TORPİL MEKANİZMASI– THY’NİN ZOR GÜNLERİ… TEKNİK A.Ş GENELGE SORUNU
THY yeni havalimanına geçti geçmesine ama bir türlü istediği performansı elde ettiği söylenemez. İstenilen performansa erişilememesinin birçok nedeni var. Bu nedenlerden en önemlisi, geçişin çok hızlı olmasıdır. Henüz alt yapısı tamamlanmadan yapılan geçiş birçok aksaklığı da peşinde getirdi. Ancak bu konuda THY ve İGA yönetimini suçlamak yanlış olacaktır. Çünkü THY ve İGA yönetiminin tek başına karar verebilecek pozisyonu yok.
Konunun daha iyi anlaşılabilmesi için sistemi birlikte değerlendirelim ve ilk örneği THY’den verelim.
Malumunuz olduğu üzere THY her ne kadar özel şirket hüviyetinde ise de siyasi iktidarın etkisi her alanda kendini gösteriyor. Uçak alımlarından tutun da, yönetim kurulu üyelerinin yanı sıra üst düzey yöneticilerin değişmesi veya işe alınmasında siyasi güç etkili oluyor
Hal böyle olunca da, THY’de torpil mekanizması yok demek mümkün değil.
Bir an kendinizi THY’nin en üst mevkilerinde düşünün ve sizi o mevkilere getiren kişi veya kişilerin bir isteğine hayır diye cevap verin. Mümkün mü bu?
Şüphesiz ben de sizin gibi işe alım ve ilerlemelerin liyakat esaslı olmasından yanayım ama beni oralara getirenlerin isteklerine karşı çıkabilir miyim bilemiyorum.
Çünkü beni onlar getirdiği gibi anında götürürler de ondan… Ya baştan o görevi kabul etmeyeceğim ya da ne istenirse yapmak zorunda kalacağım. Siz kabul etmeseniz bile birçok kişi o görevi kabul edecek ve sistem aynen devam edecektir.
Sakın ola ki bu mekanizmanın yeni olduğunu sanmayın. 1975 yılında girdiğim THY’de eskiden de torpil mekanizması işlerdi şimdi de işliyor. Maalesef böyle gelmiş, siyasi iktidar bu huyundan vaz geçmedikçe, böyle gider… Tabii bunun bir diğer nedeni de ülkemizdeki işsiz sayısının çok yüksek olması. Adam iş bulamayınca bir şekilde kendine torpil aramaya başlıyor.
Hadi diyelim ki THY %100 özelleştirildi. Ne fark eder?
Bu seferde patron üst yönetimini seçiyor. Üst yönetim de aynı şimdiki olduğu gibi çalışmaya devam eder. Patronun seçtiği kişinin liyakatini nasıl belirleyecek veya nasıl sorgulayabileceğiz. Bu yapılanma özel havayollarında belki mümkün olabilir ama THY gibi bir şirkette çok zor
Bana soracak olursanız; Her türlü atamanın ve işe girişlerin liyakat esaslı olması gerekir derim. Ancak yukarıdaki şartlarda nasıl olacak? Siyaseti THY’nin içinden çıkartmak mümkün mü?
THY’nin zor günleri…
THY yeni havalimanına geçişinden itibaren zor günler geçiriyor. THY yaz tarifesini yaparken 12 adet B737MAX’ların yanı sıra peyderpey gelecek 12 tane daha B737MAX’ın filoya intikalini öngörmüştü. B737 MAX lardaki sorunların henüz çözülememiş olması ve bu sorunun sadece yazılım ile giderilemeyeceği gerçeği Boeing firmasının bu uçaklarla ilgili çözümünü 2020 lere kadar sarkıtabilir.
Bu arada 737 MAX sorunu çıkınca siparişler bir anda Airbus A321 lere dönmüş ve Airbuslara yoğun ilgi oluşmuştu. . Airbus firması bu kadar yoğun isteği hemen karşılamakta zorlanmaya başladı ve bu istekleri zamana yayınca rötarlı teslimler başladı.
