İdeal bir havayolu; bir yandan ileriye dönük yatırımlar yapıp, yeni hatlar açarken, diğer yandan insan kaynaklarına önem verip oyuncu takımını en iyi şekilde kurmaya çaba gösterir. Çalışanlarını elinde tutabilmek için, onlara bir robot gibi değil, insan gibi davranıp emeklerinin karşılığını verirken, şirketi terk edip başka şirketlere gidenler ile iletişim kurup ayrılma sebeplerini ve kaynaklarını bulmaya çalışır. İdeal bir havayolu; takımın bozulmaması için deneyimli çalışanların, ve dolayısı ile kalitenin şirketten ayrılmaması için elinden geleni yapar.
Ancak yukarıda anlatmaya çalıştığım ideal yapı, maalesef her şirkette yok.
Örneğin; Tarafıma en çok şikayet mesajı atılan Atlasglobal’e bir bakalım:
Tarafıma gelen mesajlarda görüldüğü üzere; Atlasglobal yeni hatlar açmanın dışında, kabin çalışanlarını pek önemsemediği, hatta başka şirketlere gitmeleri için teşvik ettiği anlaşılıyor.
Nasıl mı?
Türkiye’de örneği görülmemiş bir maaş sistemi ile kabin memurlarına kış aylarında 6 ay boyunca yarım maaş ödendiğini yazmıştım. Bunun gerekçesi “kış aylarında az uçmak” olarak gösterilirken, kabin ekipleri; kış aylarında evlerini, ailelerini, çocuklarını göremeyecek kadar çok yoğun uçmakta olduklarını yazıyorlar. Tabii ki şirket adına Maşallah diyelim. Kış programının yoğunluğuna rağmen, maaş, hala kış maaşı olarak ödeniyor. şirket yönetimine toplu olarak yazılan şikayetler ya cevapsız kalmakta, ya da ‘işinize gelirse’ şeklinde cevaplar verilmekte olduğu söyleniyor.
Bu durumdan rahatsız olan kabin ekipleri, şirket içerisinde insan gibi muamele görmedikleri ve emeklerinin karşılığını alamadıkları düşüncesi ile çareyi başka şirketlere kaçışta bulmuşlar.
Hani bir söz vardır: “Çalışan; şirketini değil, yöneticisini terk eder” diye. Aynı böyle bir durum yaşanıyor. Edilen şikayetlere baktığımda, konunun şirketten ziyade yöneticilere yönelik olduğu görülmekte.
Bu eksikliği Atlasglobal görmüş olsa gerek ki, bazı önlemler almaya başlamışlar.
Şirketten ayrılan kabin memurlarının sayısı artmaya başlayınca,Türk’ün aklı sonradan gelirmiş deyişine uygun olarak; daha önceleri kış maaşı uygulamasından taviz vermeyen Atlasglobal, geri adım atmak zorunda kalmış ve kabin ekiplerine yayınladığı bir mailde: maaşların 1 Mayıs itibarı ile artacağını ve kış maaş uygulamasının kalkacağı müjdesini! vermiş. Kısaca işin doğrusunu nihayet yapmış.
Hatta kendine has bir uygulama olan ‘güler yüz piriminin’ de artacağını bildirmiş. (Yolcu sahte gülücükleri gerçeğinden çok iyi ayırır. Kabin ekiplerine insanca muamele eden şirketlerin gülücükleri daha farklıdır.)
Ancak; bazı kabin ekipleri; şirkete gönderdikleri toplu mailde bu kez; şirkete neden bu uygulamanın 1 Ocak itibarı ile yapılmadığını soruyor ama cevap alamıyoruz diyorlar. Halbuki, çalışanını ve tecrübeyi başka bir şirkete karşı kaybetmek istemeyen bir şirket kış maaşı gibi yanlış bir uygulamayı anında düzelterek, hemen yürürlüğe koyması gerekirdi. Neden 1 Mayıs?
İşin ilginç ve üzücü yanı, Kabin ekiplerinin kendilerine verilen bu maaş artışı sözüne rağmen şirketten ayrılmaya devam etmeleri.
