Bu yazımda Focke-Wulf Fw 200 Condor, 1930’larda uzun menzilli bir yolcu uçağı olarak tasarlanmış dört motorlu bir Alman uçağını tanıtmak istiyorum.
Uçak, Focke-Wulf Flugzeugbau AG şirketi, uçak mühendisi Kurt Tank’ın Atlantik Okyanusu üzerinden Avrupa ile Kuzey Amerika arasında yolcu taşıma kapasitesine sahip bir uçak önerisi üzerine tasarlanıp üretildi.
Bu o zamanlar alışılmadık bir fikirdi. Çünkü havayolları uzun mesafeli uçuşlar için uçan tekneler (deniz uçakları) kullanıyordu. Karadaki uçakların Avrupa ile Kuzey Amerika arasında uçmak için yeterli menzili yoktu. O zamanlar uçakların basınçlı kabinleri de yoktu. Bu nedenle, Focke-Wulf uçağı, insanların oksijen kullanmadan uçabileceği en yüksek irtifa olan 9.800 feet irtifada uçacak şekilde tasarladı. İlk uçuşu 27 Temmuz 1937 tarihinde yapıldı. Menzili 3.000 km olan uçakla 26 yolcu taşınması planlamıştı.
Focke-Wulf Fw 200’den önceki uçaklar 5000 feet’in altında uçuyordu. Focke-Wulf-200 Condor’un 9.800 feet irtifada uçması onun, dünyanın en gelişmiş uçağı olduğu anlamına geliyordu. Ancak bu uzun sürmedi, bir yıl sonra 1938 sonlarında Boeing 307 Stratoliner tarafından geçildi.
Boeing 307 Stratoliner basınçlı bir kabine sahipti. Fw-200 kabin 9.800 feetlik yüksekliğini korurken B307, 20.000 feet yükseklikte uçabiliyordu.
Yaklaşık 33 metrelik geniş kanat açıklığından dolayı “Condor” olarak adlandırılan uçak, dört adet 875 HP’lIk Amerikan Pratt & Whitney Hornet radyal/yıldız motoruyla çalıştırılıyordu. Daha sonra 720 HP’lik BMW 9 silindirli radyal/yıldız Bramo motorları kullanılmaya başlandı. İlk prototip uçak, ekstra yakıt depolarıyla donatıldıktan sonra rekor kıran bir uçuş gerçekleştirdi, Berlin’den New York City’ye aktarmasız uçan ilk uçak oldu. 10 Ekim 1938’de Berlin-Staaken Havaalanı’ndan havalanan uçak, non-stop 24 saat 56 dakikalık uçuşun ardından New York Brooklyn’deki Floyd Bennett Field havaalanına indi.
NOT: Condor, kanat açıklığı 3 metreyi, yerden yüksekliği 125 santimetreyi bulan büyük bir akbaba türüdür. Yuvalarını denizden 3.000-5.000 metre yüksek yerlerde yaparlar.
Berlin-Mew York rekor kıran uçuştan 50 gün sonra 28 Kasım 1938’de Focke-Wulf Fw 200 Condor, Basra, Karaçi ve Hanoi duraklarıyla Berlin’den Tokyo’ya uçarak rekor kıran bir uçuş daha gerçekleştirdi.
Biraz da Tarih
İkinci Dünya Savaşı öncesinde Alman Dışişleri Bakanı Joachim von Ribbentrop, özel donanımlı bir Condor ile Moskova’ya iki gezi yaptı ve burada mevkidaşı Sovyet Dışişleri Bakanı Vyacheslav Molotov ile görüştü. Bu ziyaretler sırasında ikili, Orta ve Doğu Avrupa’yı Nazi Almanyası ile Sovyetler Birliği arasında bölüşen gizli bir saldırmazlık anlaşmasını müzakere ettiler.
1919 Versailles Antlaşması ile çoğunluğu Alman olan Danzig (şimdiki adı Gdansk) şehri Polonya’ya verilmiş ve sözde bağımsız bir Özgür Şehir haline getirilmişti. Versailles Antlaşması ile kaybedilen Alman topraklarını geri almak isteyen Nazi Almanyası, bunu gerekçe olarak gösterip Polonya’yı çok hızlı bir şekilde işgal etti.
