Okulların kapanıp yaz tatilinin başlamasıyla birlikte hava trafiğinde önemli yoğunluk yaşanırken, sektör temsilcileri son krizlerin ışığında gelecek için endişelerini gizlemiyor.
Roma’da düzenlenen Avrupa Havaalanları Konseyi’nin yıllık toplantısında, sektörün gelecekle ilgili kaygıları ayrıntılı bir şekilde masaya yatırıldı. Avrupa Hava Trafiği Ajansı verilerine göre, 2020’den itibaren Covid-19 salgını yüzünden sarsılan hava taşımacılık sektörü bu yaz ciddi bir toparlanma yaşayacak.
Ryanair gibi bazı havayolları, başta Yunanistan olmak üzere yaz tatil için öncelikle seçilen ülkelere 2019 yılında yaptıkları uçuş sayısına şimdiden ulaştı ve hatta geçti. Avrupa kıtasında geçen haftaki hava trafiği, 2019 yılının aynı dönemin yüzde 86’sına ulaşırken, ağustos ayında bu oranın yüzde 95’e ulaşması bekleniyor. Bilet fiyatları artmasına rağmen şu anda havayolu şirketleri, uçak koltuklarını doldurma konusunda ciddi bir sıkıntı yaşamıyor.
Yaz tatilinden sonra ne olacak?
Avrupa Havaalanları Konseyi Genel Direktörü Olivier Jankovec, “Önümüzü göremiyoruz. Çünkü çok fazla belirsizlik var. Şu anda Avrupa’da bir savaş ekonomisi var. Oldukça sert bir durgunluk ihtimali var. Rekor seviyelerde enflasyona ulaştık.
Tüm bunların tüketici duyarlılığına nasıl etki edeceği hala bilinmiyor.” diyerek endişelerini dile getirdi. Aynı endişeleri paylaşan AB Komisyonu’nun Ulaşım Genel Direktörü Henrik Hololei ise toplantıda yaptığı konuşmada şu görüşleri dile getirdi: “Emniyet kemerini gerçekten sıkmamız gerekiyor.
Çünkü çok fazla türbülans olacak. Geçtiğimiz on yılda hiç yaşamadığımız bir belirsizlik dönemine giriyoruz. Ve tabii bu işin en büyük düşmanı belirsizlik.” Hololei, Ukrayna savaşı, artan enerji fiyatları ile enerji, gıda ve personel sıkıntısını, sektörün önündeki en önemli sorunlar arasında gösterdi.
Hololei, son 10 yıldır ilk defa artmaya başlayan faiz oranlarının da etkisinin göz ardı edilemeyeceğini vurguladı. Jet yakıtı fiyatları geçen yıl ikiye katlanırken, petrol üretim kapasitesindeki düşüş ham petrol fiyatlarının sürekli artmasına yol açıyor. Yakıt, havayolu şirketlerin masraflarının dörtte birini karşılarken, buradaki artış uçak biletlerinin de yükselmesine yol açıyor.
Larnaka’daki Hermes Havaalanı Direktörü Eleni Kaloyirou uçuşlara yönelik talebin arttığını ve bunun kasım ayına kadar süreceği teyit ederken, “İnsanlar tatil yapmak istiyor. Biz esas gelecek yıl endişeliyiz.” diyerek duygularını dile getirdi.
Aynı endişeli dile getiren Atina Havalanı Genel Direktörü Yiannis Paraschis, “Artan enerji fiyatları ve enflasyon, Avrupa’daki hane halkının harcanabilir gelirinin büyük bir bölümünü tüketecek.” ifadesini kullandı. İstanbul Havaalanı Yöneticisi Kadri Samsunlu, Batı Avrupa’yı etkisi altına alan enflasyon oranlarına ve tüketici güven endeksine dikkati çekerek, “taleple ilgili gelecekte ne olacak bilmiyoruz.” dedi. Bunun dışında Avrupalı yetkililer, Covid-19 salgınının yeniden hortlamasının da sektörü yeniden dar boğaza sokmasından ciddi bir şekilde endişe ediyor.