Mevcut durumda,kabin memuru eksikliği baş göstermeye başladığından, bir uçuşta, birden çok kabin amiri görmek mümkün (çünkü kabin memuru gittikçe azalıyor) AFA denilen paralı kabin memuru okulundan çok kısa bir sürede mezun olan tecrübesiz kabin memurları bu gidişle çoğunlukta olacak . Çünkü, tecrübeli ve işi bilen kabin memuru veya kabin amiri başka şirketlere kaçıyor.
Bu konunun AFA ayağına gelince: Kabin memuru olabilmek için yaklaşık 12 bin TL ödemesi gereken yeni adayların sayısı da azalmaya başlamış! Bunun başlıca nedeni diğer havayolu şirketlerinin ‘tecrübesiz kabin memuru’ alımına başlamış olması. Atlasglobal yönetimi gidenlerin yerini eskiden olduğu gibi kolayca dolduramayacağı gerçeğinin de farkına varmış olsa gerek ki; maaşları arttırmaya karar vermiş.
Peki Mayıs ayı itibarı ile öngörülen maaş artışına rağmen, kabin memurları şirketten hala neden ayrılıyor?
Anladığım kadarıyla, önde gelen nedenlerin arasında, şirketin kabin memurlarına kötü davranması, ekip tahsisin ve ekip planlamanın keyfi ve kural dışı planlamalar yapması; uçuş programın sürekli revize olması ve değişmesi.
Örneğin boş günlerin ana üste verilmesi gerektiği halde Atlasglobal’de boş günler ekiplere yurt içinde yaptıkları konaklamalarda verilmekte, hakkını arayanların yüzüne telefonlar kapatılmakta veya kural böyle denilmekteymiş.
SHGM talimatında ‘6 günü geçen konaklamalarda boş günlerden biri konaklama meydanında verilebilir, konaklama meydanlarındaki konaklama süresi boş süre olarak kabul edilmez’ denildiği halde, bu kural her nedense farklı uygulanmakta imiş.
Şirketin kabin memurlarına elektronik ortamda dağıttığı Kabin Ekibi El Kitabı’nda bu kural (SHGM SHT 6A talimatı) açıkça belirtildiği halde, ya uygulanmıyor, ya da kabin ekiplerinin çoğunun SHGM’nin talimatlarını bilmediği veya kabin el kitabında ilgili bölümü okumadıkları veya atılırım diye korktuklarından sesini çıkartmıyor olsalar gerek. Halbuki konu net. (SHT 6a talimatı için tıklayınız: http://web.shgm.gov.tr/doc5/sht6arev06.pdf)
Sonuç olarak Atlasglobal yeni hatlar açıp duruyor ama elindeki kabin ekiplerini elinde tutamıyor. Köle isaura (bakınız https://airlinehaber.com/atlasglobalin-kole-isauralari/) olmaktan bıkan kabin memurlarının çoğunun başka şirketlerde müracaatı var ve olumlu haber alınca soluğu kendilerine göre köle gibi değil, insan gibi davranılacağına inandıkları şirketlere kaçıyorlarmış
Sonuç olarak Atlasglobal maaş artacak sözü ile bile kabin ekiplerini tutamıyor. Kabin memurları Şirketten ayrıldıkça, geride kalanlar eskisinden daha çok ve de halen değişmeyen kış maaşı ile çalışmak zorunda kalıyor. Ta ki diğer şirketlere yaptıkları müracaatlarına olumlu bir haber gelinceye kadar…
Bu kısır döngü nasıl duracak? Bu kısır döngünün sorumluları mimarları kimlerdir?
SHGM genelgesiyle “uçucu ekiplerin Nisan-Mayıs-Haziran-Temmuz-Ağustos aylarında mücbir sebepler haricinde, başka havayolu işletmelerine geçişleri” yasaklanmış olduğundan; Atlasglobal’in köle İsaura’ları, Mart sonuna kadar başka şirketlere geçiş yapmaya devam edeceklerdir.
