THY’NİN 2017 6 AYLIK KARNE VERİLERİ- THY A380 ALMAYA MI HAZIRLANIYOR? 65 UÇAKLIK HANGAR YAPILIYOR

Değerli okurlarım
Bu haber sitemizin kuruluş amacı sektör çalışanlarının sorunlarına ilişkindir. Kuruluş amacımız bu olunca sağ olsunlar yazar kadrosu bulmakta hiç zorlanmadık. 41 senelik havacılık çevremde iyi dostlar edinmiş olsam gerek ki, kendi mesleki branşlarında en iyi uzmanlarla birlikte çalışıyoruz.
Airlinehaber’in amacı, çalışanların sorunlarına yönelik olunca, telefon ve mail trafiğimiz çok yoğun işliyor. Tabii ki okurlarımızın çoğu sektörün değişik kademelerinde çalışanlardan oluştuğundan isimlerinin verilmesini istemiyorlar. Bizde gerekli bilgileri aldıktan sonra onların anlattıkları veya mail aracılığı ile ilettiklerinin dışına çıkmadan şikâyetlerine yer veriyoruz.  Tabi ki bize şikâyet edilen bireysellikten uzak geneli ihtiva ediyorsa, yani iletilen mağduriyet başkalarını da kapsıyorsa  konuya yer veriyoruz.
Hatta bazı şirketler hakkında uçuş emniyetini ihlal ettiği haberleri aldığımız ve anında konuyu inceleyip yazıya döktüğümüzde, SHGM’nin bu yazıyı ihbar kabul edip araştırmaya girdiği de bir gerçektir.
Sektöre yeni giren bazı şirket yöneticilerine bu sistem ters geliyor olsa gerek ki bazı sürtüşmeler yaşanmakta. Şüphesiz, yazdığımız yazıya muhatap olanlarında haklarını vermek gerekiyor. Kendi şirketleri hakkında yapılan şikâyet okuduklarında, konuyla ilgili bize cevap yolladıklarında onlarında yazısını yayınlamak bizim görevimiz.  Hatta avukatlarına danıştıktan sonra noter vasıtasıyla tekzip yollamalarına bile gerek kalmadan tekzip metnini de yayınlamak görevimiz.
Biz legal bir haber sitesiyiz. Korsan yayın yapmıyoruz. Yasalarımız açık. Herhangi bir yazımızdan rahatsızlık duyulursa anında yazılan konuya ilişkin olma şartıyla tekzip yayınlatılabiliyor (Noter kanallı olmasa bile…). Ayrıca savcılığa suç duyurusu yapılabiliyor. Savcılık makamı, gerekli görürse konuyu mahkemeye taşıyabiliyor. Kısaca, başka yollara başvurarak yazının yayından çekilmesi mümkün olamıyor.
Örneğin; Hava-İş sendikası bazı yazılarımızdan rahatsız olmuş ve bizi savcılığa vermiş. Tabii ki bizde yazılı olarak savunmamızı verdik ve savcılığın vereceği cevabı bekliyoruz. Biz nasıl Hava-İş sendikasını arayıp muhatap olmadıksa, başkaları da bizlerle muhatap olmadan yukarıdaki yasal zemin içerisinde kalarak haklarını arayabilir.
Neyse sizleri daha fazla sıkmadan bu haftaki asıl konumuza dönelim.
