THY ve Teknik AŞ’nin yanı sıra TGS’nin sözleşmesi nihayet sonlandı. Her ne kadar şirketlerin hepsinde belirli iyileştirmeler yapılmış olsa da bilhassa ücret dengeleri konusunda rahatsızlıklar yaşanacaktır. Çalışanlar arasındaki ücret dengelerinin gerçek ve doğru hesaplanabilmeleri için, THY-TGS ve Teknik AŞ’de bana göre iş değerlendirilmesi yapılması gerekirdi.
Benim THY’de çalıştığım yıllarda, ilk iş değerlendirmesi Cem Kozlu zamanında yapılmıştı. Yabancı bir firmaya yaptırtılan ve her meslek grubunun tek tek değerlendirildiği bu çalışma aylarca sürdürülmüştü. Bu değerlendirmede en yüksek puanı teknik ve yolcu hizmetleri, bilet satış gibi departmanlar almıştı. (her ne kadar bu değerlendirme elime geçmediyse de THY’nin eski genel müdürü Yusuf Bolayırlı tarafından bilgilendirildiğimi söyleyebilirim)
Bu iş değerlendirmesi zamanında bende THY/Müşteri uçakları Şefi ve UTED başkanı olduğum için ilgili uzmanlara yardımcı olmaya çalışmıştım. Aylar süren bu uygulama her atölyeye ayrı ayrı yapılmıştı. Müşteri uçakları şefliği de bu değerlendirmelerde incelenen ve irdelenen gruplardan biriydi.
O zamanlar şeflik ve müdür yardımcılığı gibi makamlar, aday olanlar arasında yazılı ve sözlü sınavlar eşliğinde yapılırdı. Şimdilerde yöneticiler kendi kafalarına göre, kimin şef, kimin müdür olacağına karar veriyorlarsa, ya bu yurt dışı kökenli yabancı iş değerlendirme kurulları veya biz yanlış yapmış olmalıyız. Çünkü doğru tektir…
Şahsen ben sınavla şeflik makamına getirilenlerden biriydim İşin doğrusu ve bence olması gereken, boş veya değişiklik yapılması istenen kadrolar ve kriterler açıklanmalı ve bu kadrolara istek yapan adaylar istenilen kriterlere ve yapılan sınavlar sonucunda yeterlilik alıyorsa, şeflik veya müdür yardımcılığı kadrosuna getirilmeliler. Aksi takdirde torpil yapılmış kabul edilir ve dedikodusu her zaman devam eder.
THY’deki kanayan en büyük yaralardan biri de Taşeron işçilerin durumudur. Her sene yapılan ihale dönemlerinde yeni patronlarının kim olacağı, maaşlarının ve biriken tazminatlarının akıbetinin ne olacağının kaygısıyla binlerce çalışan kıvranıp duruyor. Birçok kamu kuruluşunda asıl işi yapan taşeron çalışanların kadroya geçirilmesine rağmen THY gibi kamu ortaklığı olan bir şirkette maalesef hiç gelişme sağlanamadı. Bay Hamdi döneminde maalesef torpille ara ara bazı taşeron işçilerin kadrolara geçirilmesi dışında hiç bir değişiklik yaşanmadı. Hatta o furyanın içinde o kadar ileri gidildi ki, yüksek torpillilerin içinden çok kısa zamanda şirkette müdür ve şef yapılanlar bile oldu.
Benim zamanlarımda ise, zaman zaman şefliğim bünyesindeki, yabancı havayollarına verdiğimiz hizmet gereği, resmi yazışmalarda bulunmak, teleks veya faks çekme gibi hizmetler için, yönetimden eleman isteğim olduğunda bana taşeron çalışanlardan kimi istersen onu seç diye cevap verilir ve ben de eksikliklerimi bu taşeron çalışanlardan bulur ve alırdım. Bu arkadaşlardan çok memnundum. Benim şefliğimde çalışan taşeron elemanların hepsinin zamanla kadroya geçirildiğini, müşteri uçakları şefliğinde çalışan teknisyen arkadaşlarım çok iyi hatırlar.