İkinci Dünya Savaşı’nın başlangıcı
Nazi Almanyası ile Sovyetler Birliği arasında saldırmazlık anlaşmasının 25 Ağustos 1939’da imzalanmasından 2 gün sonra, Schleswig-Holstein isimli Alman savaş gemisi Danzig limanına doğru yola çıktı. 1 Eylül 1939 sabahı Schleswig-Holstein bir Polonya garnizonuna top ateşine başlarken, Alman hava ve kara kuvvetleri Polonya’yı 6 hafta içinde 6 Ekim 1939’da tamamen fethedecek “Yıldırım Savaşı”nı (Blitzkrieg) başlattı.
Almanya’nın Polonya’yı işgale başlamasından iki gün sonra, 3 Eylül 1939 Pazar günü, İngiltere ve Fransa Almanya’ya savaş ilan ederek fiilen İkinci Dünya Savaşı’nı başlattılar. Alman devleti savaş nedeniyle mevcut tüm Focke-Wulf Fw 200 Condor uçaklarına el koydu ve bunları Alman Donanmasını desteklemek için deniz devriyesi ve keşif uçuşlarında kullanmaya başladı.
Focke-Wulf Condor’lara verilen ana görev Atlantik üzerinde uçmak ve Müttefik konvoylarının pozisyonunu Alman denizaltılarına hedef alabilecekleri şekilde aktarmaktı. Bu Condor’lar ayrıca bomba ve gemi karşıtı mayın taşıyacak şekilde de donatılmıştı. Haziran 1940 ile Şubat 1941 arasında Condor’lar, son derece alçaktan uçarken her birine üç bomba bırakarak birçok müttefik gemisini batırdı. Alçak bir yükseklikten üç bomba atılarak her seferinde en az bir bombanın isabet etmesi garantiydi. Condor’lar Müttefik gemilerine karşı o kadar etkiliydi ki Winston Churchill bu uçakları “Atlantik’in Belası” olarak adlandırdı. 1941’in ortalarında İngiliz savaş gemilerinden kaldırılan Hawker Hurricanes avcı uçaklarıyla vurulmalarını önlemek için Condorlara Atlantikde gemi konvoylarına saldırmayı bırakmaları emredildi.
Adolf Hitler’in kişisel FW 200’ü
1930’larda, trenle seyahat eden diğer ülkelerin politikacılarının aksine Hitler, uçakla seyahati tercih ediyordu. 1932 Seçimleri sırasında Birinci Dünya Savaşı savaş pilotu olan Hans Baur’u pilot olarak işe aldı. Baur’un güvenliğini sağlamak için yeterli güce ve saygıya sahip olmasını isteyen Hitler, Baur’u SS-Standartenführer (albay) olarak atadı. Albay Baur, Münih’teki Oberwiesenfeld’de bulunan Hitler’in kişisel uçak filosuna bakmakla görevlendirildi. Bir yıl sonra, 1934’te Baur, SS-Oberführer (Kıdemli Lider) rütbesine terfi etti.
Hitler’in kişisel uçak filosu 3 adet Junkers Ju-52’den oluşuyordu. Baur’un önerisi üzerine filoya ana nakliye uçağı olarak yeni bir Focke-Wulf Fw 200 Condor eklendi. Başlangıçta 26 yolcu taşıyacak şekilde üretilen uçak, iki konforlu kabine sahip olacak şekilde yeniden elden geçirildi. Hitler’in uçakta arkası zırhlı, paraşütle donatılmış özel bir koltuğu vardı.
Hitler’in talimatı ile bu uçağa, Blue Max olarak bilinen, Pour le Merite ödülüne layık görülen ilk Alman havacı olan Birinci Dünya Savaşı’nda Alman savaş pilotu Max Immelmann’ın onuruna “Immelmann” adı verildi.
Bu uçak, Temmuz 1944’te Müttefik uçaklarının bombardımanı sırasında Berlin Tempelhof Havalimanı’nda imha edildi. Eskinin değerini bilen Almanlar, sağlam kalan tek Focke-Wulf Fw 200 Condor, 26 Mayıs 1999’da Norveç’teki Trondheim Fyordu’ndan alınarak restorasyon için Bremen kentindeki Airbus fabrikasına getirildi.
Uçak, düşen diğer Condor’ların bazı parçalarından da yararlanılarak, tamamen restore edildi ve artık kullanımda olmayan Berlin Tempelhof Havalimanı’ndaki havacılık müzesinde sergileniyor.
Erhan İnanç Ağustos 2024
Erhan hocam,emek vererek hazırlanmış çok güzel bilgileri aktardığınız için teşekkürler.Bunlar havacılık tarihinin altın sayfaları.Herkesin öğrenmesi gereken hatıralar.Saygılarımla..