Kısaca THY Max ve A321 alım sürecinden bayağı sıkıntıda.
Bu sıkıntıyı giderebilmek için, THY’nin leasing firmaları ile görüşmelerinin devam ettiğini sanıyorum. Bu beklenmeyen sorun neticesinde, THY bir karar alarak 1500 civarı kabin ekibini kızağa aldı diyebiliriz. Bu aşamada, geçenlerde yazdığımız üzere kabin ekiplerinin (işe yeni girenler dâhil) 1500 kadarını, tekrar eğitime sokmayı planlıyor. Tabii ki bu 1500 civarındaki kabin memurları eğitim müddetince dondurulmuş ücretlerini almaya devam edecek.
Bu tasarruf modeli bana 2001 yılındaki krizi hatırlattı.
THY o zamanlarda da, maddi yönden problemler yaşadığı gerçeği ile, bu tür bir girişim yapmak zorunda kalmıştı. Zamanın genel müdürü Yusuf Bolayırlı bu sorunun çözümü için sendika ve dernek yönetimleri ile toplantı yapmış, kriz nedeniyle ya 2500 kişi çıkartacağız ya da 6 ay maaşlarınızdan %10 keseceğiz demişti.(sonra bu kesintiyi 3 aya indirdiler) Bu arada emekliliği gelenler de işten çıkartıldıydı. Bu karar çalışanlarca da benimsendi ve 3 ay boyunca maaşlardan %10 kesinti yapıldı.
Yapılan bu %10 luk kesintiler daha sonra ödenecek denmesine rağmen, THY’nin o zamanlar özel şirket hüviyetinde olmaması ve hisse çoğunluğu devletin üstünde olması nedeniyle kesilen paraların geri dönüşü yapılamadı.
THY’nin 2001 yılındaki anlattığım tasarruf uygulamasına dernekler ve sendika, yani çalışanlar olur vermişti. Şimdilerde ise THY yönetimi bu tür bir istek yapsaydı sonuç ne çıkardı bilemiyorum.
TEKNİK A.Ş GENELGE SORUNU;
Teknik A.Ş de ben yaptım oldu mantığı yanlışlığı ile sendikal süreç dışı yapılan kadro değişiklikleri hukuken de yanlış bulunmuş ve sendikanın Yargıtay nezdinde açtığı dava sendikanın lehine sonuçlanmıştı.
Bu konuyu, THY’nin son genel kurulunda dile getirmiş ve işverene Yargıtay kararlarına uyması gerektiği söylemiştim. Yargıtay kararlarına rağmen Teknik A.Ş işvereninin hala sorunu çözmemesi nedeniyle, Sendika yönetimi tazminat davası açmaya çalışıyor.
İlk defa karşılaştığım bu durumu hukukçularla görüştüğümde bana verilen cevap şöyle;
Genelge, mağdurları, yani çalışanlar ya kendileri dava açacak ya da sendikaya vekalet vererek davayı sendikaya devrederek onlar adına dava açılması sağlanacak.
Her iki durumda da, yani ister mağdur olan kişinin kendisinin veya vekalet verdiği sendikanın o kişinin yerine dava açması gerekiyor.
Her iki durumda da, yani çalışan ister kendi dava açar veya sendikaya vekalet vererek açtırtsın, her ikisinde de arabuluculuk aşamasından geçmesi gerekiyor. Arabuluculuk konusu kafama pek yatmasa da hukuki bilgisi tartışılmaz bir dostum ısrarla olur diye cevap verdi.
Arabulucu, konuyu çözemezse, mağdur olan çalışanlar T.C. Savcılığına başvurarak THY aleyhine suç duyurusu yapabiliyor.
