featured

UÇAKLAR GELİYOR, PİLOTLAR GİDİYOR…

Değerli okurlar,  yaşanan sendika savaşlarında başta İskender Çarkcı gibi duayen bir kaptan olmak üzere 6 pilotu gözünü kırpmadan kapıya koyan THY’de kokpitle ilgili paçalar tutuşmuşa benziyor.Bu yıl filodan çıkacak ve filoya girecek uçaklarla 2018 yılını 327 uçakla çevirmeyi planlayan THY, harıl harıl pilot arıyor. 2016 yılı sonu ile Mayıs 2018 verilerini karşılaştırdığımızda A340/330 filosunda 4 uçaklık bir azalma, B 777 tipinde ise 3 uçaklık bir artış görülüyor. Kabaca, A 340/330 filosunda her uçak için 9 kaptan, 6 F/O ihtiyacı var. B 777 filosunda ise bu sayı yükseliyor ve bir uçak için yaklaşık 12 kaptan, 10 F/O ihtiyacı ortaya çıkıyor. Geçen 1.5 yıllık sürede dar gövdede gelişme Boeing lehine gerçekleşmiş. Airbuslar 109’dan 102’ye düşerken Boeingler 104’den 121’e yükselmiş. Önümüzdeki 4 yılda filoya katılacak uçak sayısı ise 230. 1980 öncesi “hızlandırılmış eğitim” diye bir kavram vardı. 45 günde öğretmen yetiştirip okullara gönderiyorlardı. İhtiyacı karşılamak için 3 ayda pilot yetiştirip kokpite oturturlarsa hiç şaşırmamak lazım !

BEYİN GÖÇÜ-PİLOT GÖÇÜ

Bugüne kadar pilot açığını yabancı ülkelerden karşılayan THY, döviz kurlarındaki anormal artış süreci ile birlikte artık bu kaynaktan pilot temin edemiyor. Bu kadarla kalsa iyi, elindekileri de tutamıyor. Bakın  sadece son 2 yılda yani 7 Mayıs 2016 – 7 Mayıs 2018 arası Euro’daki artış tam % 50 ! Hadi TİS zamlarını % 20 olarak kabul edelim. Bu hesaba göre yabancı pilotların kaybı 2 yılda yaklaşık  % 30… Bu kayıpla bağlasan durmaz adamlar. Nitekim durmadılar da… Kaçan kaçana… Kala kala 600 civarında yabancı kaldı…Geçtik yabancıları, artık Türk pilotlar da kaçıyor. Körfezde, Çin’de, Vietnam’da döviz cinsinden para alıp her ay döviz kurundaki artışla maaşları artıyor. Tabii, tek sorun sadece para değil. Çalışma şartları da giderek kötüleşiyor. Gidenlerin yükü kalanlara bindiriliyor. Daha fazla çalıştırılıyorlar. İşin kötüsü, tüm dünyada da pilot açığı artıyor. Neredeyse havacılıkta başa güreşen ülkelerin çoğu küresel büyümeye paralel olarak pilot arıyor ve çok daha insani çalışma şartları ve ekonomik olanaklar sunuyor.

THY’DE EĞİTİM SEVİYESİ DÜŞECEK

THY’de plan bitmez biliyorsunuz. Geleceğe yatırım yapmak, kendi pilotunu yetiştirmek yerine kaliteyi  düşürerek potansiyel havuzunu genişletmeye çalışıyor. Daha önce yabancı pilotlarda Lise diplomasını yeterli gören THY artık Türk pilotlarında da Üniversite şartını kaldırdı. İnanılır gibi değil. Bu milli havayolumuzu sabote etmek değilse nedir ? İster kaptan, ister FO olsun fark etmiyor. Lise diploması yeterli. Hatta daha ileri gidelim Lise mezunu SFI dönemini bile başlattı THY’miz ! Bitmedi, 1500 saati dolduran F/O’yu da Kaptan yapıyor, iyi mi? Yahu birader, 1500 saat dediğin taş çatlasa 2 sene eder. Bu nasıl mantıktır?

