Türk Hava Yolları (THY) tarihinde hiç yaşamadığı olaylara, krizlere geçen yıl muhatap oldu. Şirket, uzun bir dönem çok önemli krizler yaşamadan, yaklaşık 15 yıldır sürekli olarak her açıdan büyüme trendi içindeyken, yakalandığı bu türbülanstan nasıl çıktığını, daha koltuğa oturmasının üzerinden bir yıl geçmeden yakalanılan bu fırtınalı havanın nasıl başarıyla yönetildiğini THY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı İlker Aycı ile konuştuk.
Aycı, Habertürk TV’nin Airport programında konuğum oldu. İlker Aycı, şirketin değeri ölçülürken, en önemli konulardan birinin dünyadaki pazar payı olduğuna dikkat çekerek “Biz dünyadaki pazar payımızı 2016’da, 1.9’dan 2’ye çıkardık. Yani her şeyi yaşadığımız bir yılda beklenmeyenlerin, olağanüstü olayların meydana geldiği bir yılda, arkadaşlarımızla beraber pazar payımızı yüzde 2 olarak kapattık” dedi.
İlker Aycı’nın THY’nin dünü, bugünü ve geleceğine yönelik yaptığı diğer değerlendirmeler ise şöyle: “Çok ekstra bir yıldı 2016. Bazı neticeleri 2017’ye de sarkan ağır bir yıldı. Tabii ki biz 2015’te 1 milyar 69 milyon dolarla, rekor kâr ettiğimiz 2015’in arkasından, yüksek hedeflerle, 43 yeni uçağın filomuza teslim alınacağı yıla girdik. 2015’te de 38 yeni uçağı teslim almıştık. Fakat böyle bir yılda, 2016’da mükemmel fırtınaya yakalandık. Havalimanı saldırısı, darbe girişimi. Bütün bunların bir seneye sığması imkânsız olayların bir seneye sığdığı bir dönemi yaşadık. Bütün matematik başarı veya eksikliklerimizin dışında gurur verici bir yıldı. Bu bir şeref yılıydı THY için.”
Dinamik Kapasite Yönetimi
“Kriz yılında etkin maliyet denetimi ve kontrollü yönetimle, maliyetlerimizi yüzde 8 kısmayı becerdik. Bunu da yolcumuza hissettirmeden yapmak işin maharet gerektiren kısmıydı. Böylece sektöre de ‘Dinamik kapasite yönetimini’ getirmiş olduk. Uluslararası makalelerde yeniden THY’nin 2016 yılı sonuçları ‘Turkish delight’ (Türk lokumu) diye nitelendirilmeye başlandı. Dinamik kapasite yönetimini getirerek verimsiz destinasyonlardan verimlilere kaydırmalar yaptık. Frekans derinliğine bakarak gelir yönetiminden gider yönetimine ciddi anlamda başarı sağladık. Böylece 2017’de tasarruf oranlarının yükseltilmesiyle, maliyetlerini gözden geçirmesi gereken şirketler sıralamasında THY yok. Uçak siparişlerimizi gözden geçirdik ve yeniden yapılandırarak birer yıl öteledik. Yeni havalimanının açılması kısmını daha önemseyerek Atatürk Havalimanı’ndaki kısma uçak teslimatlarını biraz daha hafifleterek finansmanda daha da nefes aldık.”
‘TEST LABORATUVARI KURUYORUZ’
“İştirak şirketlerimiz içerisinde 2 yıldır uygulamaya çalıştığımız ana stratejilerden bir tanesi ihracatçı haline gelmesi. THY’nin iştiraklerini ve arkasındaki ekosistemlerini buna hazırlıyoruz. Bu konuda koltuk şirketindeki arkadaşlarımız şu anda yeni business class prototipi üzerinde çalışıyorlar. Bir de bu ürünler için yeni laboratuvar kurma çalışmamız var. Bu ön test laboratuvarıyla, geliştirdiğimiz ürünleri test laboratuvarlarına gönderip çok ciddi para harcıyoruz. Arkadaşlarımızla beraber geliştirdiğimiz son stratejik adım içeride bir ön laboratuvar kurma yönünde oldu. Üçlü ekonomi class koltukların içerisinde kolçaklarda bazı yenilikler meydana getirdik. Ortadaki koltukta oturanın dezavantajını avantaja çevirmek, çeşitli açılardan daha ergonomik ürünler geliştirmek ve aynı zamanda da koltukların ağırlığını hafifletmeye çalışıyoruz.”
GELİRLERİN % 10’U THY KARGO’DAN
“Geçen yıl kargoda % 16 büyüdük. Gelirlerimiz 1 milyar dolara ulaştı. Hedefimiz bu yıl 1.1 milyar doları geçmek. Arkadaşlarımız yine çift haneli rakamlarda büyüme hesapları yapıyorlar. THY Kargo’nun önü açık ve gelirlerimizin % 10’unu oluşturuyor. Stratejik hedefimiz bunu % 15’e taşımak. Özellikle bazı ürünlerin dünyadaki en iyi taşıyıcısı olmak gibi hedeflerimiz var. Örneğin ilaç, kıymetli taş, sebze-meyve veya çiçek taşımada dünyanın en iyisi olmak istiyoruz. E-ticareti çok önemsiyoruz. E-ticarette de çok güçlü bir kargo oyuncusuna dönüşmek istiyoruz. Bu anlamıyla Alibaba gibi hedef şirketlerle iş akdimizi geliştirmeye çalışıyoruz.”
‘LAPTOP YASAĞI UZUN SÜRMEZ, EŞİTSİZLİK VAR’
“Bu elektronik eşya yasağı aklı başında hiç kimsenin kabul edebileceği bir durum değil. Çünkü amacı bu olmasa da uygulamaları itibarıyla büyük bir ticari eşitsizlik ve ayrımcılık yaratıyor. Nisan ve mayıs içerisinde rezervasyonlar yükselişi gösteriyor. Ekonomide de bize laptop teslim edenlere internet wi-fi verilmesi gündemde. Yolculara laptop vereceğiz. Ekonomide laptopunu teslim edenlere, business’ta ise talep eden yolculara laptop vereceğiz. Transit yolcular bizim için çok mühim. Yasak uzun sürmez.”
İLK GALLEY SATIŞI JET AIRWAYS’E OLACAK
“TAI ile birlikte ortaklığımız olan kabin şirketimiz TCI’da ürettiğimiz galley’lerin ihracat yapabilmesi için çalışıyoruz. 2 yıldır dünyadaki ihaleleri kovalayıp takip ediyoruz. Nihayetinde Jet Airways, ki biliyorsunuz şu anda Hindistan ve Asya’da çok iyi bilinen bir havayolu şirketidir. Onların 79 tane mutfak sisteminin ihalesini kazandık. İlk ihracatımızı Hindistan’a yapacağız.”
‘BU SENEYİ 339 UÇAKLA KAPATIRIZ’
“Şu an filoda 336 uçağımız var. Gidecek ve gelecek olanlarla, bu sene 339’la filan kapanır. Tabii ki ondan sonraki sene de siparişler gelmeye devam edecek. Planımıza göre 2023’e kadar 450’yi geçen uçak sayısına ulaşırız. Boeing 787 ve Airbus 350 gibi yeni nesil uçaklar için de görüşmeler yapıyoruz. Bu yılı biraz daha gördükten sonra ana stratejimiz gereği bu konularda adımlarımızı atmış olacağız. Tabii ki bu uçaklar bizim de ihtiyaç duyduğumuz uzun mesafede verimliliği olan uçaklar.” (Güntay Şimşek – Habertürk)
