Döviz kurlarındaki artış THY Akademi’den mezun pilotları fena vurdu. 2 yıllık eğitim karşılığı 140 bin Euro borca imza atan pilotlar, her ay maaşlarının önemli bir bölümünü yatırmalarına rağmen borç azalacağına katlanıyor. HAVA-SEN Başkanı Koçak, “THY yönetimi toplu ödemeyi de kabul etmiyor. Tuzak gibi bir şeyin içine girdik çıkamıyoruz” dedi.
Pandemi nedeniyle yaklaşık 2 yıldır ciddi sıkıntılar yaşayan havacılık sektöründe tüm çalışanlar ağır bedeller ödüyor.
Türk Hava Yolları, 2021 yılının ilk 9 ayında 6,2 milyar TL net dönem kârı elde ettiğini açıkladı ama hem kokpit, hem kabin hem tüm yer birimlerdeki diğer çalışanların ciddi şikayetleri var.
Bunlar arasında çok ağır sınavlardan ve testlerden geçerek THY Akademi’den mezun olan yeni pilotların durumu dikkat çekici…
Yaklaşık iki yıl THY Akademi’de eğitim alan pilotların eğitim borçları ödedikçe azalacağına artıyor.
140 BİN EURO BORÇLANDILAR
- Örnek olarak, Kasım 2018’de eğitime başlayan bir pilot adayı 5.50 Euro/TL kuru ile 140 bin Euro karşılığı yaklaşık 770 bin TL’ye imza attı.
- Bu pilot adayının Kasım 2020’de uçuşlara başladığı gün 9.25’e yükselen Euro/TL kuru ile eğitim borcu yaklaşık 1.3 milyon TL oldu.
- Pilot, Kasım 2021’de eğitim borcunun 12 bin Euro’sunu ödemiş dahi olsa, bugün itibariyle şirkete olan borcu 11.22’ye yükselen kur ile 1.35 milyona yükseldi.
- Pilot bu eğitim borcu her ay geri ödeme yapmasına rağmen her geçen yıl azalacağına her geçen gün daha da artıyor.
THY’nin kendi akademisinde son 10 yılda yetiştirdiği ne kadar pilot varsa bu durumda. Rakamın 800 ile 1200 arasında olduğu tahmin ediliyor.
HAVA-SEN BAŞKANI KOÇAK: BU BİR TUZAK GİBİ
Havayolu Çalışanları Sendikası (HAVA-SEN) Genel Başkanı Kaptan Pilot Seçkin Koçak, “Bu bir tuzak gibi bir şeyin içine girdik çıkamıyoruz” diyerek konuyu şöyle değerlendirdi:
“THY Akademi’den mezun olup pilot koltuğuna oturan arkadaşlarımız TL ile maaş alıyor ama THY Euro ile borçlandırmış durumda. Hem de yasalara aykırı şekilde maliyetinin iki katına borçlandırıyor.
Arkadaşlarımız bu parayı 7-8 hatta 10 yıla kadar ödemeyi taahhüt etti. Eğitim bedeli 60-70 bin Euro’lardan başladı şimdi 160 bin Euro’lardan bahsediliyor. Ama kur nedeniyle ödedikçe biteceğine borç katlanıyor.
Bazı arkadaşlar evlerini, arabalarını satarak, kredi çekerek bu borcu kapatmak istedi, çok uğraştılar ama THY yönetimi bunu da kabul etmedi. Niye kabul etmedi çünkü bunu bilançosunda kâr olarak gösteriyor.
THY, “Pandemi döneminde maaş almıyorsunuz, tamam bu borcu kesmeyeceğiz erteliyoruz” dedi ama daha kötü oldu. Euro fırladı, borç katlandı.
Pandemiden sonra daha vahim bir tablo oluştu. Yurtdışına giden pilotlar oldu. THY borcu tahsil edemedi. Mahkemelik oldular. İki mahkeme kararı çıktı, “Eğitim verdiğin tarihteki euro kuru üzerinden bir rakam belirleyip ona göre borcu tahsil etmen gerekiyor. Borcu bu şekilde tahsil edemezsin” şeklinde. Yurtdışına gidenler çoğalırsa THY ciddi bir sıkıntı yaşayabilir.”
“YASALARA AYKIRI”
HAVA-SEN kurucularından Avukat Hakan Tokay ise konunun dikkat çeken diğer yönlerini şöyle özetledi:
- Yargıtay kararlarında, işverenin ancak varlığını ispat ettiği eğitim giderlerini isteyebileceği hususunda içtihat oluşturulmuş ise de THY peşinen belirlediği eğitim ücretini ve giderlerini talep ediyor.
- Borçlandırmayı Türk Parasının Kıymetinin Korunması Hakkındaki Kanun’a aykırı olarak sözleşmeleri yabancı para türleri üzerinden düzenliyor.
