Türk Hava Yolları (THY) Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Ahmet Bolat, bugün Dubai’de yaptığı açıklamada, Türkiye’nin ulusal havayolu şirketi THY’nin Boeing ile 250 uçak alımı için ileri düzey görüşmelerde olduğunu duyurdu.
Ahmet Bolat, Uluslararası Hava Yolları Birliği’nin (IATA) yıllık genel toplantısı (AGM) çerçevesinde yaptığı açıklamada, THY’nin 150 adet 737 MAX dar gövdeli ve 75 adet Boeing 787 geniş gövdeli uçak için hedef fiyatları, ticari şartları ve motor maliyetlerini görüştüğünü belirtti.
Bolat, “Airbus ile işi bitirdik. Bir kısmı sabit, bir kısmı opsiyonlu olmak üzere 385 uçak siparişi verdik. Airbus ile opsiyonlarımızı kullanmak mı yoksa kullanmamak mı gerektiği konusunu üç-dört yıl içinde kararlaştıracağız,” dedi.
THY, Boeing ve Airbus’tan oluşan 455 uçaklık mevcut filosunu, on yıl içinde iki katına çıkararak 810 jete ulaştırmayı hedefliyor. Bolat, Boeing’in devam eden üretim zorlukları nedeniyle siparişlerin Airbus’a kayabileceğini ifade etti. “Mevcut filomuz ve Airbus siparişimizle, herhangi bir değişiklik yapmazsak 810 uçak hedefine ulaşabiliriz,” dedi. Ancak riskleri bölüştürmek amacıyla hem Boeing hem de Airbus ile çalışmayı planladıklarını vurguladı. “Boeing’in bazı üretim sorunları var ve bu sorunlar bir süre sonra Airbus’ın da başına gelebilir. Bu nedenle, her iki üreticiyle çalışarak riskleri azaltmak istiyoruz.”
Bolat, Boeing’in bu sorunları yakında çözeceğinden emin olduğunu belirtti. “Boeing güçlü adımlar atıyor ve üst yönetiminde değişiklikler yapıyor. Yeni COO Stephanie Pope’un mevcut sorunları çözeceğine inanıyorum,” dedi.
Son 20 yılda THY, 126’sı geniş gövde, 281’i dar gövde ve 17’si kargo uçağı olmak üzere toplamda 424 uçak siparişiyle filosunu 6.7 kat genişletti. Bolat, “2023 yılında 65 uçaklık bir filoya sahiptik. 10 yıl içinde bunu 810 uçağa çıkaracağız. Bunu yapabileceğimizden oldukça eminiz. Son 20 yıldaki ortalama büyüme oranımız yüzde 12.3, yani IATA’nın ortalamasının neredeyse üç katı. Son 20 yılda THY her yıl kâr etti, 2016 ve 2020 yılları hariç. Büyümemiz sürdürülebilir,” dedi.
Bolat, Boeing ile görüşmelerin ihale aşamasında olduğunu ve nihai anlaşma için bir zaman çizelgesi bulunmadığını belirtti. Siparişin motor fiyatlarına ve motorların mevcudiyetine bağlı olduğunu açıkladı. Boeing, ağırlıklı olarak General Electric (GE) ve Pratt & Whitney’in motorlarını kullanırken, Airbus GE, Pratt & Whitney ve Rolls-Royce’un motorlarını kullanıyor. “Boeing ürünü MAX’lerde bir motor sorunu var. Airbus’ta ise dişli turbofan (GTF) veya CFM International’ın LEAP motorlarını seçebilirsiniz. MAX’te sadece bir motorunuz var, CFM motoru. Dolayısıyla MAX motoru, CFM fiyatlarına bağlı,” dedi.
Bolat, THY’nin şu anda 28 Airbus A321-200NX ve dokuz A320-200N’den beşinin, üretim sürecinde kullanılan toz metalde kirletici maddelerin keşfedilmesinin ardından gerekli motor incelemeleri nedeniyle hizmet dışı olduğunu söyledi. “Sorun daha da kötüye gitmiyor. Ancak diğer motor türleriyle ilgili bazı raporlar duyuyoruz. Piyasada LEAP dışında çok az alternatif var. Bu motorlar gelişmiş teknolojileriyle yüzde 15 daha fazla yakıt tasarrufu sağlıyor, ancak bu gelişmeler beklenen sorunları da beraberinde getiriyor,” dedi.
Bolat, Pratt & Whitney tarafından geliştirilen programların iki yıl içinde yürürlüğe gireceğinden ve bu sorunları çözeceğinden emin. “İki yıl içinde sorunların çözülmesini bekliyoruz ve üreticiden zararımızın tazmin edilmesini isteyeceğiz,” dedi.
2023 Performansı
THY, geçen yıl 83 milyondan fazla yolcu ve 1.9 milyon ton kargo taşıdı. Bolat, bu yıl 90 milyon yolcu taşımayı beklediklerini belirtti. 2023 kârı ise 2022’deki 3.2 milyar dolardan 4 milyar dolara yükseldi.
Bolat, Türkiye’nin Orta Doğu’dan yaklaşık 4.5 milyon ziyaretçi aldığını ve noktadan noktaya trafik ile aktarmalı trafik arasındaki dağılımın yaklaşık 40:60 olduğunu söyledi.
AnadoluJet’in de iyi bir performans sergilediğini belirten Bolat, yeni uçak eksikliği nedeniyle büyümenin sınırlı kaldığını ifade etti. “36 yeni nesil MAX için kira sözleşmesi imzaladık ama teslim edemediler. İki yıl içinde AJet filosundaki uçakların yüzde 85’i yeni nesil olacak. 2033 yılına kadar AJet filosu 200 olacak,” dedi.