THY’nin kendi çalışanları ile sorun yaşaması hoş değil. Çalışanların şirket aleyhine bireysel veya sendika aracılığı ile dava açması hiç hoş olmaz. Mahkeme aşamasından önce Sendikanın daha üst düzeyde sorunun çözümü için uğraş vermesi işin ideali olacaktır.
Bu konuyu iyi niyetli olarak çözmenin gerekliliğini düşünüyor ve İlker Aycı’nın direk devreye girmesinin sorunun çözümünü kolaylaştıracağını düşünüyorum.
Adına fazıl denen ama bizim başka türlü isimlendirdiğimiz zat genelge toplantısında kendisi başarısız görünür diye kabul etmiyormuş hakkımızı vermeyi. Hakkımız sevdiklerinden çıksın fazıl süründüğünü görelim.
Proje tek fazda finanse edilemeyecek kadar büyük.Dolayısıyla IGA nın AHL kapasitesinin biraz üstünde çalışmaya başlayıp projenin gerçek finansmanını sağlayacak yolcular özellikle transit yolculardan para kazanmaya başlaması gerekiyordu.Ayrıca çalışmaya başlayınca devlete ödeyeceği kira da başlıyor.Taşınmadan önce ilker aycı yeni havalimanında birim maliyet bir süre artacak bu yüzden filomuzu büyütüp sürümden kar edeceğiz demişti.24 boing + 4 airbus eksikliğinin 2. çeyrek karının düşmesinde payı büyük.Orası daha çok bir transit hub olarak planlandı.Dolayısıyla uçakların zamanında inip kalması çok önemli.Havada dönen uçaklar engellendi fakat ordan kazanılan zaman taxi süresine gidince AHL nin önüne geçemedi. 1B fazı yani mayıs haziran gibi açılacak 3. pist çok önemli.Aynı şekilde THY uçak kapasitesini arttırırsa IGA sürümden kazanmak amaçlı fiyat indir.Diğer havayolları gelir daha da iner.Sonuçta yolcu demek mağaza otopark dutyfree demek .Sanırım devlete kişi başı değil sabit kira ödenec
THY genelgeden dolayı mağdur olan çalışanlarının geçmişe dönük kayıplarını tam ve gecikme faizi ile ödemelidir. Bizler bu şirketin düşmanı rakibi değiliz, çalışanıyız çalışanı!! Lafa gelince biz bir aileyiz icraate gelince teknisyene vebalı muamelesi yapıyorsunuz. Teknisyene yapılan ikinci sınıf muamele dayanılmaz boyuta geldi. Paramız gasp edilir, pass bilette ailenle rezil olursun senden 20 yıl daha az tecrübeli k/m senden önce uçağa biner, eğer bir prim ödenecekse önce ao sonra, bin dereden su getirilerek ucundan kırpılarak verilir, tiste ao ya daha yüksek zam verilir tekniğe enflasyon kadar aldın şükret denir, üst düzey yönetici tarafından domates fiyatlarını örnek gösterilir, arabanızın modelini yükseltmek istiyorsunuz diyerek dalga geçilir. Hatanın büyüğü bizde beyler bu zamana kadar işleri tam anlamıyla prosedürüne göre yapmaktansa kimimiz şirkete zarar gelmesin diye kimimiz yalakalık/kifayetssizlikten dolayı insiyatif aldık. Hatanın büyüğü teknisyende.
THY yönetimine soru: lise mezunu, yaklaşık 3 ila 8 yıldır THY teknikte çalışan, lisansı olmayan, İngilizcesi vasat sayılan sadece ortalama tecrübesi olan insanlar “THY TEKNİK A.Ş gibi” bir şirketten istifa ediyor. Başka şirketlerde gayet mutlu mesut çalışıyor. Bunun nedeni nedir? Ülkemizde işsizlik hat safhada iken bu kriterlerde ki insanlar dahi bu şirketten istifa edebiliyor. Sizce bir problem yok mu?