-
Bu durumda eğitim borcu düzenli ödenmesine karşın oluşan kur farkı nedeni ile borç tutarı azalmak yerine artış gösteriyor ve borç kimi zaman ödeme yapılmasına karşın iki katına çıkıyor. Burada da Borçlar Kanunu’nun ilgili 138. maddesi uyarınca borçlunun öngörülemeyen sebepler dolayısı ile sözleşmenin yeniden uyarlanmasını isteme hakkı var fakat THY bu hakkı da tanımıyor.(sözcü)
Bugün THY’yi yönetenler, onlar gittikten sonra THY hakkında açılacak ve THY’ye milyonlara mal olacak mahkeme davalarını hiç düşünmüyorlar. Akademi pilotlarını Euro kuru ile sömürenler yarın onların açacağı ve büyük ihtimalle kazanacakları davada THY nin haksız olarak elde ettiği bu kur farklarını faizi ile geri ödemek zorunda kalacağını hiç düşünğyorlar mı? Yoksa benden sonrası tufan mı?
Önce bu soruya cevaplandırın sevgili trolcükler: Amaç Euro kur fırsatçılığı mı yapmak yoksa THY bünyesine geleceğin kaptanlarını mı yetiştirmek? Eğer akademiye alacağınız geleceğin kaptanlarına fırsatçılık yapar eğitim sırasında ödenmiş masrafları (THY Akademi pilotu yetiştiriken eğitim için gereken tüm masrafları TÜRKİYE SINIRLARI İÇERİSİNDE TÜRK LİRASI İLE YAPIYOR) kur farkına haksız bir şekilde yüklerseniz buna fırsatçılık ve haksız kazanç denir. Bu kaptan ilerde başka şirketlere kaçar. Sadece maaş için değil size güvenemediği için de kaçar. Türkiye’de maaşlar TL ödeniyor ve Eğitim borçlanması o dönem harcanmış tüm eğitim masrarlarının Euro karşılığı ne ise o borç da o kadar ve TL bazında olmalıdır. Eğer geleceğin THY kaptanlarından böyle ufak hesaplar yaparsanız Yabancı pilota her zaman mahkum kalırsınız. Bir diğer fırsatçılık da hadi borcumu kredi alıp ödeyeyim diyen pilota HAYIR diyerek sömürmeye devam etmek. Türkiye sınırları içersinde Euro ile borçlanmak ne demek zaten? Türk parasının değerini koruma kanunu var ve bu kanun maddeleri ile çıkar ve menfaatler doğrultusunda oynamak da bir nevi hırsızlıktır. Bir bayrak taşıyıcıyım dünya markasıyım diyorsanız o zaman onlar gibi olun onlar gibi yönetin.
sanki zorla attırdılar. madem olay sadece maliyetti gidip alaydın banka kredisiyle kursu. her ne kadar şirketi sevmesem de bu konuda kimsenin boş yapmaya hakkı yok. hem kurs ver hep tip ver üstüne üstelik kurs sırasında da maaş ver yetmedi iş garantisi ver sonra adam gelsin bize haksızlık yapılıyor. e dışardan kurs alıp pandemi sürecinde iş bulamayan pilotlar ne yapsın? onların parasını da geri versinler mi??
Euro dolar borcu olan da tuzağa düştük diye ağlasın o zaman.
Nerede kardeşim bu kazanılmış davalar? Üfürüp durmayın.
THY Cadet Programı amacından şaştı. Kendi zamanlarımdan hatırlıyorum SHGM ATPL Teori sınavlarında 84 soruluk en baba derslerden Meteoroloji sınavından 8-10 dakikada THY Cadet grupları sınav salonunu boşaltıyordu düşünün 84 soruluk sınavı 10 dakikada bitirip çıkıyorsunuz? :D Full ezberle eğitim bitirdiler neden? adam da haklı nasıl olsa işi garanti üst devreleri gazladı B737’den fail olsan bile A320’ye veriyorlar sıkıntı yapma, line training’te bir şekilde ittir kaktır release ediyorlar sıkıntı yapma. SONUÇ: TOEFL 60 ile sağ koltuğa oturmuş frekansta SAY AGAIN’lerin havada uçuştuğu, FD zor zar zor takip eden F/O’lar. euro kuru işine gelince de nasıl bir öngürelemezlik pardon? 2018 yılında euro 4lerden 8 lere çıkmıştı o dönemde bile herkes koşa koşa iyi ki pilot oluyoruz herkes bizi acayip kıskanıyor akademiye giriyoruz 140 bin euroya imzamızı atarız aslanlar gibi pilot da oluruz diye geziyorlardı aslanlar gibi de ödersiniz o zaman euro ile borçlanacağını çok iyi biliyordunuz
bence boş yapıyorlar. Eğitim süreci boyunca maaş aldınız iş garantisi verildi. Şirket daha ne yapsın? He yıllarca eğitecek sonra hoop fly dubai ye hoop qatara. Kurs şimdi açılsın 140 bin euro nun altına imza atacak binlerce aday var.