Atlasglobal; yoğun geçeceği öngörülen önümüzdeki yaz döneminde, yeterli kabin memuru ve amirini nereden bulacak?
Başka şirketlere giden kabin memurları Atlasglobal’den ayrılma nedenlerini şöyle sıralıyor. Atlasglobal yönetimi bu maddeleri okur ve sorunlara çözüm bulursa neden kaçsınlar ki…
(Bakınız https://airlinehaber.com/atlas-globalden-sark-kurnazligi/)
– Kurumsal bir şirket olan Atlasglobal; bir aile ortamında çalışıldığını her ne kadar belirtse de çalışanlarının yanında olmaması .
– Yaz sezonunun yoğunluğunda hiç birşeyi gözetmeksizin çalıştırıp kış sezonunda boy kilo ölçümü yaparak ücretsiz izinle işten çıkartması,
-Yolcusundan hakaret veya taciz gören kabin memurunu korumak arkasında durmak yerine, uyarı cezası verilmesi,
– Şirkette çalışanlarının veya alt yönetimin kabin ekipleri ile saygısız konuşmaları ve sorunlarını dinlememeleri,
-Boş günlerin konaklama meydanında verilmesi, hakkını arayan veya sorgulayan kabin memuruna kural böyle denilerek, yalan söylenmesi,
– Yapılan uçuşların, yayınlanan programlardan çok farklı olması,
-Kış aylarında, yaz ayları gibi yoğun uçulduğu halde; 6 ay boyunca kış maaşı verilmesi,
-Çalışanlarını motive etmek yerine, sürekli demoralize edecek hususların, memo veya mesaj halinde iletilmesi,
-Özel günlerde, bayramlarda ya da hafta sonlarında kabin ekiplerinin hiç durmaksızın uçuşlar yapmasına rağmen, ikramiye ya da tebrik edecek maillerin atılmaması,
-Şirket yönetimine yakını olanların bir yerlere gelmesi, özveri ile çalışanların hep aynı yerde kalmaları,
– Ekip planlamanın sürekli olarak uçuşları değiştirmesi ve 15 günde bir yayınlanan programların, her gün en az 2 kez değiştirilerek çalışanların özel hayatının hiçe sayılması.
– Nöbet günlerinde da ya da boş günlerde kabin ekibinin ekip tahsis tarafından aranılarak nereye dahi gidileceğinin söylenmemesi , hemen hazırlanıp havalimanında hazır olunmasının oldubitti bir şekilde söylenmesi
Bu sorunlar, defalarca üst yönetime yazılmış, ancak gelen cevap; ‘işine gelmeyen, gider!’ şeklinde olmuş.
Sonuç olarak; Kabin ekipleri kendilerine insanca muamele edilmesini, emeklerinin karşılığının verilmesini ve şirket yönetiminden, ekip planlamadan saygı görmek istiyor.
Sizce kabin ekiplerinin bu istekleri çok mu fazla?
Murat Ersoy burada yazılan ve tartışılan sorunların ne kadarını biliyor acaba? Yoksa alt yönetim kendisine güllük gülistanlık herşey yolunda haberleri mi veriyor durmadan? Yoksa kendisi mi bu sorunlara kulak kapatmış duymak istemiyor?