Havacılık işiyle uğraşan biz calisanların başı zaten yoğun gerek hangardan uçak cıkması gerek sefere verilmesi hat bakımdaki tempo prosedurler,AMM ler NRC ler birde ustune genelge veya kıdem teknik destek yardımcı teknisyen kavramları sendikanın gorevini yeterince yapamaması bizi iyice yordu!Bizler kendimizi ekadar işimize versek iştahımızı kesen bir olay neredeyse hergun gerceklesiyor.Gün gectikce bizden biseyler gidiyor yontuluyorz hakkımız iptal ediliyor.Şirket hep kendi lehine calısıyor.Benim sadece isimi dusunmem lazım bu konular mide bulandırıyor.Kalifiye personeli tutamiyorsunuz.
Yöneticiler ile personel bu kadar kopuk bu kadar çatışma içerisindeyken istifada edilir hiçbir insiyatifte kullanılmaz. Başkanı müdürü geçtim şefe bile birşey anlatamıyorsun. Birkaç yalaka haricinde kimseyi iş ile alakalı konularda bile dinlemiyorlar. Kibir felakettir.
Sendikaya;
Tazminat verilmis en azindan herkes kendi gurubunda 3 harf ilerlese belkide çoğu kişi kabul edecek.
Sadece gecmise donugu kabul etmek,genelgenin simdi baslatilmasi demek.
Koskoca 3 mahkeme ve bu kadar emek 2 sene icinmi.Kimse kabul etmezki maaslarda fark olmadigi surece.
Sefa Bey bugune kadar sendika ne yaptı genelgeden etkilenenler bir arayamı topladı HAYIR.Özgüven mi verdi Hayır.YAVUZZ duyduğuma göre dilekcelerin cekilmesi şirketin teklifini kabul edilmesi yönünde üsttü kapalı milleti dik tutacağına korkutuyo geri cekilmeleri icin sanki uğraşıyor.İlker Bey le görüşün deniliyor uzak duruyor milleti bir araya getirin deniliyor laf ebeliği yapıyor.Şimdi soruyorum çalışanlar ne yapsın.YAVUZ hangi ağızdan konuştuğu ortada iken.
Bunlarda Allah korkusu olsaydı mng habom Thy gecis zamanı maaşları düşürmez tazminatları verıp öle gecırırlerdi çalısan insanları siyasi gorus yuzunden haksız yere işden cıkarmazlardı… İşi bilmeyen adamları ise alıyorlar elleri cebinde gezinip banane kim yapıyorsa yapsin diyorlar işi bilmez torpille gelmıs Şef ve mudurler ise ahkam kesmeyi biliyorlar yanı şu thyde boşa giden bir dunya para Bı dunya boş işçi ve şef müdür var hep torpil ile gelmıs kisiler yazıklar olsun
Bu genelgede iki tarafinda sorunsuz tek cozumu kidem verilmesidir.
Harfe gore 6-9 arasi kidem farkini iki taraf anlasip 4-5 kidem vererek kimseyi uzmeden cozebilirsiniz.Inat yapip senelerce surdurmenin ve mahkemeleride mesgul etmenize gerek yok.
Memnun olmayan tabikide olacaktir ama iki taraf icin en mantikli cozum.Isveren icinde 10.1 kapatip bidaha ugrasmasina gerek kal.az.Calisanda gecmise donugu ve 4-5 kidemini alirsa cok homurdanmaz konu kapanir.
Is veren inat ederse tekrar mahkeme sonucunda 10.1 tum personele acilir ve 450 adamla isi cozmektense 7 bin adamla ugrasir.