Ucus okuluna odedigi para 50.000 euro (40 kusur de duz hesap olsun). Tip egitimi 40.000 euro (kendi tarifesinden yazdim maliyeti tabi ki cok daha dusuk). Surecteki maas, sigorta, yemek vs. etmiyor ama 10.000 euro diyelim iciniz rahat etsin. Rakamlari bosuna sisirmeye calismayin Ayjete, Afaya odedigi paralar ortada manipulasyona gerek yok. Sirket en az 40.000 € kar ediyor cadet basina. Vicdan bunun neresinde? Bir de taksit taksit euro ile alarak kur farkiyla eklenen kar var ki evlere senlik. Biz hakkimiz olmayan birsey istemiyoruz. Biz sirket zarar etsin borcu silsin de demiyoruz. Uzerimizden para kazanilmasin, kar gudulmesin, sirket bizi kole olarak gormesin istiyoruz sadece. Maliyetin belli yap hesabini cevir Turk lirasina ekle gerekirse faizini, ve adil bir odeme plani cikar. Bu hakli serzenisten neden bu kadar rahatsiz olunuyor? Ekonomideki ongorulemez gelismeler goz onune alinarak yapilandirilan o kadar borc varken neden buna goz yumuluyor?Sefa Bey sizin bir cevabiniz bir yorumunuz yok mu? Biktik artik yorumlardaki bu trollerden.
Euro altına imza atarken düşünmediniz tabi. Hem borç odedikce neden artsın kardeşim Euro olarak ödüyorsun TL olarak hesap yapıyorsun ayda kaç Euro ödediğini ve kaç Euro borcun kaldığını söylesene Euro ile borclanirken sesin çıkmıyor tabiki. Biraz dürüst olun Euro düşşeydi aradaki farkı THY ye odeyecekmiydin
birde devalüasyon gibi TL çökerse ömür boyu bedava uçarlar!!!
THY aslinda cok yanlis yapiyor akçeli işlere hiç girişmeyecek Lufthansa gibi akademiye ogrenci kabul edip egitim ucretinizi, konaklamanizi, aylik geciminizi kendiniz karsilayin ben karismam diyip kenara cekilmesi lazım yoksa boyle serzenislerin ardi arkasi kesilmiyor. zaten gelecek yillarda da bu sisteme gecilmeye baslanacak ayjete is garantisiz 75 bin euro bastiran gelir THY Akademisine verir o parayi en azindan THYde calisma firsati bulur su an disarida egitim almak isteseler 75 bin euro ayjet parası 40 bin euro type parası nerden baksan 115 bin eurodan zaten asagi degil bu genclere konaklama ve maas imkanlari da sirket tarafindan saglandi abartildigi gibi bir tuzak falan yok
İmza atmasalardı o zaman? Eğitim süreçlerinde maaş aldılar, konaklamaları karşılandı, iş garantisi verildiği için çok da üzerinde durmadan nasıl olsa işim garanti diye ezbere eğitim bitirdiler. Şimdi mi kötü oldu THY? Kaldı ki avukatın savunmaları çok mantıklı gelmedi bana. Madem kanuna aykırı git davanı aç kazan o zaman? Mesela tip eğitim borcu da bugüne kadar her şirket tarafından euro belirleniyor. Hatta bazı özel şirketlerden tip eğitiminde fail olanları icraya verdiği bile olmuştu öyle olsa o arkadaşlar lehine karar çıkardı. Yabancı para borcu ile belirlenebiliyor eğitim ücret sözleşmeleri. Aksi olsa Ayjet dahil birçok uçuş okulu euro ile fiyat politikası belirleyemezdi.
Türk parasının korunması kanununda da havacılık sektörü muaftır.
Borcu kapatamıyor önermesi kadar saçma sapan bir şey duymadim. Madem onu kapatacak kadar paran var, al bankaya koy euro olarak, her ay ordan odeme yap.
Troller yine damlamis. Hangi birimden hangi calisana haksizlik yapilirsa beraber itiraz edecegiz ki birlik olalim guclu olalim. Baskasinin sikintilarina aldiris etmezsek yarin obur gun bize sira geldiginde benzer tepkilere yol acar. Gun gelir devran doner magdurlarin da yuzu guler elbet. Tum bu olanlara goz yuman Havais istifalar bu sekilde devam ederse bakin neler neler vaad edecek zaten. Yeter ki herkes gozunu acsin sunlarin imza yetkisi bir dussun.
Çoğu zaten torpilli akedemilerin boşver befava calışın daha ne olsun te ha ye de calışıyorsunuz yahu. Emirates qatar a gidin sizde basit çözüm.)))