Kabin deki en kıdemli yıllarca emeği geçmiş atlasın kurulduğu ilk yıllardan itibaren bu şirket için çabalamış olan kontrol kabin amirlerimiz nerede ? Hepsi birer bahaneyle pat die işten çıkarıldı. Kimisi bişeyleri düzeltmek için sesini çıkardı susuturup gönderdiler. Kimisi sadece erkek olduğu için sanki yıllar sonra erkek olduğu farkedilmiş gibi hadi istifanı imzala dendi. Kimisi sadece prosödürcü olup sivil havacılık talimatlarına göre hareket edipte şirket çıkarlarına göre hareket etmediği içim bay bay dendi. Yıllarca emeği geçmiş en kıdemli elemanların hak etti mi böyle gitmeyi. Yönetim kesinlikle değişmeli profösyönel yöneticiler olmalı en ufak bi sorunda kapıyı gösteren değil çözüm odaklı sorunları dinleyen yönetim olmalı. Saygılar
Degerli arkadaslar, bu islerin boyle olmasinda,sirketlerin bizleri somurmesinde,haklarimiz yemelerinde,saygisizliklarinda bizlerin hic mi sucu yok? Orgutlu degiliz hos olsak bizlere sahip cikabilecek bir yapida sendika da ortada yok o zaman tepkimizi hep beraber,birlik olarak vermeliyiz! Biz sustukca hep ustumuze cikiliyor, bizleri ulkemizin her yerinde yaptiklari gibi issizlikle tehdit ediyorlar bunlara para lazim para icin de biz ne dersek onu yapmalari lazim zihniyetinin bitmesi lazim! Bitmedikce daha cok zorunlar yasariz! Lutfen birlik olup,tepkimizi gosterip hakkimizi arayalim !
Sefa bey, bahsettiginiz ”ideallikte” kac sirket var ulkemizde? Hele havacilik sektorunde? Hicbiri. Sektorun en buyugu thy malum ee balik bastan kokar misali thy boyle olursa onun arkasindakiler ne olur ki? Somuru duzeni,haksizlik,torpil,sukur,biat,insanlari issizlikle tehdit etme,uc kurusa,sosyal haksiz calistirma thy’den diger sirketlere sirayet etti ve bu kafayla hicbir iste hicbir seyde basarili olamayiz,olamiyoruz da zaten ama kimin umurunda ki?
Atlasglobal kabin amir ve memurları bir araya geldikleri zaman konuşulan ana konu şudur:
‘Haber var mı?’
‘Dün aradılar, yarın görüşmem var’
veya
‘Evraklarımı dün verdim, görüşmeye çağıracaklar senden haber var mı?’
‘ikinci görüşmeye gidicem, ilk görüşme iyi geçti’
veya
‘evet …. tarihinde başlıyorum’
veya
‘aradım ve hemen oldu! ….. tarihinde başlıyorum’
‘Çok sevindim.. darısı hepimizin başına’
veya
‘almadılar ama diğerine baş vuracağım’
‘hemen baş vur hiç gecikme’
Sefa Bey işte insan kaynaklarına ve emeğine yatırım yapmayan çalışanaşrına saygı göstermeyen şirketimizde bir araya geldiğimiz zaman konuştuğumuz tek konu budur. Bir havayolu şirketi ve sahibi için ne kadar acı aslında!
Eyyy murat Ersoy sen havacılık işini pilotlarmı yapar sandın. Genel müdürlerin hep pilottu alsana işi bilen bir işletmeci kıy parana. Ne anlar pilot işletmecilikten işte böyle rezil rüsva olursun
Sefa bey buradan Sayın Murat ERSOY beye seslenmek istiyorum, Murat bey lütfen pilot olmayan bir CEO görevlendirin ve artık şirkette sizi yanıltan, herşeyin yolunda gittiğini söyleyen insanları barındırmayın. 2016 yılı sizin için bir “format atma” yılı olsun ve kardeşinizin şirketi ETS gibi sağlam bir altyapı ve güzel bir kadro kurun, ulusal ve uluslararası yasalara, yönetmelik ve talimatlara sıkı sıkıya bağlı. Hayırlı ve başarılı olur inşallah.
Neden 1 mayıs? Geçen gun yoğun yaz dönemlerinde yaza yakin dönemlerde, kabin çalışanlarının başka şirketlere geçişleri yasaklanmıştır diye bir yazı okudum. Mayısta mı başlıyordu o sure tam emin değilim ama onunla alakalı olabilir.