3 YIL UÇACAK KAPTAN ARANIYOR

Bitmedi. THY’nin sorunu kökten çözme yerine günü kurtarma niyetinde olduğunu gösteren başka bir detay daha var. Kaptan olarak alacağı pilotlarda yaş üst sınırı ne biliyor musunuz? 62… Yani 62 yaşını doldurmadıysanız THY sizi işe alıyor ! Peki ne kadar yararlanır bu pilottan? En fazla 3 yıl…3 yıl sonra eline bir teşekkür belgesi verip yollar. Ondan sonra gelsin yeni pilot arayışları. 60 yaşındakini aldıysan da en fazla 5 yıl yararlanırsın. F/O larda ise üst sınır 53… Eğer kokpitteki sorunu kısmen de olsa çözmek istiyorsan yaş sınırını aşağı çekersin, kaptanlarda en fazla 50, F/O’larda 40 yaşında olanları alırsın, hiç olmazsa en az 15 sene uçurursun.

65 YAŞ SINIRININ ARTMASI ÇÖZÜM MÜ?

Sivil havacılık koridorlarında bugünlerde sıkça dillendirilen bir başka formül ise, yaş sınırının 65’ten 67’ye çıkarılması. Bunun kesin bir çözüm olmayıp suni teneffüsten ileri gidemeyeceğini söylemek mümkün ise de, geçiş dönemi için denenebileceğini düşünenler az değil. Bu noktada iki görüş ortaya çıkıyor. Birinci görüş, yaş ilerledikçe rahatsızlıkların da arttığı bunun da inkapasite ihtimalini artırdığı yönünde. Karşıt görüşte olanlar ise, 60 yaşından sonra pilotların altı ayda bir periyodik sağlık kontrolüne girdiğini belirterek her uçuş saatinin kazandırdığı tecrübeden yararlanılması gerektiğini belirtiyorlar. Ayrıca, meydana gelen kazalarda pilotun yaşından kaynaklanan bir olumsuzluğu gösteren verilerin sözkonusu olmadığını ekliyorlar. Belki bir ara çözüm olarak mevcut yaş sınırına 1 yıl ilave ederek işi 66’ya bağlamak çözüm olabilir. THY de 66 yaşındaki Moskova Müdürünün yaşından hareketle bu işi kolaylıkla kotarabilir !

Şaka bir yana, bu işlerin son anda çözülemeyeceğini, baştan planlanması gerektiğini THY herhalde öğrenmiştir  artık. Onlarca uçak için şakır şakır imza atarak bu ülkeyi milyarlarca dolar tutarında borçlandıran muhterem THY yönetiminin “bu kadar uçak alıyoruz da, bu uçakları kim kullanacak?” gibi bir detayı (!) atlamamaları gerektiğini birilerinin  hatırlatmasına  gerek olmaksızın yaşayarak üstelik  gerek pilotları, gerek uçuş emniyetini riske ederek öğrenmeleri ise gerçekten vahim ötesi.

Son söz:

Çıraklığını yapmadığın işin ustalığını da yapma.

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

22 Yorum

  1. Dünyanın en abuk sabuk yerlerine personel gönderip pilot seçen THY, ne kadar çapsız, işsiz yabancı varsa kokpite oturttu, ev kiralarını bile verdi. Ay sonuna ve izleyen ay başına boş gün verip adamlara 10-15 gün tatil olanağı sundu. Yine yaranamadı. Şimdi anladı ki, Türk pilotlardan başka güveneceği kimse yok.

    Cevapla
  2. 7 yıl önce

    Lise mezunları derken TİCARET lisesi de dahil mi acep?

    Cevapla
  3. 7 yıl önce

    ya şu trollerin uçuşu bölme oyununa gelmeyin be kardeşim…

    Cevapla
  4. 7 yıl önce

    AYDIN Çıldır ne iş yapar acaba?

