Bu sitemizde sadece havacılık haberleri yapmıyoruz. Bildiğiniz üzere haftada bir veya birkaç defa bazı havacılık konularına değinerek bizleri takip eden havacılığa meraklı kitleyi doğrularla buluştururken, pilotlarımız ve teknisyenlerimiz hakkında düşünülen bir çok yanlış algıyı da ortadan kaldırıyoruz.
Ailenizle veya tek başına yaptığınız yolculuklarda, uçağın tereyağdan kıl çeker misali, piste iniş yapan pilotu alkışlarken, sert inen bir pilot hakkında da yolcuların homurdanmalarına ve pilot hakkında orada burada acemi pilotun birine çattık. Adam inmedi adeta düştü diyerek dedikodu yaptıklarına da sıklıkla şahit olmuşuzdur.
Uçakları kullanan pilotlar, bazen yumuşak, bazen sert, bazen ise çok sert iniş yaparlar. Bu bir gerçektir.
Peki Neden?
Pilotlar iniş yapmadan önce mutlaka inecekleri havalimanı ve pistleri hakkında detaylı bilgi alırlar. Pistin yüksekliği, hava şartları, görüş mesafesi, rüzgârın hızı ve yönü, inilecek pistin özellikleri, pistin uzunluğu, genişliği, pistin eğimli olup, olmadığı, ıslak mı yoksa karlı mı olduğu gibi birçok bilgiyi aldıktan sonra inişe geçerler.
Pilotlar yukarıda yazdığımız şartlardan sonra teker koyduğunda uçağı durduracağı mesafeyi, indikten ve durduktan sonra, uçak ile pistin sonu arasında ne kadar mesafe kalacağını bile hesap eder. Yolcuların, olası bir sert inişte pilotu değerlendirmesi ve bir başka pilot olsaydı daha yumuşak inerdi diye peşinen bir hüküm vermesi yanlış olur.
Bu değerlendirmeyi yapmadan önce bazı gerçeklerin bilinmesinde fayda var.
Pilotları en çok etkileyen şiddeti anlık olarak değişen rüzgârlar oluyor. Unutmamak gerekir ki, uçak hava şartları ne olursa olsun, pilot uçağı hedeflenen noktaya indirmek zorundadır. Yine unutmamak gerekir ki, aynı pilot, bir başka uçuşta sizin rastladığınız o sert inişi yapmayabilir.
Bu nedenle, kasıtlı olarak sert iniş yapmak zorunda kalıp kalmadığını bilmeden bir yargıda bulunmamalıyız. Mesela, yağmurlu ve karlı havalarda (kaygan) kasıtlı olarak normalden daha sert bir iniş yapabilirler. Tekerleklerin bir an önce tam olarak yere vurarak oturmasını ve frenleme sistemlerinin bir an önce devreye girmesini arzu ederler.
Bildiğiniz üzere, çok yağışlı havalarda piste teker koyan uçak ile pistin beton zemini arasında bir su yastığı oluşur. Bu tehlikeli bir durum olup bu oluşuma hydroplaning denir. Bu durum sadece uçaklarda değil araçlarımızda da yağmurlu havalarda görülebilir. Aracınızın frenine bastığınız halde kaydığını birçok kere gözlemlemişsinizdir.
Şimdi diyeceksiniz ki, hava çok güzel ve zemin kuruyken de çok sert iniş yapan pilotlar gördük. Bu durum neden oluyor?
Buna da yorum olarak; Yeni pilotların tecrübe azlığından, zaman zaman küçük pilot hataları yaptığını söyleyebilirim. Kaptan, bazen kumandayı tecrübe edinsin diye yeni pilota devredip, nasıl iniş yapacağını görmek isteyebilir. İşte o zaman alışık olduğunuzdan biraz daha sert bir inişe rastlamış olabilirsiniz.
Ancak unutmamak gerekir ki, o yeni pilotun yanındaki kaptan, her an kumandaları almak için hazır vaziyette olup, olası bir riskli durumun oluşmasına müsaade etmeyecektir.
İyi uçuşlar dileriz.
UÇAKLAR NEDEN SERT İNİŞ YAPARLAR?