Aynı çelikiş zihniyeti de buna benzer. ne o sadaka mı dağıtıyorsun? adamın hakkı gasp edilmiş 3-5 verin onlarda susar diyorsun ki herkes sen mi???? böyle saçmalık olur mu? herkes hakkını aramalıdır. bu orta yol değil yenilgiyi kbul etmek pes etmek tırsmak haksızlıklar karşısında susmak gibi bir manaya gelir. onurlu insanlar gasp edilen hakkını her ne pahasına olursa olsun aramalıdır
Sefa abi ;
Genelge için son güncel durumda sendika bize mail attı sirket geçmişe dönük haklarınızı verecek ama kadronuzu degistirmeyecek kabul ediyorsaniz mail atin yoksa surece devam edecegiz dedi. Fakat gercekte durum su gecmise dönük verecegi tazminat 15-30 bin arasi fakat kadro degisiminde asil skalasina gectigi zaman verecegi tazminatı 1 yilda elde edebiliyoruz. Ortalama 20 yil çalışacağını düşünürsek tazminatın nekadar az oldugu görülür. Sendika bu noktada drvam etmek isteyen personeli kendi eli ile hedef tahtası yapmıştır. Çünkü bu süreçte çözülme başlayacaktır. Ama bence bu davada sonuna kadar gidip hakkimiz olani almaliyiz.
Sıkıldım artık sürekli genelge diyorsunuz yazılarınız tat vermemeye başladı sefa bey tekniğin daha ciddi sorunları var. Siz yolu gösterdiniz hakkını aramak isteyen gider arar bu kadar basit teknik 500 kişiden ibaret değil. Hakkını aramayi bilmeyene siz ne arıyorsunuz ne yazsanız boş artık onlar için.
Bugun bize olan yarın sana olur ondan sonra kedi gibi cıyak cıyak bagırırsın bu burda şu an sorun sensin
Sefa ağabey yazıların için kendim ve genelge dolayı sıkıntı çeken arkadaşlarım adı a teşekkür ederim bizler çok üzülüyoruz kimse bizi anlamıyor duymuyor hissetmiyor sanki olmuşuz rumuz yöneticilerimiz bizi görmüyor duymuyor çok şükür siz varsınız ilker bey lütfen artık duyun bizi biz sizlerle mahkemelik olmak istemiyoruz empati yapın sizin maaşlarınız düşünülse vedeaasınıza göre borularınız olsa yıllar geçtikçe büyüyen çocuklarla daha çok ihtiyaçlarınız büyüse ve biri gelip kadronuzla oynasa borç ve kredilerden bunarsanız ne yapardınz lütfen bize yardımcı olun hakkımızı iade edin ahirete bırakmayın …
Şu an bir dokun bir ah işit. Herkesin 50 çeşit derdi var. Baştan ayağa dert teknisyende!!!
Sefa Bey 211 icin bir umut kaldi mi sizce?? Yoksa yapan yaptigiyla mi kaldi?
Adına torpil,hemşehricilik,yandaşçılık denen rezalet eskiden de vardı ama hiçbir zaman akp iktidarındaki gibi rezilce olmamıştı. Mesela adam ben Rize’de köyde çay topluyordum dediler ki İstanbul’da iyi maaşlı iş var geldim kendimi thy’de şef olarak buldum diye açık açık itiraf ediyor. Bunlar ülkemizde var oldukça,adalet ve eşitlik olmadıkça,kul hakkı yeme bitmedikçe hiçbir şekilde hiçbir işte ileri gidemeyiz, gidemiyoruz da ama kimin umurunda? Herkesin derdi para,çıkar ve makam,kimsenin ülkeyi düşündüğü yok maalesef.
Aslanım; Yazdıkların hiç bir Rize’liyi kapsamıyor, çünkü hiç bir zaman böyle bir durum olmamıştır. Senin hayalin bile olmayan kariyere sahip, bilgis ile yönetime takla attıracak Rize’li adam işe alınmadı, çay toplayan şef yapıldı hemi? Salladıklarına eminim sen bile inanmamışsın ama laf olsun diye yazıyorsun. Senin zihniyetin ve yaşam tarzın hayat felsefen çekememezlik yalan ve iftira üzerine kurulu olupu bilmeden yazdığın yorumda apaçık belli.
