2020 Yılında Avrupa’nın En başarılı Havayolu? Pandemi sürecini en iyi yöneten şirketler hangileri?

THY Genel kurullarında geçmiş tüm seneyi kapsayan faaliyet raporu yayınlanır. Bu kitapçıkta şirketin tüm gider ve gelirlerini belirtilir. Tabii ki bu bilgileri alıp diğer havayolları ile karşılaştıramazsak THY’nin pandemi sürecinde rakiplerine nazaran operasyonel ve finansal olarak başarılı mı değil mi görebilmemiz mümkün olamaz.

Bu nedenle sizlere Aşağıda isimleri bulunan havayolları ve grupların resmi verileri ile birlikte THY’nin operasyonel ve finansal olarak bu süreçte ne durumda olduğuna birlikte bakalım istedim.  

 TÜRK HAVA YOLLARI VE BAYRAK TAŞIYICI RAKİP HAVA YOLLARININ 2020 YILI FİNANSAL VE OPERASYONEL VERİLERİN DEĞERLENDİRMESİ

	No	Net Operasyon el Kar/Zarar Euro (Milyon)	Toplam Yolcu (000)	Arz Edilen Koltuk KM	Gelir Getiren Koltuk KM	Yolcu Yük Faktörü	Verimlilik Skoru
The Lufthansa Group	1	-6725	36,354	109,828	69,462	63.20%	0,996585
AIRFRANCE-KLM Group	2	-7,078	34,065	138,168	81,212	58.80%	0,798726
International Airlines Group (Aer Lingus, British Airways, Iberia, Level, vueling)	3	-7,426	31,275	113,195	72,262	67.16%	0,824132
British Airways	Bunlara da Göz Atabilirsiniz THY ve BOC Aviation El Sıkıştı! THY 6 Airbus A321neo Kiralayacak THY ve 15’ten Fazla Havayolu AirTag ile Bagaj Takip İmkânı Sunacak Lufthansa, Ekonomik Zorluklar Nedeniyle İç Hat Seferlerini İptal Ediyor 4	-3,880	12,285	63,724	39,117	61.40%	0,598025
Aeroflot Group	5	-1,080	20,208	67,162	48,412	71.93%	0,806952
Turkish Airlines	6	-633	27,950	74,960	53,222	71.00%	1,000000
SIA Group (Scoot, Silk Air, Singapore Airlines)	7	-1,743	7,013	91,000	25,953	28.52%	0,514548

Görüleceği üzere Verimlilik skorları bilanço hariç operasyonel verilerle hesaplanmış olup, Türk Hava Yolları 7 havayolu içerisinde (1,000000) verimlilik skoru ile birinci sırada yer almaktadır.

İkinci sırada ise Lufthansa (0,996585) verimlilik skoru elde etmiş görülmektedir. Bilançoları da incelediğimiz zaman, Türk Hava Yollarının, açık ara en az zarar eden hava yolu olduğundan dolayı aynı parametreler eşliğinde değerlendirildiğinde verimlilik puanlarındaki farkın çok daha fazla olduğu görülecektir.

Örneğin; Lufthansa bilançodaki büyük zararından dolayı (-6725 million euro), Aeroflot operasyon el ve finansal verilerin birlikte değerlendirilmesinde Türk Hava Yolları’ndan sonra ikinci sırada yer almaktadır. Bu durum, birinci olarak Türk Hava Yolları, ikinci olarak ise Rus havayolu Aeroflot’un pandemi sürecini operasyon el ve finansal olarak en iyi şekilde yönettiği görülmektedir.

Şimdi ise sırası ile Euro bazında en çok zarar eden havayollarının durumuna bakalım.

Sırasıyla Euro bazında en çok zarar eden havayolları (1 Mart 2021 Euro Bazında)

1. International Airlines Group (Aer Lingus, British Airways, Iberia, Level, vueling): 7.426.000.000
2. Air France – KLM Group: 7.078.000.000
3. Lufthansa Group: 6.725.000.000
4. International Airlines Group Üyesi British Airways: 3.880.000.000
5. SIA Group (Scoot, Silk Air, Singapore Havayolları): 2020 Eylül Sonu 1.743.000.000
6. Aeroflot Group: 1.080.000.000
7. Türk Hava Yolları: 633.000.000

Görüleceği üzere yukarıda isimleri yazılı şirketler içinde en az zararın THY olduğu görülmektedir.

Şimdi ise ikinci karşılaştırmayı, yolcu ve yük faktörü eşliğinde inceleyelim.

