Diğer özel havayollarımızın agresif reyting pazarlama taktiklerini uygulayarak aynı tarzda mücadele etmeye karar veren THY Anadolu Jet de aşağıda belirteceğim üzere yolcuyu kandırmaca tekniklerini uygulamaya koydu.
THY’yi devler ligindeki mücadelesini gönülden desteklerken bu iç ligimizdeki rakipleriyle aynı kulvarda ve de aynı tarzda söylemlerle mücadelesini THY’nin büyüklüğüne pek yakıştıramadığımı belirtmek isterim.
Birçok özel havayolu şirketinin uyguladığı; bilet satışında sağ gösterip, sol vurma yöntemine, yeni şirket olarak Anadolu Jet de katıldı. 29.- YTL diyerek, aslında vergileriyle birlikte en az 54.-YTL’ye varan biletleri satmayı taahhüt eden THY/Anadolu Jet’in giderlerine bir bakalım;
54.- YTL’nin %18 vergisi var. Bunu düşünce, 45.- YTL kasaya giren rakam olarak görünüyor.
Yakıt olarak; kişi başına bir saatlik bir uçuş süresinde, 25.- YTL düşüyor.
Yolcu başına eurocont. ücreti; 7.- YTL.
DHMİ; yolcu başına 6.- YTL alır.
Handling şirketi; 6.-YTL. Gibi mecburi ödemeleri de var. Bu hesaba baktığınızda nerdeyse sıfıra sıfır elde var sıfır…
Uçağın kirası, ikram, sigorta, personel giderleri ve bakım masrafları gibi çok yüksek giderleri bu hesabın içine dâhil ederseniz inanılmaz bir zararla karşı karşıya kalırsınız. Bakalım gerçekten kazın ayağı öylemi?
Yakıt hesabına birlikte bir göz atalım; Bir uçak, bir saatlik bir yolda; sefer başına 2,5 ton yakıt yakıyor. Yakıtın 1 tonu 1200 USD olduğuna göre, 3.000 USD yakıt masrafı var. Bunu da YTL’ye çevirdiğimizde, şimdilik 3.900.- YTL oluyor. Uçağın maksimum doluluk oranı olan 160 yolcu ile uçtuğunu varsayarsak, kişi başına sadece yakıt maliyeti 25.- YTL’yi buluyor.
Bu gerçeklere baktığımızda, bu 54.- YTL’lik rakamın, promosyonel bir uygulama olduğu ortaya çıkıyor. Bilet fiyatları net olarak her şey dâhil 54.-YTL ile 244.-YTL arasında.
Benim kişisel hesabıma göre; 1 saatlik bir dilimdeki uçuşu, yolcu başına ortalama 100-102. YTL’nin altında satamazsınız. Tabii ki, tüm şirketlerde kendi maliyet yapılarına göre davranarak biletlerini satıyorlar. Yani, 54.- YTL’lik bir kaç koltuğu yolcuya sunarken, bunun zararını dengeleyen 244.- YTL’lik bileti de satmak zorundasınız.
Genel olarak bakıldığında; 160 yolcu için o şirket, bir veya bir buçuk saatlik uçuş dilimini en az 16.000- YTL olarak pazarlamak zorunda.(THY’nin maliyetleri, diğer özel havayolu şirketlerine göre daha yüksek olduğundan, bu rakam yüksek çıkabilir.)
Kısaca, bazı havayollarımızın başlattığı, ‘Başkasının salatasını, yemeğini, çayını, kahvesini ödemek yok!’ şeklinde yaptıkları reklamlarına karşılık; başkasının yakıtını ödemek var mı? diyerek, aslında tüm promosyonel yapılanmalara gönderme yapmak gerekiyor.
Tüm low-cost mantığıyla uçan havayollarının sıklıkla uyguladığı bu özendirici uygulamalar, yukarıda açıklamaya çalıştığım şekilde, aslında göstermelik uygulamalardır. ‘Çok ucuza bilet aldım’ diyerek sevinç gösterisi yapan yolcular, bilet aldıkları şirkete teşekkür edeceklerine, bence, yanlarındaki yüksek ücretle bilet almak zorunda kalan yolculara teşekkür etmelidirler.
