KÜREK TAKIMI

THY KÜREK TAKIMI
Geçtiğimiz hafta uzun zaman önce dudaklarımda bir tebessümle okuduğum, kıssadan hisse alınabilecek bir fıkra gözüme çarptı. Bu fıkraya tekrar bir göz atarken bu kürek takımını bizim THY ile özdeşleştirip, fıkranın ne kadar doğru tespitler içerdiğini gözlemledim.
Önce hatırlamanız için fıkrayı tekrar okumak gerekiyor.
Türk ve Japon şirketleri arasında bir kürek yarışı düzenlenmesine karar veriliyor.
Japonların takımında 8 kişi kürek çekiyor, 1 kişi dümencilik yaparken, Türk Takımında ise 2 kişi kürek çekiyor, 3 kişi şeflik 3 kişi müdürlük yapıyor 1 kişi de dümeni kullanıyordu.
Her iki takım da, performanslarının en üst düzeyine varabilmek için, uzun ve zorlu bir hazırlık döneminden geçti.
Büyük gün geldi ve iki takım da, kendini hazır hissediyordu. Ancak yarışın sonunda Japonlar yarışı bir kilometre farkla kazandılar…
Yarış sonrası Türk takımı çok sarsılmıştı. Türk Şirket yönetimi yarışın açık farkla kaybedilmesinin nedeninin bulunmasına karar verdi.
Yapılan araştırmalar, toplantılar, analizler ve uzun çalışmalar sonucu düzenlenen raporlara göre hata bulundu ve çözüm önerisi getirildi. Çözüm olarak yönetimdeki düzeni güçlendirmek için 1 genel müdür atandı ve sandaldaki ağırlığı dengelemek için kürekçi sayısı da 1 e indirildi.
Japonlara yeni bir yarış teklif etme kararı alındı. 9 kişilik Türk takımı Japonlarla bir yarış yapmak üzere yeniden yapılandı. Japonların takımında 8 kişi kürek çekiyor, 1 kişi dümencilik yapıyordu.
Bizde ise durum 8 kişi yönetici bir kişi kürekçi şeklindeydi.
Fıkradaki 9 kişilik kayıkçıları teşbihte hata olmaz tarzında THY ile özdeşleştirdiğimiz de kadro şöyle olmalı.  
1 Kaptan:                      İlker Aycı
3 Kaptan yardımcısı: İsmail Cenk Dilberoğlu- İsmail Gerçek- Prof Dr Mecit Es
3 Dümen şefi:               Mehmet Büyükekşi- Muzaffer Akpınar-Arzu Akalın
1 Dümenci:                   Ogün Şanlıer
1 Kürekçi:                      Temel Kotil
İkinci yarışı Japonlar iki kilometre arayla kazandılar.
Tepesi atan Türk şirketi yönetim kurulu hemen harekete geçti. Yarışın kaybedilmesinden sorumlu tutulan kürekçi suçlu bulundu.  Bizim atılması planlanan kürekçimiz ise Temel Kotil.
Bizim THY’miz bir alem. Sıklıkla toplantılar yapıyor. Ancak her yapılan toplantıda acaba ne gibi stratejik kararlar alınacak beklentisi içindeyken birde bakıyoruz ki, yönetici değişikliği, yeni atama kararları: Bilmem neredeki müdür bilmem nereye. Bilmem neredeki müdür bir üst makama, diğerinin merkeze çekilmesine falan filan…
THY’nin 9 kişilik yönetim kurulu var.  Tesadüf odur ki tam bir kürek takımı sayısı ile aynı. Bunların içinden 3 kişi icra kurulunu oluşturmuş
Neymiş efendim; Yönetim kurulu arada sırada toplandığından kararlar geç alınıyormuş.  Bu nedenle aralarından üç kişiyi icra kurulu olarak görevlendirip, önemli kararların bir an önce alınması sağlanmış. Bu üç kişinin imzasıyla çıkan kararlar daha sonra yönetim kurulunun diğer üyelerine aktarılıyor ve tabii ki onlar da “ Oh, çok iyi yapmışsınız” diyorlar ve formalite bitmiş oluyor.
Tasarruf diyorlar. Ancak tasarrufa kendileri uymuyorlar. Devamlı yeni genel müdür yardımcılıkları açıyorlar. İlave başkanlıklar, başkan yardımcılıkları kuruluyor. Kargo ve IT departmanları daha yeni genel müdür yardımcılığı oldu. Her genel müdür yardımcılığı demek en az üç dört başkanlık ve 7-8 başkan yardımcılığı ve bir dolu müdürlük demek. Bu muymuş tasarruf?
