Okuyucularımıza bugün havada çarpışan 2 uçağın içindeki 112 insandan sadece 4’ünün ölümü ile sonuçlanan kazayı anlatmak istiyorum.
New York’un Carmel kasabası üzerinde iki ABD yolcu uçağının çarpışmasının üzerinden 57 yıl geçti. Optik yanılsamanın pilot hatasının birleşmesinden kaynaklanan havada çarpışmanın ne kadar ciddi olabileceği göz önüne alındığında, dikkate değer derecede az ölüm meydana geldi.
İlgili uçuşlar ve uçaklar
4 Aralık 1965’te havada çarpışan iki uçaktan birisi TWA-Trans World Airlines Boeing 707 idi. Uçak 1962’de üretilmiş ve N748TW tescil ismini taşıyordu. TWA B707’nin 51 yolcu ve 7 mürettebat vardı, San Francisco’dan New York JFK’ye uçuyordu.
Diğer uçak Eastern Air Lines, Lockheed L-1049C Super Constellation, Boston Havalimanı’ndan Newark Liberty havalimanı uçuyordu. Uçakta 49 yolcu ve 5 mürettebat bulunuyordu. 12 yaşındaki Super Constellation, ABD Lockheed üretimi 4, pervane motorlu, 3 dikey stabilizeli ve jet devri öncesinin çok popüler bir yolcu uçağıdır. İnce gövdesi, uzun boyu, sevimli yunus balığını andıran bu uçak havacılar arasında kısaca “Super Conny” olarak adlandırılıyordu.
Çarpışma
Yukarıda kısaca tanıtmaya çalıştığım bu iki uçak yerel saatle 16:19’da bir araya geldi. Çarpışma, bir optik yanılsama ve pilot hatası nedeniyle oluştu. TWA Boeing 707, 11.000 fit yükseklikte uçarken, Eastern Super Constellation 10.000 fitteydi.
Aralarındaki 1000 fitlik irtifa farkı olmasına karşın, Super Constellation’ın 8.090 uçuş saati deneyimi olan Kaptan Pilotu (FO-Roger I. Holt), iki uçağın da aynı irtifada ve bir çarpışma rotasında olduğuna inanıyordu. Bu yanılsamaya, bulut tepelerinin yukarı eğim etkisinin, bir optik yalancı ufuk (False Horizon) illüzyonu yaratması neden olmuştu. Gerçekte iki uçak arasında 1.000 fitlik emniyetli bir irtifa farkı vardı. Ancak, bu irtifada devam ederlerse çarpışacaklarına inanan Super Constellation uçağının mürettebatı çarpışmadan kaçınmak için, tırmanmaya başladı. Gerçekte felakete götürecek vahim bir hata yapıyorlardı.
İşte bu yanılsama nedeniyle uçağın tırmanması, onu TWA Boeing 707 ile gerçek çarpışma yüksekliğine ve rotasına soktu. Super Constellation’ın tehlikeli bir şekilde yaklaştığını farkeden TWA B707’nin mürettebatı, sağa ve sonra sola yatarak kaçınma manevraları yapmalarına rağmen, B707’nin sol kanadının Constellation’ın kuyruğundaki sağ dikey stabilizeye çarpmasını önleyemedi.
Çarpma, Boeing 707’nin sol kanadının uçtan 7,5 metrelik kısmını koparmıştı. Dengesi bozulan uçak, dik bir dalışa geçti, mürettebat acil durum ilan etti, sonunda uçağı bu tehlikeli dalıştan kurtarıp tekrar kumanda edilebilir duruma getirdiler. Mürettebat çarpışma ile aldıkları hasarın olumsuzluklara yol açabileceği düşüncesiyle New York JFK’in acil servislerin hazır olmasını istediler. Yerel saatle 16:40’ta kimse yaralanmadan sağlıklı bir iniş yaptılar.
Ne yazık ki, Eastern Air Lines Super Constellation o kadar şanslı değildi. B707 ile çarpıştıktan sonra kısa bir süre tırmanışını sürdürmesine rağmen, sonunda dakikada 500 fitlik hızla irtifa kaybetmeye başladı, sırtı üzerine yere vurdu, gövdesi üçe ayrıldı.
Mucize
Bu parçalanarak yanan uçaktan 45 yolcu yaralı olarak kurtarıldı, 3 yolcu (Dennis Flucker, Lois Thibideau, Joseph Wilkerson) ve kaptan (Charles J. White) olmak üzere 4 kişi aldıkları yaralar ve çıkan yangında duman solumaları nedeniyle öldüler.
Erhan İnanç
