Birleşik Arap Emirlikleri’nin ulusal havayolu şirketi Etihad Airways tarafından yaptırılan araştırma, Amerika’nın en büyük üç havayolu şirketi Delta Airlines, United Airlines ve American Airlines Group ve bünyelerine kattıkları diğer havayollarının devlet kaynaklı ve mahkeme onaylı destek ve imtiyazlar aldığını ortaya koydu.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) merkezli bu havayolları 70 milyarı 2000 yılından sonra olmak üzere bugüne kadar toplam 71,48 milyar ABD Doları değerinde destek aldı ve bu ödemeler sayesinde ülkenin en büyük üç havayolu şirketi iflasın eşiğinden dönerek sektörde lider konuma geldiler ve her biri milyarlarca dolar kara geçti.
Geçtiğimiz yıl bu üç büyük Amerikan havayolu şirketinin toplam net karı 8,97 milyar dolara ulaştı yani küresel havayolu sektörünün 2014 yılında elde ettiği toplam 19,9 milyar dolarlık karın yüzde 45’ini oluşturdu. Bu trend 2015’te de devam etti ve bu üç büyük Amerikan havayolunun her biri ilk çeyrekte yüksek kar açıkladı.
Etihad Airways için araştırmayı yürüten uluslararası danışmanlık firması The Risk Advisory Group; Delta, United ve American Havayolları’na tahakkuk eden ödemelerin çoğunluğunun Amerikan Federal İflas Kanunu’nun 11 numaralı bölümü doğrultusundaki yeniden yapılandırma kapsamında gerçekleştiğini ve minimum 35,46 milyar dolar olduğunu ve 29,4 milyar dolar tutarında ek emeklilik fonu kefalet senetlerinin Amerikan Hükümeti’nin Pension Benefit Guaranty Corporation (Emeklilik Geliri Garanti Kurumu) tarafından ödendiğini ortaya koydu.
Etihad Airways; Delta Air Lines, United Airlines ve American Airlines tarafından öne sürülen devlet yardımı aldığını yönündeki iddiaları sürekli olarak reddetti ve tek hissedarı olan ve BAE’nin en büyük emirliği ve başkenti olan Abu Dabi Hükümeti’nden özkaynak ve hissedar borcu aldığını açıkladı.
The Risk Advisory Group’un araştırma sonuçlarını açıklayan Etihad Airways Baş Hukuk Müşaviri ve Şirket Genel Sekreteri Jim Callaghan şunları söyledi “Amerikan Hükümeti ve İflas Mahkemeleri tarafından Amerikan havayolu şirketlerine sağlanan desteklerin meşruluğunu tartışmıyoruz. Tek istediğimiz Amerikan havayolu şirketlerinin iflastan korunma ve emeklilik garantisi, belirli vergilerden muaf olma ve diğer destekler gibi oldukça taraflı yasal bir uygulamadan faydalandığı ve faydalanmaya da devam ettiği gerçeğinin bilinmesi. Sadece Amerikan havayolu şirketleri için mevcut olan bu destekler Etihad Airways gibi şirketlerin rekabette zorlandığı oldukça çarpık bir pazar oluşmasına yol açıyor.”
Callaghan, The Risk Advisory Group tarafından açıklanan verilerin, halka açık kayıtlar ve açıklamalardan elde edilmiş, kabul edilebilir, ölçülebilir ve güvenilir olduğunu belirtti.
Callaghan, Amerikan Ulusal Halk Radyosu tarafından 2011 yılında Continental Airlines eski Başkan Yardımcısı Pete Garcia ile yapılan bir röportaja değinerek, Garcia’nın “Özellikle havayolu sektörü için iflas, şirketi yeniden finanse etmeye yarayan bir yoldur. Şirketinizin borç aldığı kurumlarla tekrardan masaya oturabilmesi için gereken zamanı size kazandırmaya yarayan finansal bir adımdır.” dediğini belirtmiştir.
The Risk Advisory Group, Emeklilik Geliri Garanti Kurumu 11. Madde’sine göre yeniden yapılandırma ve kefalet desteğinden en çok fayda gören kurumları aşağıdaki gibi sıralıyor:
44,4 milyar dolar olarak tahmin edilen birleşik desteklerle United Airlines
15,02 milyar dolar olarak tahmin edilen birleşik desteklerle Delta Airlines
12,05 milyar dolar olarak tahmin edilen birleşik desteklerle American Airlines.
Bu rakamlara göre:
United tek sefere mahsus toplam 26 milyar dolar, iflas borcu erteleme ve toplam 16,8 milyar dolar emeklilik tazminatı elde etmiştir;
Delta Air Lines toplam 7,9 milyar dollar iflas borcu erteleme ve toplam 4,55 milyar dolar emeklilik tazminatı elde etmiştir;
ve
American Airlines toplam 1,56 milyar dolar iflas borcu erteleme ve toplam 8,08 milyar dolar emeklilik tazminatı elde etmiştir;
Delta Air Lines, United Airlines ve American Airlines tarafından mahsup edilmiş bu rakamlar, diğer Amerikan havayolu şirketleri tarafından elde edilen yeniden yapılandırma ve kefalet desteklerini de içermektedir.
Jim Callaghan, United Airlines, Delta Air Lines ve American Airlines’ın Etihad Airways tarafından zarar gördükleri konusundaki iddiaların asılsız olduğunu ve rekabeti engelleme girişimi olduğunu belirtti. Callaghan, “Etihad Airways’in bu üç büyük Amerikan havayolu şirketine bir zarar verdiğine dair herhangi bir kanıt yoktur.” dedi.
“Her taşıyıcının gökyüzünü sınırsız kullanımını öngören Open Skies (Açık Hava Sahası) modeli milyonlarca yolcu için daha fazla seçenek ve daha iyi hizmet, Amerika çıkışlı ve Amerika’ya varan uçuşlarda daha fazla erişim ve Amerika’daki en büyük havayolu şirketleri için rekor seviyede kar sağlamıştır. Artık, esas konuya odaklanmanın vakti gelmiştir; Açık Hava Sahası modeli herkesin kazandığı ve amacına uygun faydaları sağlamaktadır.”