Kısaca; adaletsizliğin ve adam kayırmanın hiçbir düzende kabul edilebilir bir yanı yok. Son dönemde pandemiye rağmen büyük bir sıçrama göstererek başarısını kanıtlayan ve çalışanlarının yüzünü güldüren İlker Aycı Bey ve ekibinin bu taşeron ve diğer iştirak firma çalışanları içinde aynı duyarlılığı göstermesini bekliyorum. Gerekirse veya arzu ederse çok daha detaylı bilgileri kendisine sunabilirim.
Yakın zamanlara kadar, raporluyken maaşı kesilen, mazeret izni ve ikramiye hakkı bile olamayan bu taşeron arkadaşlar için atılan bazı olumlu adımlar olmasına karşın, ücret ve özlük haklarında birçok kalemde birikmiş sıkıntılar hala duruyor. Bu sorunlar da bu güçlü yönetim anlayışı ile çözüme kavuşturulabilir.
Sevgili Yöneticiler; Aynı ofiste aynı işi birbirinden farklı unvan ve ücretle yapan ve kadrolu kadrosuz ayrımına maruz kalan çalışanların ruh halini düşünsenize. Böylesi bir ayırım işyerine çatışmalardan ve huzursuzluklardan başka ne katabilir ki? Nerdeyse 20 yılın üstünde taşeron olarak çalışıp emekli olan, şirkete çok uzun zaman da yıllarını veren, işine katma değer sağlayan, hatta bazı birimlerde asıl işin en önemli yükünü omuzlayan bu arkadaşları görmezden gelemeyiz ve gelmemelisiniz. Taşeron firmalara ödediğiniz toplam gideri aracılara değil direk çalışanlarınıza verin. Çalışanların sırtından kazanan bu taşeron firmaları tarihe gömün. Bu çalışanlar da, kendilerine “taşeronun elemanları” denmesinden kurtulur ve gerçekte hizmet ettiği THY, Teknik AŞ veya TGS markalarından gurur duyarak çok daha randımanlı çalışmalarının yanı sıra şirketleri ile gurur duyarlar.
Güvenliğinden, temizliğine, ofislerden lojistik ve ulaşım işleri gibi yardımcı hizmetlerin tümünün bu arkadaşlarla sağlandığını sizlere hatırlatacak değilim. Çünkü bunları siz de biliyorsunuz ve maalesef böyle gelmiş böyle gider mantığında bakıyorsunuz. . Ayrıca yönetici asistanlığı ve ofis veri hizmetleri ile tesis bakımlarındaki teknik eleman ihtiyacına kadar geniş bir yelpazede hemen hemen birçok bölümde çalıştırıldıklarını sizler de, ben de biliyoruz.
Bu arkadaşların halen ücret ve alacakları zamlar ile hangi firma ile devam edecekleri konusu bile muamma… THY ailesine uzunca yıllar emek veren ve bu bayrağı omuzlarında gururla taşıyan bu arkadaşlar için bir iştirak firması kurarak tüm aracıları aradan kaldırmak hiç de zor değil.
Ya da çalıştıkları mevcut şirketlerde eğitim durumlarına ve niteliklerine göre daha verimli biçimde istihdam edilebilirler. Bu aracı firmaların THY den kazandığı parayı dağıtsanız onlara, hem aidiyet duygularına, hem de daha özverili bir çalışma ortamına imkân sunabilirsiniz. Değişen firmalara rağmen değişmeyen kaderlerine çare olabilirsiniz. Ayrıca; ana şirket THY’ye hizmet ettikleri halde THY tanıtım kartına bile sahip olamamak ne kadar üzücü… Örneğin; Bu çalışanlar, bankadan kredi istemeye veya taksitli bir alış veriş yapmaya kalktıklarında, THY tanıtım kartını göstermeleri ile taşeron firma kartı göstermeleri çok farklı olacaktır.
Sayın THY yönetimi; Geçmişten günümüze çözülememiş bu sorunu da çözdüğünüz takdirde, adınızı THY tarihine yazdırır ve en büyük sorunlardan biri olan taşeron aracılığı ile çalışmayı tarihe gömersiniz.
NOT/ Bu arada malum sendikalar hiçbir çalışma yapmadan veya yaptıkları çalışmalar önemsenmeden işveren ne verirse onu almaktan başka yaptıkları hiçbir faaliyet olmamasına rağmen kadroya geçtiğinizde, sizlerden de sanki işe yarıyorlarmış gibi 300-400 TL arası sendika aidatı alacaklardır. Bilginiz olsun istedim…