Birinci konu; THY’nin yeni havalimanına taşınması olacak. Tabii ki yeni havalimanına taşınmak kolay iş değil. Bu nedenle her departman kendine planlar, projeler çiziyordur. THY Genel müdürü taşınma için yaklaşık 500 Milyon dolarlık yatırım maliyeti öngörmüş. Tabii ki bu tür görüşler tahminden öteye gidemez. Bilal Bey finansal danışmanlarının verdiği bilgiyi paylaşmış olmalı.
Bir an düşündüm de THY’nin Sabiha Gökçen Havalimanındaki hangarına 700 Milyon Dolar civarında para harcanmışken, yeni havalimanına taşınma maliyeti 500 Milyon doları çok aşacak gibi…
Neden mi?
Geçen haftalarda THY’nin sadece hangar yapımı için tahsis ettirdiği yer ile ilgili görüşler belirtmiştim. Şimdi konu daha da netleşmiş gibi.
THY’nin, yeni havalimanında iki tane ayrı hangar yapacağı söyleniyor. Bu hangarlardan biri Hat bakım ünitelerine ait diğeri ise Büyük bakımlarda kullanılacakmış.
Şimdi sıkı durun… Bu iki hangarda aynı anda 65 uçak olabilmesi planlanmış. (Müthiş bir rakam. İnanmak istemedim. Sordum, soruşturdum. Proje böyle diye ısrar ettiler) hatta hangarın ölçüleri düşünülürken A380’nin hangarda yer alabileceği bile planlanmış.
Tabii ki ileriye dönük planlama yapılırken A380 i hesaba katmamak olmaz. Aksi takdirde, zamanında bizim DC-10 ları hangara alabilmek için yaptığımız saçmalıklar yaşanır. ( DC-10 ların dikey stabilizesi içeri girsin diye hangarı kesmiştik) 
Aslına bakacak olursanız, önemli olan hangar yapmak değil hangarın kapasitesini doldurabilmektir. Sabiha Gökçen’de 700 Milyon dolar harcandığı iddia edilen hangarı %40 kapasite ile çalıştıran THY, 65 uçak kapasiteli hangarda ne yapar? İşte asıl soru bu olmalı. Yoksa ver parayı sana istediğin boyutta hangar yapsınlar. Önemli olan o kapasiteyi doldurabilmek.
Bu arada benim merak ettiğim, Atatürk havalimanındaki hangarlar değil. Sabiha Gökçendeki dev hangar, yeni hava limanında yapılması planlanan hangardan sonra ne işe yarayacak? Sabiha’daki mevcut hangarı %40 kapasite ile çalıştırabilen Teknik A.Ş 65 uçaklık hangarları hangi kapasite ile çalıştırabilecek?
Müşteri bulabilecek mi? Şimdiye kadar olduğu gibi sıradan şirketlere bakım mı yapılacak yoksa Avrupa’nın dev şirketleri bakımlarını bizde de yaptıracak mı? Örneğin; Lufthansa Teknik gibi olabilecek miyiz?
Şimdide gelelim bu dev hangarlarda ne kadar kişi çalışacağı konusuna
THY/Teknik A.Ş de mevcut durumda 7000 civarında çalışan var. ( teknisyen, mühendis, memur vb…)  Bu sayının içinde, havacılığımızın en önemli görevini yapan İMZA YETKİLİ C/S Teknisyen sayısı sadece 1600.
Şimdi yine sıkı durun. Yeni havalimanının, yeni hangarlarında tamı tamına 15.000 kişi çalışacakmış. Şimdiden heyecanlanmamak mümkün değil.  Hadi hayırlısı diyelim.
 
