Rusya’nın Ukrayna’yı işgal girişimi sürerken Kiev tarafından dikkat çeken bir iddia ortaya atıldı. Kiev yönetimi, Rusya’nın savaşta kullandığı İran yapımı İHA’larda Avrupa’daki firmaların ürettiği parçaların yer aldığını öne sürdü.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in geçtiğimiz yıl 24 Şubat’ta verdiği asker emirle başlayan Ukrayna’nın işgal girşimi şiddetli çatışmalarla devam ederken dikkat çeken bir iddia Kiev yönetimi tarafından ortaya atıldı. Rusya’nın, işgal girişimini başlatmasıyla beraber ABD ve Batılı ülkelerim yaptırımlarına maruz kalan Rusya‘nın, Ukrayna’ya saldırırken kullandığı İHA’larda Avrupa firmalarının ürettiği parçaların yer aldığı iddia edildi.
İddianın çıkış noktası ise Kiev’in ağustos ayında G7 ülkelerine gönderdiği, Birleşik Krallık’ın (BK) önde gelen gazetelerinden The Guardian’ın incelediği bir belgede ortaya çıktı. 47 sayfalık belgede, haziran-ağustos arasında Ukrayna’nın 600 kez vurulduğu, İran yapımı Şahid-131’de 52, Şahid-136’daysa 57 adet elektronik aksamın Batılı firmalar tarafından üretildiğinin saptandığı ileri sürüldü.
Söz konusu İHA parçalarının ABD, BK, Kanada ve Japonya’da yer alan firmaların yanı sıra Avrupa’da Fransa, Almanya, İsviçre, Hollanda ve İtalya’daki şirketler tarafından üretildiği savunuldu. Belgede ayrıca İran’ın ithal ettiği parçaların Türkiye, Hindistan, Kazakistan, Özbekistan, Vietnam ve Kosta Rika üzerinden gönderildiği de iddia edildi.
İRAN, RUSYA’YA SİLAH SATMAKLA SUÇLANMIŞTI
Öte yandan Rusya’nın Ukrayna’yı işgal girşimiyle beraber ABD başta olmak üzere Batılı ülkeler, İran’ı Rusya’ya silah satmakla suçlamıştı. İran, bu suçlamayı her defasında reddetmişti. İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, 18 Eylül’deki açıklamasında, Washington yönetiminin iddialarının gerçeği yansıtmadığını savunarak, “Biz Ukrayna’daki savaşa karşıyız. Eğer ellerinde Rusya’ya silah ya da drone gönderdiğimize dair belge varsa göstersinler” demişti.
Kiev’in hazırladığı belgede, Şahid-136 ve Şahid-131 drone’larının başkent Tahran’dan Hazar Denizi’nin güney kıyısındaki Amirabad Limanı’na, oradan da Rusya’ya bağlı özerk bir cumhuriyet olan Dağıstan’ın başkenti Mahaçkale’ye gönderildiği öne sürüldü.
Rusya’nın İran’la silah tedariki bağlantısını gizlemek cihazlara Geranium-1 ve Geranium-2 adlarını verdiği de iddia edildi. Buna ek olarak Tahran ve Kremlin’in Şahid-136 drone’unun hızını ve menzilini geliştirmek için ortak çalışma yürüttüğü de savunuldu.
ÜLKELERDEN BİR BİR YALANLAMA
Belgede adı geçen firmalardan İsviçre merkezli STMicroelectronics’ten yapılan açıklamada “Dünya çapında 200 binden fazla müşteriyle çalışıyoruz ve ürünlerimizin amaçları dışında kullanılmasına izin vermiyoruz” dendi.
BK merkezli TI Fluid Systems, Guardian’ın yorum talebine yanıt vermezken, Alman firması Infineon Technologies AG, hiçbir şekilde İran’a parça satmadıklarını ve Rusya’daki faaliyetlerini geçen yıl martta sonlandırdıklarını bildirdi.
Hollandalı NXP Semiconductor şirketinden yapılan açıklamadaysa “Ürünlerimizin Rus ve İran yapımı silahlarda kullanılmasını onaylamıyoruz” dendi.