Thy Rize ve Trabzonlular kaynıyor içlerinde çaycı şef de var çorbacı da fındıkçı da ya thy’de çalışmıyorsun bunları bilmiyorsun ya da işine gelmiyor o yüzden olmayan aklınla ahkam kesip,saçmalıyorsun, aslanım !
Arkadaş doğru söylüyor,Rize’de çay toplarken thy’ye torpille girip şef olanlar var,hamdi ve temel zamanındaki hanedanlıklarında kasıla kasıla şiveyle söylüyorlardı,isim veririm yayınlanmaz. İpucu vereyim thy yer işletmedeki Rizeliler’den bazıları mesela. Boşuna nefes tüketme kimin ne olduğunu herkes iyi biliyor sen bilmiyorsan,cahilsen ya da sahibinin sesiysen o ayrı.
Pilotlara yaptiklari yuzde 50 zam yapmislardi. Simdi o maastan yuzde 20 kesinti yapsinlar… gidebilen gider kalan pilotlar bizimdir. Ben maas dususu kabul etmem şahsen
Yuzde 20 nin hesabını çoktan yaptıkta, uçaklar yerde kalıyor. Yapamıyoruz
Şirketteki boş beleş mühendisleri temizleseler daha karlı bir iş olur klimalı odada bütün gün çay çorba yapınca böyle hesaplara sarıyor demek kafa.
Bu iş basına sızsa veya muhalefete ozaman bakın nasıl veriyorlar bunlar kanundan çok sosyal medyadan tv den muhalefetin agzına düşmekten korkar mahkeme felan hikaye ver muhalefete bu konuyu bak ne oluyor izleyin
Twitter’dan medya kuruluşları, siyasileri (Amerikan başkanı da dahil :) etiketleyip gündem yaratın!
bunu yapanlar zaten akp gibi görünen muhalefetler. karalama kampanyası
Yargıtay kararını tanımıyorum demek suç değilse adalet var demek yalan olur yaptırımı yok. Tarafını belli eden çalışana topu atmayın, 3 yıllık sözleşme yapıp m/n/o kadrosuna zam vermeyelim diyen işverene evet diyen sizdiniz bu kadar işveren yanlısı sözde milli sendika neden burda kesin tavır koymuyor?Neden hak iş devreye girmiyor sonuçta arkasında ülkeyi yöneten iktidar var! Yaptıkları teklif yargıtay kararına aykırı bunu siz nasıl çalışana soracaksınız, yaklaşık 3 yıldır bu insanlar zam almıyor müktesep yalan! Daha önceki yönetimler böyle bir uygulama yapmadı,gözü çalışanın aldığı parada olanlar birde kendilerine baksınlar, çalışan mutsuz ve motivasyon sıfır.
Bir THY çalışanı neden istifa eder.
Teknik ve pilotaj bolumu daha iyi sartlarda is bulur ve istifa eder,sorun diger calisanlar icin normal
Olabilir
Sefa bey bizlerin şirketi mahkemeye vermesi zor. Siz bir ara çalışanları fişletmeyin diye bir makale yazmıştınız. Aynan böyle olur. Bu işin diyalogla çözülmesi lazım. Sendikanın istediği sistemde onlara bir şey olmaz ama bizim ismimiz deşifre olur
Genelge icin zaten calisanlarda iyi niyetli ama ortada isi bilmeyen amator bir sendika ve karsisinda hukuk tanimaz bir yonetim var.
Sendika ilker beyle isi cozmedigi surece mahkemeye gidilir.Teknik yonetimiyle bu is halledilemez bu kesin.
Sefa Ağabey saol senden başka bizi duyan anlayan hisseden yok galiba bazen acaba oldummu ruhmuyum kimse halimizi anlamıyor diyorum iyiki varsın ağabey ilker bey vızıltı duyun artık lütfen borçlardan bittik empati yapın yöneticilerimiz sizin maaşınız düşse krediler borçlar büyüyen çocuklarla büyüyen ihtiyaçlar artık duyun bizi haklarımızı iade edin ahirete bırakmayın….