1. Aeroflot Group: 71.93%
2. Türk Hava Yolları 71.00%
3. International Airlines Group (Aer Lingus, British Airways, Iberia, Level, vueling): 67.16%
4. Lufthansa Group: 63.20%
5. British Airways: 61.40%
6. Air France – KLM: 58.80%
7. Singapore Havayolları: 28.52%

Sırasıyla Euro bazında Kilogram Başına Kargo Geliri en iyi olan Havayolları

1. Air France – KLM: 2.568.000.000 – 880.000 Ton (Kilogram Başına Gelir 2.990 Euro).
2. Lufthansa: (Kilogram Başına Gelir 2.757 Euro)
3. Türk Hava Yolları: 2.264.000.000 – 1.487.000 Ton (Kilogram Başına Gelir 1.523 Euro, 1 yıl içerisinde en yüksek gelir artış oranına sahip havayolu).
4. International Airlines Group (Aer Lingus, British Airways, Iberia, Level, vueling): 1.306.000.000 – 3.399.000.000 Ton (Kilogram Başına Gelir 0.384 Euro).
5. British Airways: 890.000.000 – 2.751.000.000 Ton (Kilogram Başına Gelir 0.324 Euro).
6. Singapore Havayolları: 419.000.000 – 764.000.000 Ton (Kilogram Başına Gelir 0.584 Euro) (Yük Faktörü yüksek ama fiyatlandırma politikasından dolayı tonaja göre gelir düşük çıkmakta).
7. Aeroflot Havayolları: 521.000.000 – 1505000000 Ton (Kilogram Başına Gelir 0.346 Son Gerçekleştirilen Tahmine Göre)

SONUÇ

2020 yılının tamamını değerlendirdiğimizde Türk Hava Yolları’nın Avrupa’nın diğer büyük ölçekli havayolları ve kargo taşımacılığını yük faktörü bazında çok iyi kullanan Singapore Havayolları ile karşılaştırıldığında yıl sonu bilançosunda açık ara en az zarar eden havayolu olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır.

Operasyonel verileri incelediğimizde Türk Hava Yolları yolcu doluluk oranında %70 seviyesini aşan Aeroflot ile birlikte 2 havayolundan birisi olup, kargo gelirlerinde ise Air France-KLM ortaklığı ve Lufthansa ile birlikte ilk 3 sırada yer almaktadır.

Her iki kategoride de Avrupa’da ilk 3 sırada yer alan Türk Hava Yolları, en büyük rakipleri Lufthansa, Air France-KLM ve British Airways, Iberia ile Aer Lingus’un başı çektiği International Airlines Group 2020 yılı sonunda 6.000.000.000 Euro’nun üzerinde net zarar açıklarken,

Türk Hava Yolları’nın işten çıkartma ve devlet yardımı olmadan neredeyse bu rakamların 10’da biri kadar net zarar açıklaması 2020 yılını açık ara en iyi yöneten havayolu olduğu sonucunu ortaya çıkartmaktadır.

Ayrıca kargo taşımacılığında 2019 yılında 1.544.000.000 ton yük taşımacılığı ile 1.404.000.000 Euro (1.688.000.000 Dolar) gelir eden Türk Hava Yolları, 2020 yılında 1.487.000.000 ton yük taşımacılığı ile 2.264.000.000 Euro (2.722.000.000 Dolar) gelir elde etmiştir. 2020 yılında 2019 yılına göre kargo geliri %61,3 oranında artmış olup, 2020 yılında dünya kargo geliri gelişimi 2019 yılına göre %10.6 küçülürken, Turkish Cargo %0.7 oranında büyüme gerçekleştirmiştir. 2009 yılında tüm dünyada entegratörler hariç %0.6, 2019 yılında %1.7 olan kargo pazar payı, 2020 yılında %4.7’ye ulaşmıştır.

Görüleceği üzere, Türk Hava Yolları 1 yıl içerisinde kargo gelirini bu kadar büyük oranda arttıran Aeroflot ile birlikte ilk 2 havayolundan birisidir. Ancak Türk Hava Yolları’nın kilogram başına kargo geliri Aeroflot’un 4 katının üzerinde olduğundan bu kategoride Türk Hava Yollarını ilk sıraya yazabilmekteyiz. Örneğin 2020 kargo gelirlerinde Türk Hava Yolları gibi ilk 3 sırada yer alan Air France – KLM ortaklığı 2019 yılında kar gelirini 2.153.000.000 Euro’dan, 2020 yılında 2.568.000.000 Euro’ya çıkartmıştır ki bu yükseliş trendi %19’lık bir orana tekabül etmektedir.