Sefa Bey, her zaman ki gibi cesurca problemlerin üzerine gitmeye devam ediyorsunuz, tebrikler. Öncelikle neden AFA ya kabin memuru müracatlarının azaldığına bir bakalım isterseniz. Sizin yazmış olduğunuz yazılardan ve şirket çalışanlarından gelen şikayetlere dayanarak yorumumu yaptığımı belirteyim. Sitenize, size güvenerek sıkıntılarını dile getiren personelin anlattığı ve yazılarınızı okuyan insanlar, gerçeklerin hiçte anlatıldığı yada reklamlarda olduğu gibi olmadığını öğrendiker. Yapılan reklamların kandırmaca olduğunu, eleman bulabilmek ve paralarını alabilmek için sahtece yapıldığını anladılar. Şimdi kim inanırda gider AFA’ ya? Diğer konulara gelince; anladığımız kadarı ile Atlas Global, değirmen gibi insan harcıyor. Bedava buluyorlar ve kapılarının önünde ” ne olur bizide alın” diyen bir güruh var da, beğenmeyen gider diyorlar. Ne kadar sürer bu durum bilemem ama, çalışanına değer vermeyenin kazandığı veya kazançlı olduğu görülen bir şey değildir, belki kısa süre kazandığını zanneder ama uzun vadede kaybedeceği kesindir. Atlasta yukarı yönetim kademesi asla operasyonların nasıl gittiğine bakmıyor, insanların hangi şartlarda çalıştığına, nerede kaldıklarına, moral ve motivasyon gibi manevi değerlere asla önem vermiyor. Çalışanların bir insan olduğu ve bir aileleri olduğu yukarı takımın umurunda değil. Günlerce evlerinden , ailelerinden ayrı kalarak çalışmak zorunda bırakılan insanlar artık ne şirket ne para nede pul düşünecek durumda değiller. Bu yüzden iş bulan gidiyor. Siz çalışma şartlarını ve insani davranışları pozitif yönde değiştirmezseniz, on katıda para verseniz tutamazsınız. Çünkü parada bir yere kadardır. Düşünün kabin memurunun üniforması yok, çünkü valizini yanlışlıkla ara meydanda indiriyorlar. Sorunu çözmek ve personeline yardımcı olmak yerine elemanın yüzüne telefon kapatıyorlar, ilgilenmiyorlar birde utanmadan arkadaşlarından üzerine uyan birini bul onun üniformasını giy ve uç diyorlar. Lafa bakın!! Yani ne şartlardasınız? Malzemeniz yok, doğal zaruri ihtiyaçlarınız yanınızda yok, makyaj malzemesiydi, çoraptı, çamaşırdı hiçbir şey yok, utanmadan şirketten bir aklı-eksik diyorki: üniforma bu ve uç. Daha ne söylenebilir ki Sefa bey? Çivisi çıkmış şirketin, ekip takip iyice kabinle yüz göz olmuş, utanmasalar dövecekler. Konuşma tarzları, usluplarını terbiye sınırları içinde anlatmak zor. Sanki kölesi ile konuşuyor. Kulak çeken yok. Maraba takımı muamelesi gören bir kabin, yazık bu insanlara. Umarım bu sorunlar düzelir am hiiçççç umudum yok. Şirketlerde bu şekil sorunlar duyunca sivil havacılığımız adına utanıyorum. Ve otorite asla ilgilenmiyor, ne bir ikaz ne bir düzelttirme çabası yok. Gittiği yere kadar gitsin diyorlar.
Ama bıkmak yok, Sefa bey siz bunların üzerine şirket ayrımı yapmadan, adilce gittiğiniz sürece inanıyorum ki birşeyler düzelecek. Zaten yaz kış aynı maaş durumu sizin yazınızdan sonra düzeldi. İnşallah diğer sorunlar fa düzelir, ama şirkete format atılması lazım diye düşünüyorum. Herşeyin resetlenmesi lazım. Size kolay gelsin.
Sefa Bey bir kez daha gerçekleri dile getirdiğiniz ve sesimizi duymak istemeyen büyük küçük yöneticilere buradan seslendiğinizi için çok teşekkür ederiz. umarız ki geride kalan arkadaşlarımız bu kez şirketten gerekli insanca muameleyi görürler. Bu gibi şirketlerden reklam alacağım kaygısı ile gerçekleri yansıtmayan diğer havacılık sitelerinden çok farklı olduğunuz için tekrar teşekkürler.
Onlarada bir göz atsanız?