Türk Hava Yolları (THY), İsrail ile Türkiye arasında yıllık 1 milyondan fazla yolcu taşıyan bir havayolu şirketi olarak, şu anda uçuş haklarını (slotlarını) kaybetme riskiyle karşı karşıya. İki yıl önce başlayan Gazze saldırıları ve ardından yaşanan siyasi gerilim, iki ülke arasındaki ticaret ve havacılık sektörünü derinden etkiledi.
Gazze Saldırıları ve Siyasi Kriz Havacılığı Etkiledi
2023 yılında Gazze saldırılarının başlamasıyla Ankara ve Tel Aviv arasında siyasi gerilim tırmandı. Türkiye, İsrail’e yönelik ihracatını durdururken, bu durum havacılık sektörüne de yansıdı. THY, iştiraki Sun Express ve Pegasus, İsrail uçuşlarını askıya alan ilk şirketler arasında yer aldı.
2019 yılında THY, taşıdığı 70 milyon yolcunun 1 milyonunu İsrail uçuşlarında gerçekleştirmişti. Ancak 2023 yazında İsrail’den uçan her 100 yolcunun yalnızca 5’i THY’yi tercih etti. İsrail devletine ait El-Al Hava Yolları’nın 16 yıl aradan sonra Türkiye uçuşlarına yeniden başlamasıyla, iki ülke arasındaki havacılık bağlarının güçleneceği umut edilmişti. Ancak, 2024 yılının Ekim ayında gerilim yeniden tırmandı ve uçuşlar durduruldu.
Slot Kaybı Riski Kapıda
Havacılık sektöründe slot, belirli bir hava sahası ve havaalanında uçakların kullanabileceği zaman dilimlerini ifade eder. Bu kritik izinler, havayolları için büyük bir değer taşır. THY, Tel Aviv’deki Ben Gurion Havalimanı’nda uçuşlarını durdurmuş olsa da, slot haklarını hâlâ elinde tutuyor.
İsrail basınında çıkan haberlere göre, THY’nin bu slotları Mart 2025’e kadar kullanmaması durumunda haklarını kaybetme riski bulunuyor. Uçuşlar tekrar başlasa bile, 2023 yılındaki kapasitenin yalnızca üçte biriyle sınırlı kalabilir.
THY’nin İsrail’deki Önemi
Gazze saldırılarından önce THY, Tel Aviv ile İstanbul arasında günlük 10’dan fazla uçuş düzenleyerek yılda 1 milyondan fazla yolcu taşıyordu. Pegasus ve Sun Express ile bu sayı 15 uçuşa kadar çıkıyordu. Şimdi ise THY’nin İsrail uçuşlarına yeniden başlayıp başlamayacağı belirsizliğini koruyor. Pegasus ve Sun Express de THY’nin kararını bekliyor.
Mart 2025 Kritik Bir Dönem
THY, uçuşlarını 2023 yılında 10 Ekim’de durdurdu ve saldırılar devam ettiği için Mart 2025’e kadar ertelediğini duyurdu. Ancak Mart ayına yaklaşık 45 gün kala, slotların korunup korunamayacağı sorusu gündemde.
İsrail’deki havacılık kaynakları, slotların havayolları için paha biçilmez olduğunu ve THY’nin bunları kaybetmek istemeyeceğini belirtiyor. Fakat mevcut siyasi gerilimler ve Gazze saldırıları, THY’nin kararını zorlaştırıyor.
İsrail ile Ticaret ve Havacılık Geleceği
İsrail ve Türkiye arasındaki siyasi ilişkilerin düzelmesi, ticaretin ve havacılık sektörünün normale dönmesi için kritik önem taşıyor. Ancak bu süreçte, THY’nin slotlarını koruyup koruyamayacağı ve uçuşlara ne zaman başlayacağı, havacılık sektöründe yakından takip ediliyor.