Türk Hava Yolları 2019 yılında 1.543.000 ton kargo taşıyarak, 1.688.000.000 Euro gelir sağlamıştır. Bu durum kg başına 1.094 Euro geliri ifade etmekle birlikte, bu rakam 2020 yılında kg başına 1.523 Euro’ya ulaşmıştır. Tüm veriler pandemiye rağmen kargo gelirlerinin 1 yıl içerisinde aynı tonajda taşımacılık yaparak nasıl arttırılabileceğini göstermektedir.

TÜRK HAVA YOLLARI 2020 YILSONU KARŞILAŞTIRMALI BİLANÇO ANALİZİ                 

Havayollarının finansal bilançolarının yayınlandığı 05.03.2021 tarihindeki pariteye göre Euro bazında yapılan değerlendirmede Türk Hava Yolları 2019 yılında 505 milyon Euro net dönem karı elde ederken, 2020 yılında ise 654 milyon Euro net dönem zararı etmiştir.

Pandemi’den dolayı geçen seneye göre kayıp 1159 milyon Euro olarak görülmektedir (2019 yılındaki net dönem karı ile 2020 yılındaki net dönem zararı arasındaki fark). Özellikle 1 yıl içerisinde 74.3 milyondan 28 milyona gerileyen yolcu sayısından dolayı bu kayıp oldukça olağan görünmektedir.
Bu kaybın az olmasının sebeplerinden birisi 1 yıl içerisinde kargo gelirinin 1034 milyon Euro artmasının yanında, yolcu doluluk oranında da %70 (pandemide çok az sayıda havayolunun başarabildiği) bareminin altına inilmemesi gösterilebilir.

Ancak bilanço incelendiğinde en önemli problem, kiralama yükümlülüklerinin 1 yılda 6563 milyon euro’dan 9245 milyon euroya çıkması (2682 milyon Euro artış) ve net borcun 7246 milyon euro’dan 12193 milyon euro’ya çıkması (4947 milyon Euro artış) olarak gösterilebilir.

Bu kıyaslamayı Lufthansa ile yaptığımızda, Lufthansa 2019 yılında 1213 milyon Euro net dönem karı elde ederken, 2020 yılı sonunda 6725 milyon Euro net dönem zararı etmiştir.

Pandemi’den dolayı geçen seneye göre kayıp 7938 milyon Euro olmuştur (2019 yılındaki net dönem karı ile 2020 yılındaki net dönem zararı arasındaki fark). Türk Hava Yollarına göre bu rakam 6779 milyon Euro fazladır.
Lufthansa’nın net borcu ise 2019 yılında 13074 milyon eurodan 2020 yılında 19206 milyon euroya çıkmıştır. 1 yıl içerisinde 6132 milyon Euro net borç artışı yaşanmış olup, bu rakam Türk Hava Yolları’ndan 1165 milyon Euro fazladır. Toplam varlıkları incelediğimizde Türk Hava Yolları’nın toplam varlığı 1 yıl içerisinde 4511 milyon Euro artarken, Lufthansa’nın toplam varlığı 1 yıl içerisinde 3140 milyon Euro artmıştır.

Dolayısıyla Lufthansa’ya göre pandemi döneminde 6779 milyon Euro fazla net kar, 1165 milyon Euro daha az net borç ve 1371 milyon Euro daha çok varlık artışı sağlanmış olduğu görülmekte.
Sadece Lufthansa’nın kargo geliri 2757 milyon Euro olup, Türk Hava Yolları’ndan 493 milyon Euro fazladır. Ancak Türk Hava Yolları’nın 1 yıl içerisindeki %61.3 oranındaki 1034 milyon kargo geliri artışı, 2021 yılsonunda Lufthansa’yı bu kategoride de geride bırakabileceğini şimdiden göstermektedir.

International Airlines Group için incelememizi yaptığımızda ise,2019 yılında 2613 milyon Euro net dönem karı elde edilirken, 2020 yılında 7426 milyon euro net dönem zararı elde edilmiştir. Bu rakamlar pandemi döneminden dolayı 10039 milyon euro net dönem kaybını göstermektedir

. Bu rakam Türk Hava Yollarından 8880 milyon euro fazla çıkmaktadır. International Airlines’ın net borcu 2019 yılında 12404 milyon euro’dan 2020 yılında 14254 milyon euroya çıkmış olup, 1 yıl içerisinde bu artış 1850 milyon euroya tekabül etmektedir. Bu rakam Türk Hava Yolları’na göre 3097 milyon euro daha düşük çıkmıştır. Kargo gelirlerine baktığımızda International Airlines Group 2020 yılında 1306 milyon euro gelir elde ederken, Türk Hava Yollarına nazaran bu rakam 958 milyon euro az çıkmıştır.
Toplam varlıkları incelediğimizde Türk Hava Yolları’nın toplam varlığı 1 yıl içerisinde 4511 milyon Euro artarken, International Airlines Group’un 1 yıl içerisinde toplam varlıklarının 5397 milyon euro azaldığı görülmektedir. Bu rakamlar International Airlines Group’un 2020 yılında toplam varlıklarındaki düşüşünden dolayı net borcun düşük çıktığını göstermektedir.