Amerikalıların meşhur sözü gibi: Too many chiefs, not enough Indians.
Çalışan yöneticisine bakar, o nasıl davranıyorsa ona göre davranışını belirler. Şirketin yöneticileri rahat harcama yaparsa, altındaki kişilerin aklına tasarruf hiç gelmez. Sadece kişileri tatmin etmek için müdür pozisyonunu başkanlık, başkanlık pozisyonunu da genel müdür yardımcılığı seviyesine çıkartırsanız, yöneticileriniz den ve çalışanlarınızdan harcamaları kısmalarını nasıl beklersiniz? Şirketin tarihi zarar açıkladığı böyle bir dönemde organizasyon yapısının bu denli genişletilmesi giderlerin daha da artmasına neden olur. Benden söylemesi…
İlker Aycı Bey ile tanıştığımda, kendisini zaman zaman eleştireceğimi söylediğimde, ben eleştirilmeyi severim demişti.  Bu nedenle mutlaka eleştirilerimize hoş görüyle bakıyordur. Kulak gazetesi aracılığı ile gelen dedikodularda, sahte mail hesaplarından atılan iletilerde ve yazılarımın altına atılan isimsiz yorumlarda THY’nin Avrupa Futbol Şampiyonası ve Batman filmi için 70 Milyon Dolar civarında para harcadığı söyleniyor. Oralarda yenen içenler, araç kiraları, otel masraflarını falan göremeyiz. Çünkü onlar ajans üzerinden fatura edilir ve harcama dökümünü göremeyiz.
Bu rakamlar benim pek kafama yatmadı ama duyumlar böyle. Sanırım Nisan 2017 deki THY genel kurulunda İlker Bey orada olursa ona yoksa yerine gelen kişiye sorup öğrenebileceğim. Genel kurul dedim de aklıma geldi. Geçenlerde Ümit Utku vefat etmiş. Allah rahmet eylesin. Genel kurullarda, hangi THY Yönetimi olursa olsun methiyeler düzen biriydi. Bu yapısı nedeniyle genel kurullarda karşılıklı çok sert ifadelerle dalaşır genel kurulun renkli(!) geçmesini sağlardık. Özleyeceğim…
Bu arada Pegasus’un satılacak diye balon haberleri duydum. Neymiş efendim Çinli HNA group Pegasus’u alacakmış.  Bildiğim kadarı ile şimdiye kadar Pegasus’a böyle bir teklif gelmedi. Sadece bir zamanlar Pegasus Onur Air’ i almaya çalışmış ve Onur Air’ in sahibi Cankut Bagana ile fiyat konusunda anlaşamamıştı.
Bu teklif gelse bile hiçbir zaman Pegasus’un tamamını veya %51 ini alması, yabancı bir şirket için geçerli olamaz. Böyle bir satış mevzuatlarımız gereği mümkün değil.
Sektördeki kriz nedeniyle tüm şirketlerimizin etkilendiğini haftalar önce yazmıştım. Bu etkilenmelerde yönetim kurullarının alacağı kararlar çok önemli. Türkiye’deki havayollarına baktığımızda yönetim kurullarında havacılık kökenli en güçlü kadro Pegasus ta var.
Bunun yanı sıra Cem Kozlu- Sertaç Haybat ve Stephen Mark GRIFFITHS gibi isimlerle Türkiye’de  havacılık sektörünün içinden gelmiş en deneyimli kadroya sahip. Cem Kozlu ve Sertaç Haybat’ı tüm sektör tanır. Bunların yanına birde İngiliz yöneticiyi koyduğunuzda güçlü bir havacı kökenli kadro karşınıza çıkar.
THY’nin yönetim kurulunda ise bir tek havacı Temel Kotil var.  Bu nedenle bu kriz dönemini en az kayıpla atlatacak şirketin Pegasus olacağını düşünüyorum.
Bildiğiniz üzere şirketler yönetim kurulları ile yönetilir. Genel Müdürler icracıdır. Bu nedenle gidişatı belirleyecek kadro yönetim kurulu olduğundan Pegasus daki deneyimli kadronun sektördeki krizden Pegasusu en az etkilenecek hale getireceğini düşünüyorum.
İyi haftalar…