden öyle bir destek alıyorlar ki protesto etsen ne olacak sonuçta bir hafta sonra nasıl olsa hiçkimse de ne dermen ne de para kalacak adamlar bunu da biliyor.Sonuç olarak söz bitti;para bitti;herşey bitti ve en kötüsü de umut bitti.Vergi veren ben; çalışan sen didinen başka arkadaşımız ama işin kaymağını yiyen Suriyeli,Alman,italyan,ingiliz,vs vs al işte adamlar hem yerli hem de milli ne varsa Hans da,George da var hadi böyle devam aferim hepinize.

    Cevapla
  7. Yabanci pilotlara Turk vatandasligi verirsek bu sorun cozulur

    Cevapla
  8. 3 yıl önce

    6 yıldır onurdasin 170 pilotu olan atladtan gelenler ve para verip ucamayip az ucanlari pilottan saymiyorsan kendini 6 yıldır onurda uçtuğunu söylüyorsa seni şirkete alanada lanet olsun.sen sayılarla uğraşacağına ben pilotmuyum diye kendine sor önce .bu yazının içeriğini goremiyecek kadar pilotsun burada sayilrla hesabın varsa bu pilotlar 299 kişi sen pilot değil bekçi bile olamazsın..bu kadar eminsen adını yaz ve gerçek sayiyida yaz sadece kendini yazma bu kadar kendine güveniyorsan.sayin 6 yıllık pilot bana göre sen 6 yıllık dağda yetişen otsun.

    Cevapla
  9. 3 yıl önce

    Pilot olmak zor… dışardan aldıkları para hekeze çok geliyor ama pilot olmak herkesin harcı değil…Allah hepsini. Yardımcısı olsun…

    Cevapla
  10. 3 yıl önce

    Yabancılara gerek yok fakat cumhurbaşkanın bundan haberi var mı

    Cevapla
  11. 3 yıl önce

    Atlasta 100 first officer, 100 kaptan vardı. İş bulan sayısı çok azdır.

    Cevapla
  12. 3 yıl önce

    Arkadaşlar Sefa beyin yazdıkları konusunda herkesin birlik olup ekmek parasıni yabancılara verdirmemeniz gerek.susarak burda hata arayarak kimse size iş vermez biraz mantıklı olun ,bu konuda sesinizi yükseltin .korkmayın kimse sizi yargılama yapmıyor.kendi ülkende ucamiyorsaniz evde oturup sessiz kalıyorsanız suçlusu kendinizsiniz.kimse size yalvarmiyor yalvarmiyacak özellikle onur ve Atlas uçuş ekibi.uyanin artık birlik olup yabancı pilotları göndermek için harekete geçin.Turk pilotunun içerde değeri kalmadı dışarda zaten yok .bunları görün .bu ülkede yabancının işi olamaz.siz susar hakkını aramaz iseniz onlarda burda sizi görev yaparak sizlere ,biz sizden daha iyiyiz yoksa siz ucarsiniz demektedir.bunudami görmüyorsunuz.uyanin artık bu konuda sesinizi duyurun.

    Cevapla
  13. Sadece Air line cephesinde değil business yani küçük iş jetlerinde bile yabancı pilot sayısı nerdeyse Türk pilot sayısına eşitlenecek…Kimsenin umrunda olmadığı bir gerçek sayıları binleri bulan Türk pilotları dışarda işsiz ve çaresiz gezerken yabancı uyruklu pilotların iş bulup keyif yapması..Milliyetçilik sadece lafta Millilik ayaklar altında Yazık

    Cevapla
  14. 3 yıl önce

    bu yabancı pilot larıda birşey sanmayın , çoguna inişi kalkışı biz öğrettik. Ama ekmek için gelmişler onların kişisel bir sorumluluğu yok.Tamam onlar burda kalsın Fakat Avrupa ve diger Türkiye de pilotu bulunan ülkeler, bizlere ayrımcı davranmasın , eşit şartlar da rekabet edelim. Yani yurt dışında bize konulan engelleri ,bizde onlara koyalım .Bakalım kaç tanesi geçer.mütekabiliyet olsun.

    Cevapla
  15. 3 yıl önce

    Sırf konuşma yszılma çizilme bıktık artık icraat yok ve olmayacakta ben şnanmıyorum benden olmayan türk iş bulamasın düşğncesi var bu ülkede nun yerine yabancı ekmek yesin diyorlar. Allah sixi bildiği gibi yapar umarım

    Cevapla
  16. 3 yıl önce

    Sanırım İkinci pilotları (F/O) arkadaşlarımızı saymıyorsunuz zira Onurairde yaklaşık 50 tane cadet pilot var 100 kaptan 150 F/O var

    Cevapla
  17. 3 yıl önce

    Durum bu kadar acınacak halde değil(Aktif pilot sayılarıyla ilgili).Her zaman ki gibi abartmayı seviyoruz ben 6 yıldır onur airdeyim pilot sayısı 100 ü bile geçmedi 300 demişsiniz atlas deseniz 50-60 zor çıkar.Geriden gelen pilot arkadaşları zaten uyarmıştık onlarda piyasanın kölesi olmayı kabul etmişlerdi.Shgm UB diye kurumlar bitik halde ülke bitik halde istihdam zor gözüküyor,geri kalan yazılanlara imzamı atarım geçmiş olsun .

    Cevapla