ABD Deniz Piyadeleri’ne ait F-35 savaş uçağı, geçtiğimiz yıl yaşanan bir olayda, pilotun kontrol edilemez bir acil durum değerlendirmesi nedeniyle fırlatma koltuğunu kullanarak uçaktan ayrılmasının ardından kontrolsüz şekilde yaklaşık 11 dakika boyunca havada uçmaya devam etti ve sonunda düştü.
Perşembe günü yayımlanan soruşturma raporuna göre, uçağın 17 Eylül 2023 tarihinde Güney Carolina’daki yoğun bir yağmur fırtınası sırasında düşmesinin ardından, kazanın kökeninde pilotun hatalı kararının yattığı tespit edildi. Yaklaşık 100 milyon dolar değerindeki bu F-35, elektriksel aksaklıkların etkisiyle oluşan teknik arızalar ve ekranlardaki bozulmalar nedeniyle acil bir durumda olduğunu düşündü. Pilot, bu teknik aksaklıkları “kontrol edilemez bir uçuş durumu” olarak yorumlayarak uçaktan ayrıldı.
F-35, Otomatik Sistemlerle Hatalı Kararın Ardından 11 Dakika Boyunca Uçtu
Pilotun ayrılmasının ardından F-35, otomatik uçuş kontrol sistemleri sayesinde yaklaşık 11 dakika boyunca kendi başına 112 kilometre mesafe kat etti. Bu süre boyunca düşük irtifada uçan uçak, transponder arızası ve düşük radar görünürlüğüne sahip “stealth” özellikleri nedeniyle radarlar tarafından tespit edilemedi. Pilot ise fırlatma sonrasında bir evin bahçesine iniş yaparak yakındaki bir evden 911’i arayıp yetkililere bilgi verdi.
To go along with the ATC audio put together by Aeroscout, here’s the full radio traffic from Charleston County EMS/Fire for the #F35 pilot ejection beginning from the initial dispatch until they cleared the scene.
Units: Medic 8 (Charleston County EMS), Engine 210 (North… https://t.co/zzJiybqlOy pic.twitter.com/6HY4CAg7jF
— ☈ Chris Jackson ☈ (@ChrisJacksonSC) September 19, 2023
Kaza Alanı Ormanlık ve Tarım Arazilerinde Hasara Yol Açtı
Kazanın ertesi günü Güney Carolina, Hemmingway yakınlarındaki ormanlık alanda bulunan uçak enkazı, 1.800 metre uzunluğundaki geniş bir alana yayılmış durumdaydı. Enkaz alanında, yoğun ormanlık alanın yanı sıra pamuk ve soya fasulyesi tarlalarında da hasar oluştu. Kaza çevrede herhangi bir yaralanmaya yol açmazken, özel mülkiyet alanlarında maddi zarara neden oldu.
EXCLUSIVE: Here are the first pictures of the alleged crash site of the F 35 US fighter jet. pic.twitter.com/YyL6nqvOgE
— 𝕏 (@AlertChannel) September 19, 2023
Otomatik Sistemler Etkin Rol Oynadı, Cezai İşlem Önerilmedi
Yetkililer, F-35’in kendi başına uçmasında otomatik uçuş kontrol sistemlerinin etkin rol oynadığını belirtti. Uçaktaki ana sistemlerdeki aksaklıklara rağmen yedek sistemler devreye girerek uçuşa devam etmesini sağladı. Soruşturma sonucunda kazayla ilgili herhangi bir cezai işlem önerilmedi.