Bilindiği üzere THY kendini dar boğazdan çıkartabilmenin planlarını yapıyor. Ellerinde plansız olarak alınmış bir dolu uçakla malum krizden nasıl çıkacağını düşünüyor. Bu durumdaki şirketler genelde uçaklarını başka firmalara kiralayarak zararı azaltma yoluna gider. THY’de aynı mantıkla bir çok firma ile görüşüp, elindeki uçakların sayısını azaltmak için Wetlease (ekibiyle birlikte kiralama) veya Drylease ( ekipsiz kiralama) kiralama yoluna gitmekte olduğu görülüyor.
Geçenlerde okuduğumuz üzere, “THY 3 adet A333 tip uçağını PIA’a Wetlease olarak kiraladı …”haberine göre bir fikir mütalaası yapma gereği duyduk.
İşin geçmişine kısaca bir bakış atalım.
PIA Pakistan (Lahore ve Islamabad) ile Londra Heathrow (LHR) arasında bir Premier Service oluşturuyor ve bunun için Sri Lanka’dan 3 adet A333’ü Wetlease kiralamayı planlıyor.
Bu uçaklardan sadece bir tanesi 2016 Ağustos’ta PIA renklerine boyanıp seferlere başlıyor. Ancak PIA bu işten herhalde maliyetler nedeniyle hoşnut kalmıyor ve daha ucuz arayışlara yöneliyor. Diğer kiralamayı planladığı iki uçağı askıya alınıyor…
Bu arada yollar THY ile kesişiyor. Ama PIA burada bir “çakallık” yapmışa benzer; zira sanki 3 değil de 1 uçak gibi bir kiralama araştırması yapmış gibi görünüyor… THY’de bunlara kendilerinin 2015’de Afriqiyah’dan 8 yıllığına kiraladığı TC-JOM’u teklif ediyor ve PIA bu uçağı “uygun” görüyor.
Ancak bundan sonra PIA THY’na dönerek 3 (üç) adet A333 istiyor. Çünkü zaten Sri Lanka’dan 3 adet A333 almayı planlıyorlardı.
Şimdi ise konuya teknik olarak bakalım.
1)Sri Lanka’dan kiralanmış tek A333 (ki iade aşamasında) kabin konfigürasyonunu biliyoruz ama donanımını bilmiyoruz. (ER uçuşlar için kokpit arkasında bir kokpit ekibi dinlenme kompartımanı ve kargo’da A340’lardaki gibi konteynır içinde kabin ekibi dinlenme modülü var mI, yok mu) Bu detayı bilemiyoruz.)
2) TC-JOM, ER uçuşlar için uyumsuz. Bu kesin. Ayrıca, GE motor kullanıyor.
3) TK’nın elindeki 29 adet A333 (bu TC-JOM ve gelen/gelmekte olan ex-Skymark’lar dışındakiler) ER uçuşlar için uyumlu. Mantıken baktığımızda THY’nin bu uçakları elden çıkartmaması gerekiyor. Çünkü bunların kabin konfigürasyonları aynı, ilk gelen 10 tanesi RR Trent, daha yeni 19 tanesi GE motor kullanır…
4) ex-Skymark olarak bilinen 7 adet A333’ün 2 tanesi Türkiye de ve artık her ikisi de uçuşta (TC-LOE ve TC LOF). Ancak bu Skymark’lar da ER uçuşa kesinlikle uyumlu değil, hepsi de RR Trent motor kullanıyor. Şu anda: 3 uçak daha bakım, kabin değişimi (Skymark bunları all premium economy kabinle ürettirmiş!…) ve boyama için halen Zürih’te, en az bir tanesi boyanmış durumda… 2 uçak daha Amerika’da depolandığı yerde…
5) PIA filosunda şimdiye kadar hiçbir A330 hatta A340 yok ve de olmamış. Bu nedenle PIA’nın bu tipte bakım kapasitesi sıfır. Ama bu 3 uçağı herhalde Pakistan’da base etmek zorundalar. Dolayısı ile TK uçaklarla birlikte sadece kokpit ekibi + purser vererek işi bitiremez herhalde… Teknik ekip te yollaması lazım gibi görünüyor.
6) Uçuş durumuna baktığımızda,. Pakistan – LHR arası direkt uçuşlar 8 saatin sadece biraz altında. Yani uçağı tek ekip Pakistan’dan LHR’ya götürebilir ancak oradan yeni ekip uçağı Pakistan’a döndürecek gibi görünüyor.
Şimdi söz konusu gerçekten 3 uçak ise, TK PIA’a TC-JOM artı 2 adet ex-Skymark verebilir. Bunların PIA renklerine boyanması da söz konusu olacağından (ki Sri Lankan öyle idi…), TC-JOM’u burada boyarlar ama herhalde tercihan gelecek olan 2 Skymark’ı Zürih’te boyatacaklar gibi görünüyor. Aslına bakacak olursanız, ha TK renklerine boyanmış, ha PIA renklerine. Zaten Zürih’teki her türlü işlem için tüm parayı herhalde Amerikalı ana kiralayıcı olan IAP ödemekte… TK, bu 2 uçak için IAP’la konuşup kendisi uçakları drylease yöntemiyle kiralayıp bunları PIA’a wet-lease olarak kiralayacaktır; IAP ile de,ona göre anlaşmasını tadil edecektir.
Buradaki görünen sıkıntı TC-JOM ile ex-Skymark’ların kabin ve motor farklılığı. Artık o kadarı için de herhalde PIA “o kadar kusur, kadı kızında da olur!..” diye düşünüyordur..
THY’NİN “PIA” YA KİRALAMAYI PLANLADIĞI A333 LERİN PERDE ARKASI