    Cevapla
  5. 7 yıl önce

    hava-iş trolü yukarıdaki yorumlara tek başına beğenmedim oyu verip kendini deşifre etmiş :)

    Cevapla
  6. 7 yıl önce

    Rauf Bey, yazılarınızı severek takip ediyorum. O yüzden bir kaç hususu düzeltme gereği duyuyorum. Yabancı pilot sayısı 600 değil 350ye düşmüş durumda. Ayrıca THY’de kaptanlık saati hala 4500’dür. Sivil havacılık saat şartını kaldırmış sadece ATPL demiş olabilir, ama THY hala 4500 saati şart koşmaktadır. Ayrıca evet, pilot ihtiyacı muazzam seviyededir ama simulator değerlendirmesi uçanlar hala aktif pilotlardır ve sırf ihtiyaç fazla diye herkesi şirkete almak gibi bir yanlış içinde değillerdir. Yönetimden de bu yönde bir baskı yoktur. (İnanmayabilirsiniz ama bu doğrudur). Pilot ihtiyacı çok fazladır talep azalmıştır ama bu eğitim seviyesinin düşeceği anlamına gelmeyecektir. Şirket eninde sonunda, belki zarar da ederek arz talep dengesinin farkına vararak bu teraziyi dengeleyip kalifiye pilotu bulacaktır. Eşyanın tabiatı budur. Şu anki tabiata göre de gidenlerin gelenlerden fazla olması şartlara göre normaldir. Yönetim eninde sonunda bunu fark edecektir. Ama emniyetten ve kaliteden taviz yok

    Cevapla
  7. 7 yıl önce

    Arkadaşlar, kabinle kokpit bir bütündür. Fitneye müsaade etmeyelim. Bizlerin derdi para değil, adam gibi düzgün bir çalışma ve mesai düzeni.

    Cevapla
  8. 7 yıl önce

    sevgili kabin ekibi arkadaşlarım, hiçbir tk kaptanı tk kabin memuru maaşlarının fazlalılığından ya da azlığından dem vurmaz, kaptan rumuzu ile yazan sözde sendika trollerinin gazına gelip boşu boşuna kokpite yüklenmeyin, kabin kokpit elele sözde sendikaya güle güle, uçuş ekipleri
    bir bütündür, siz varsanız biz varız, biz varsak siz de varsınız, come to havasen.

    Cevapla
  9. 7 yıl önce

    Nekadar cinrinsiniz ve imarim.ossiz kalirsiniz buarada ahim genelde tutar dostum, bence konusmadan ve hatta dusunmeden iki.kere dusun, milletin parasinda gozun var belliki , ve umarim muhtac kalirsin bozzat kendin

    Cevapla
  10. Kabin maaşları düşürülsün, qatar da fo maaşı km maaşının en az 4 katı, bizde purserlar ikinci pilot kadar maaş alıyor olmaz böyle

    Cevapla
    • 7 yıl önce

      ya siz ne ile neyi kıyasladığınızın farkında mısınız? zorunuz ne sizin kabinle herkes harıl harıl çalışıp hak ettiği ücreti alıyor. şirket direkt kokpit ekiplerine zam yapsın kabin memurlarından alıp kokpite vermek nedir kader birliği yaptığınız insanlara karşı bu tarz düşünceleriniz mi var sizin?

      Cevapla
  11. 7 yıl önce

    5500 saat uçuşum var beni simülatöre bile sokmadan hta dan elediler. Bu arada 7 kişiydik hepimiz Türk olmamıza rağmen ingilizce yaptılar ve sonuç hepimiz elendik .Flydubai hta yı Türkçe yaptı ve geçtim .Hta bir dil sınavı değildir kişisel tanıtımdır devam edin Thy devam kimse kalmadı uçurucak

    Cevapla
  12. 7 yıl önce

    aslında uçuş ekipleri güçlerinin farkında olsa, şirketin faha da kalitesizleşmemesi için her türkü tedbiri ve hakkı kendi başlarına söke söke alır, ama korku kültürü toplumun her alanında olduğu gibi maalesef ve bu gelir ve eğitim düzeyi en yüksek işçi sınıfını da sindirmiş durumda. Örnek mi? Yabancı kaptanlar ilk geldiğinde Türk kaptanlar adam gibi hayır diyebilseydi, şirket belki de kaptan sorununa uzun zaman önce çözüm bulmuş olacaktı.