Dolayısıyla International Airlines Group’a göre pandemi döneminde 8880 milyon euro fazla net kar, 3097 milyon euro daha fazla net borç, 9908 milyon Euro varlık artışı ve 958 milyon euro daha fazla kargo geliri elde edildiği görülmektedir. Bu karşılaştırmadaki en büyük sıkıntı International Airlines’ın borçlanmasının Türk Hava Yollarına göre (3097 milyon Euro) çok daha düşük çıkmasıdır.

AIRFRANCE-KLM için incelememizi yaptığımızda 2019 yılında 290 milyon euro net dönem karı elde edilirken, 2020 yılında 7078 milyon euro net dönem zararı elde edilmiştir. Bu rakamlar pandemi döneminden dolayı 7268 milyon euro net dönem kaybını göstermektedir (2019 yılındaki net dönem karı ile 2020 yılındaki net dönem zararı arasındaki fark). Bu rakam Türk Hava Yollarından 6109 milyon euro fazla çıkmaktadır. AIRFRANCE-KLM’in net borcu 2019 yılında 6147 milyon euro’dan 2020 yılında 11049 milyon euroya çıkmış olup, 1 yıl içerisinde bu artış 4902 milyon euroya tekabül etmektedir. Bu rakam Türk Hava Yolları’na göre 45 milyon euro daha düşük çıkmıştır.

Kargo gelirlerine baktığımızda AIRFRANCE-KLM 2020 yılında 2568 milyon euro gelir elde ederken, Türk Hava Yollarına nazaran bu rakam 304 milyon euro fazla çıkmıştır. Bu artıştaki en göze çarpan durum daha az tonaja rağmen kg başına gelirin daha fazla olmasından dolayıdır. Toplam varlıkları incelediğimizde Türk Hava Yolları’nın toplam varlığı 1 yıl içerisinde 4511 milyon Euro artarken, AIRFRANCE-KLM’in 1 yıl içerisinde toplam varlıklarının 524 milyon euro azaldığı görülmektedir.

Dolayısıyla AIRFRANCE-KLM’e göre pandemi döneminde 6109 milyon euro fazla net kar, 45 milyon euro daha fazla net borç, 5035 milyon Euro varlık artışı elde ettiğimiz görünmektedir. Bu karşılaştırmadaki en belirgin problem AIRFRANCE-KLM’in 607000 ton kargo daha az taşıyarak (1487000 – 880000) 304 milyon euro daha fazla kargo geliri elde edilmesidir.

Şu an için THY’nin stratejisi 2020 yılında uygulanan kargo fiyatlandırma stratejisinin yüksek seviyede devam ettirilmesidir. Ki su strateji 2021 yılında THY’yi kargo gelirlerinde Avrupa’nın 1 numarası yapabilir.

İkinci olarak 1 yıllık süreçteki borçlanmanın 45 milyon euro daha az olmasını ikinci problem olarak gösterebiliriz. Ki bu durumun sebebi aynı International Airlines Group’ta olduğu gibi AIRFRANCE-KLM’in toplam varlıklarındaki düşüş olarak gösterilebilir. Ki toplam varlıklardaki düşüş olmasaydı AIRFRANCE-KLM’ın International Airlines Group gibi 1 yıllık süreçteki toplam borçlanması çok daha fazla olurdu.

Dolayısıyla THY’nin bu yılki bilançosundaki en temel sıkıntı borçluluğun, 1 yıl içerisinde asıl olması gerekenden yaklaşık (10880 milyon euro seviyesi yerine – 12193 milyon euro seviyesinde olması) 1300 milyon euro fazla artması gösterilebilir. İkinci olarak da kiralama yükümlülüklerinin 9245 milyon euro seviyesinden 8200 euro seviyelerine çekilmesi ile birlikte finansal kiralama yolu ile uçakların bünyeye katılarak toplam varlıkların arttırılma stratejisine devam edilmesi ve uçak kullanım oranını iyi optimize etmeye devam etmek, önümüzdeki yıllarda genel bazda başarılı profili çok daha iyi bir seviyeye getirebilir.

Tüm değerler 05.03.2021 tarihindeki euro paritesine göre alınmıştır.

©AirlineHaber/Özel