Uçak yolculuğunun korkulu rüyası türbülans, Türk girişimcinin keşfiyle tarihe karışıyor. Öğretim Görevlisi Çiğdem İlgün 5 yıl boyunca üzerinde çalıştığı CAFA CHIP adlı yazılım sayesinde uçak türbülansa girmeden önce pilota uyarı verip uçağı en güvenli yeni rotaya yönlendiriyor.
Uçağa takılan mikro çip sayesinde hem yolcular daha güvenle seyahat ediyor hem de uçağın yıpranması azaldığı için kullanım ömrü iki kat daha uzun oluyor.
150 MİLYON DOLAR YATIRIM
Yazılımın ilk etapta sadece yolcu uçaklarında kullanıldığını anlatan İlgün “Hava yolu şirketleri büyük ilgi gösteriyor. Air Canada hava yolları başta olmak üzere pek çok firma şu anda bu sistemi test etmeye ve kullanmaya başladı. Baykar ve Türk Hava Yolları gibi şirketlerle de görüşmelere başladık. Bu sistem savaş uçakları, kargo uçakları, SİHA ve küçük uçaklarda da kullanılabilecek. CAFA CHIP’in proje ve ilk üretimi için 150 milyon dolar yatırım yapıldı. 2 yıllık sözleşmemiz kapsamında Kanada’daki yatırımcılarımız yazılım ve kullanım hakları karşılığında bana yaklaşık 27 milyon dolar ödeme ve satılan her çip başına belirli bir yüzde kâr payı verecek. Elde ettiğim gelirle yeni projeler yaparak dünya havacılık sektöründe Türk kadının imzasının yer almasını hedefliyorum” şeklinde konuştu.
Şu anda mevcut sistemlerde radar ve pilot tecrübesiyle türbülanslar tespit edilmeye çalışıldığını fakat yeterli olmadığını dile getiren İlgün şu bilgileri verdi: Açık hava türbülansı anlık gelişebilen bir durum ve radarların tespiti çok zor. CAFA CHIP ise kokpitin ön kısmına takıldığında daha türbülansa girmeden tüm hava olaylarını hesaplayarak mor ötesi ışınların dalga boyunu sabitleyerek türbülansı algılayıp uyarı yaparak, uçağın uygun rotaya yönlendirmesi için alternatif güzargâhlar belirliyor. Tüm bu işlemleri ise otomatik olarak yapıyor. Bu çip sayesinde uçak yolculuğunda maliyetler azaltılarak yolcuların korkuları bitecek.
TÜRKİYE’DE ÜRETMEK İSTİYORUZ
30 Nisan’da cihazın ilk lansmanının İstanbul’da yapılacağını ve tüm dünyaya pazarlanmaya başlanacağını ifade eden İlgün “Dünya çapında hava yolu firmalarının temsilcileri ve Kanada’dan temsilcilerin katılacağı büyük bir lansman yapacağız. Lansman sonrası tüm ön talepleri ve küresel hedeflerimizi açıklayacağız. Türkiye’nin bu teknolojinin gelişimi için kilit ülke ve cazibe merkezi olmasını hedefliyoruz” dedi.
Dolandırıcı olduğu hiç aklınıza gelmedi mi??
Böyle genç beyinleri desteklemek lazım :)
Güzel bir haber. Ancak, bilgi yeterli değil. Pilotlar önlerindeki hava radarında türbülanslı havayı önceden görebiliriler. Göremedikleri “açık hava türbilansı” dır (Clear Air Turbulence). Kabin personelinin ve yolcuların yaralanmasına neden olan da bu tip yani, radarın göremediği açık hava türbülansıdır.
CAFA CHIP bunu görünür hale getiriyorsa güzel bir başarı. Uçaklarda kullanılabilir hale gelmesi için FAA ve EASA’dan ner bir uçak tipi için onay alınması gerekiyor. Umarım başarlı olurlar.