    Cevapla
  13. 7 yıl önce

    Kaçınılmaz sona dogru gidiyoruz !

    Cevapla
  14. 7 yıl önce

    Emeklileri çağırın …… 67-68 yaşına kadar uçsunlar, yeni pilotların eğitileri bitene kadar açığı kapatırlar …… Çin dünya piyasalarındaki pilotları çok iyi paralara transfer ediyor …..

    Cevapla
    • 7 yıl önce

      Cin Turk almiyor nedeni ise
      1- political ties with republic of China ( sincar uygur Turkleri meselesi
      2-Cin musluman pilot almiyor ( begen ya da begenme)
      Bu arada arastirin vietnam vs degil bu konustugum Cin Halk Cumhuriyeti

      Cevapla
  15. 7 yıl önce

    Soyle bir cozum nasıl olur acaba.kabini aş yapıp maaşlar düsürülse kaptanlara %35 zam yapılsa

    Cevapla
    • 7 yıl önce

      Hadi ya o niyeymiş

      Cevapla
    • 7 yıl önce

      Arkadaşlar buralardaki yorumlardan da görüldüğü üzere son günlerin ana konusu kabin memurlarının (thy) maaşlarının fazla olduğu ve aşağıya çekilmesi gerektiğidir.
      Halbuki yazarın yukarıdaki yazısıyla bu konunun hiç alakası yoktur.Buna rağmen suni olarak bu konu yorumlarla gümdemde tutulmaya çalışılıyor.Sonuçta bir bakmışsınız siz bile kendi maaşınızın fazla olduğuna inanmışşınız.Yıllarca sendikal çalışmalarla verilen emeklerle thy kabin memurlarının elde ettiği bu kazanımlar elinizden alınmak isteniyor.Bunu yapmak için de havaiş sendikası yönetimi ve onların trolleri buralarda görevlendirilmiş durumda.Çeşitli yorum ve karşı yorumlarla sizlerin maaşlarının fazlalığı işlenip duruyor.
      Peki ne yapmalı…İşte tam da bu haklarımızın gasp edilmemesi için havaiş’e karşı kurulmuş olan ve çoğunluğunu kaptanların oluşturduğu havasen’e geçip haklarınızın korunması için birleşmelisiniz.Kaptanların maaşlarını düşüremiyorlar çünkü pilot sıkıntısı çok fazla adam başka şirkete gider.Zaten thy kaptan maaşı sektördeki diğer şirketlere göre dipte.Bu yüzden zaten hergün kaptanlar birer ikişer gidiyor.Ama sizler asıl Havasen’e sahip çıkıp birlik olmalısınız.Bu sizin için hayati önemli.Beklemeyin, çünkü bağıra bağıra kaybediyorsunuz…

      Cevapla
  16. 7 yıl önce

    THY iş başvurusu yapan tecrübesiz pilotların büyük kısmını mülakatta, hta da eliyor. Etrafımızdaki insanlar bile artık THY yerine diğer firmalara başvuruyor. Bu süreçler o kadar anlamsız bir boyut aldı ki. Parası olan 3 ayda başka yerlerden tip eğitimini alıyor, 8-9 ay uçuş yapıyor THY ye tecrübeli ilanına başvurabiliyor ve bu adamların birçoğunun mülakatları geçecek durumu yok. THY de sadece bu süreçlere hazırlanmak 6 ay. sen benden her türlü evrakı iste şartları sağlamamı bekle ama parası olan 1 yılda tecrübeli ilanına başvurarak işe girsin. THY nin bu düzeni değiştirmesi lazım. Genel olarak gördüğüm insanların bu haksızlıklardan bıkıp ya yurtdışına gittiği yada THY dışındaki firmalarda yollarına devam ettiğidir. Adamlar lise mezununu kabul ediyor diğer taraftan dlr, hta, ingilizceyle milleti eliyor.

    Cevapla
  17. 7 yıl önce

    LİSE kesmez, ortaokul mezunlarını da pilot yapın.

    Cevapla