THY’nin, Anadolu Jet ile başlattığı Low Cost uygulamasına baktığımızda, bu uygulamayı zamanında Delta ve British Airways gibi dev şirketlerin de denediği ve başarısız olduğu biliniyor. Ayrıca, bu uygulamanın zamanlamasına bakıldığında, THY’nin Star Alliance içine girmeye karar vermesine denk gelmesi beni biraz huylandırmadı dersem yalan olur.
Almanların iç hatlarda THY’den başka güçlü bir şirket istemeyeceklerini düşünüyorum.
Acaba, Star Alliance grubu, Pegasus’un, OnurAir’in veya Atlas Jet’in ( hepsinin beraber bir ortaklık içinde); Sky Team veya Oneworld gibi diğer rakip alliance’lere girme olasılığını tümüyle ortadan kaldırabilmek amaçlı olarak, THY’yi bu yeni şirketi açmaya zorlamış olabilir mi?
Malumunuz olduğu üzere Star Alliance, THY’yi Türkiye’nin coğrafi konumu ve pazarı için içine almıştı.
Bu mantıkla kurulmuş olabileceğini düşündüğüm, THY’nin Anadolu Jet isimli yeni şirketinin, zarar etmese bile içeride birçok sorunla karşılaşacağını düşünüyorum.
Örneğin; Anadolu Jet’le yolculuk yapan kişi, bunu THY’den ayrı bir şirket olarak görmeyecek ve yolcu konforundaki farklılıkları ve ikramdaki eksiklikleri anında hissederek, söylenmelere başlayacaktır. THY büyük bir markadır, bunu unutmayalım.
Bu markanın çıkardığı yan bir ürün bile, mutlaka aynı kaliteli hizmeti sunmak zorundadır. THY, Anadolu Jet ismiyle, özellikle, yolcu konforunda yaşanacak olumsuzlukları ve ikramdaki eksiklikleri geçiştirmekte oldukça zorlanacak.
Bir yanda yolcu konforunu birinci sırada tutmaya çalışan, özellikle Business Class uygulamalarıyla dünya çapında 5 yıldıza koşan THY’nin, diğer yanda kendi kurduğu ve aynı yönetim tarafından yönetilen, yolcu konforunda ve ikramda eksiklikleri olacağı şüphesiz low-cost mantıklı bir şirket olan Anadolu Jet’in THY’den farkı olmadığını savunarak, farklı şapkalarla hizmet sunmaya çalışması, bukalemun gibi, bulunduğu konuma ve yere göre farklı renklere bürünmesi zor olacak.
Ayrıca; Bilhassa Ankara çıkışlı THY yolcularının Anadolu ya THY ile gidemeyip Anadolu Jet’i tercih etmek zorunda kalmaları Ankaralılara yönelik metazori(zorlama) bir uygulama olacağı için Ankaralılarca tenkit edilebilir.
.
Haydi, hayırlısı, diyelim…
İyi haftalar.
Teşekkür.
21 Nisan günü Kayseri Erciyes Üniversitesi, Sivil Havacılık Yüksek Okulu öğrencilerinin daveti üzerine, Kayseri kentimize gittim. Daha önceden verdiğim söz üzerine, tüm öğrenciler ve okulun akademik kadrosunun ilgiyle izlediği, havacılığımızın dünü, bugünü ve geleceğine yönelik, saatler süren bir konferans/ söyleşi yaptık.
Ayrıntılarını www.siwep.net sitesinde görebileceğiniz, oldukça başarılı geçen bu konferans sırasında, gösterilen ilgi ve ağırlama için; başta okulun akademik kadrolarına ve katılımları ve konularla ilgili sorularıyla bu toplantının daha net ve anlaşılır olmasını sağlayan, pırıl, pırıl, genç,dinamik Uçak Teknisyeni adaylarının göstermiş oldukları ilgiye teşekkür ederim.