THY’NİN 2017 ALTI AYLIK KARNESİ.
Türk Hava Yolları 2017 yılı altı aylık kar/zararını açıkladı. Esas faaliyet karı 17 milyon dolar olarak gerçekleşmiş görünmekte. Yani THY asıl işi olan yolcu, kargo taşımacılığı ve teknik faaliyetlerden,17 milyon dolar kar etmiş durumda.
THY Teknik A.Ş. konsolide olarak kar zarar içerisinde yer almasına rağmen THY Teknik’i tek başına ele aldığımızda net 51 milyon dolar kar etmiş durumda. Kısaca; THY’nin esas faaliyet karı THY Teknik’ten geliyor diyebilmemiz mümkün.
THY vergi sonrası ise 434 milyon dolar zarar etmiş durumda.

Zararın en büyük sebebi THY’nin uygulamış olduğu uçak satın alımından kaynaklanan borçlanma stratejisi. Dolar, euro ve japon yenine karşı değer kazanırsa THY’nin lehine bir durum gelişir tersi durumunda ise aleyhine olacaktır.
Ancak THY yöneticileri, dolar diğer para birimlerine karşı değer kazanıp kur farkından kar oluşursa bu durumu kendi bilgeliklerine ve stratejilerine bağlarlarken, tersi durumda ya hiç ses çıkarmayıp ya da dünya piyasalarında gelişen duruma göre zarar ettiklerini söylemektedirler.  Bu konuda samimi olmalarını dilerim.
Japon yeni ile borçlanırsan her bilanço dönemi bu durumlar oluşacak yani lehte veya aleyhte çalışacaktır. Bu bir nevi kendini kur dalgalanmasına bırakmak oluyor. Bu yanlış tutumun nereden kaynaklandığını bilemiyorum. Eski mali işler genel md yardımcısı mı yoksa eski yönetim kurulu başkanı mı?.  Gördüğüz gibi kendileri yok ama dertleri aynen devam etmekte.
THY Gelir ve gider olarak nasıl bir performans göstermiştir 2017 yılı ilk 6 ayda:

Görüldüğü üzere, gelirleri 2016 yılına göre %0,8 azalmış buna karşılık giderleri ise %8,8 azalmış durumda.
GELİR VE GİDERLERE ÜÇER AYLIK DÖNEMLERDE BAKTIĞIMIZDA İSE…

Yukarıda belirttiğimiz gibi THY esas faaliyetlerinden geçen seneye göre 428 milyon dolar daha iyi performans elde edilmiş. Gelirleri 35 milyon dolar, giderleri ise 452 milyon dolar azalmış.
Giderlerin en çok düştüğü maliyet kalemi %16,5 ile ve rakamla ifade edersek 161 milyon dolar olarak personel giderleridir.
Bildiğiniz üzere personele düşük zam yapıldı ve doların Türk lirasına karşı değer kazanmasından dolayı bu durum gerçekleşti. Bir çok gider kaleminde tabii ki özellikle Türk lirası oluşan giderlerde TGS, DOCO gibi giderlerin düşmesi TL’nin dolar karşısında değer kaybetmesinden de kaynaklanıyor.
Yine THY uyguladığı amortisman sistemini değiştirerek oradan da 50 milyon dolar civarında bir maliyet düşüşü yaşamış.
Temmuz ayı trafik verilerine baktığımızda doluluk oranları gayet iyi görünmektedir. Şayet bunu kara çevirdilerse ki yaptıklarını düşünüyorum mali sonuçların düzelmesi anlamında iyi yolda olduklarını söylemek mümkün.
Birazda THY’nin daha az personel giderini hangi durumda elde etti ona bir göz atalım:

Cumhurbaşkanı TOBB üyelerine ve iş adamlarına personel istihdamı yapılması için söylevlerde bulunurken, ilginçtir ki, THY personel alımı değil işten çıkarma yapıyor.
Bu stratejileri devam ederse, uçak sayısı azalacağından, sene sonuna kadar yeniden işten çıkartılmalar devam edecek diyebiliriz. THY bunu Cumhurbaşkanına nasıl izah edecek merak konusu.
Diğer firmalar THY’yi örnek verirse kim ne diyebilir. Bunla berber THY Do&Co dan yaklaşık 1.500 kişi ve TGS’den de işten çıkarmalar  olmuştur.
Arz edilen koltuk kilometre, kilometre başına gider ve gelir olarak karşılaştırma tablosu da aşağıda yer almaktadır:

Net Operasyon el Zarara Esas faaliyetlerden gelir ve gideri eklediğimizde zaten esas faaliyet karı olan 17 milyon dolara ulaşıyoruz.
İştiraklerde ise göze çarpan husus:

Sonuç olarak THY toparlanma sürecinde. 3. Çeyrekte faaliyet karı olarak çok daha iyi bir kar elde edecektir diye düşünüyorum.
Sene sonu kur farkından ne kadar gider yazar bilemeyiz ancak operasyon el olarak kar elde edeceğini söyleyebiliriz.