Değerli okurlar, THY’nin Haziran başında yaptığı iyileştirmenin yankıları sürüyor. Vallahi memnun olan var mı bilmiyorum. Sanki sadece kaptan maaşları erimiş gibi kokpite % 20 zam verip diğer personele % 10’u yeterli görmek nasıl bir anlayıştır anlayamadım. Ama takdir etmek lazım THY yönetimini. Manzarayı önceden görüp tedbir aldılar. Ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek bile sonradan çağrı yaptı. Ne dedi Şimşek “Özel sektör, çalışanlarına zam yapsın !” Belki de THY’den esinlenmiştir.
ARA GAZI
Aslında bu iyileştirmenin birçok faktörden kaynaklandığını söylemek lazım. Birincisi pilotların döviz karşısında eriyen maaşları. Dövizdeki artış uzun zamandır sürüyordu. Yabancı pilotlar da kaçmaya başlamıştı. FTL abukluğundan şikayetçi olan Türk pilotları da maaşlardaki erimeyle beraber “gidenler kervanına” katıldılar. Havasen’i de unutmayalım. 2700 civarındaki pilotun yeni sendikaya geçmesi de Hava İş’i tedirgin etmişti. Bir güzellik yapmak gerekiyordu. “FTL’i çözemedik, bari para verelim. “anlayışında fikir birliği sağlanınca pilotlara zam kararı çıktı. Pilotlara verince, diğer personel de isteyecek tabii ki… Ucundan acık da diğerlerine koklattılar. Böylece ara zam yapıldı. aslinda “ara gazı” demek daha doğru.. THY işvereni “Bu gazla 2018 sonunu buluruz.” diye düşünmüşlerdir mutlaka.
HANİ NİMETTE VE KÜLFETTE EŞİT İDİK?
Şimdi gelelim işin farklı boyutlarına…Bir toplumu millet yapan en önemli özelliği “tasada ve kıvançta ortak olmak” diye öğrettiler bize…Yani kötü günde beraber üzüleceğiz, iyi günde birlikte sevineceğiz. Nimet ve külfette eşit olacağız, paylaşacağız. Peki, THY’de durum böyle mi? Tabii ki değil…Bakın 2017 başında THY yönetimi sendika ile anlaşarak bir “özveri protokolü” imzaladı. İster 30 yıllık kaptan olsun, ister 2 yıllık memur olsun herkesten yıllık bazda % 5 kesinti yaptı. Yani külfeti tüm çalışanlara paylaştırdı.Sonra, prim muhabbeti başladı. 2016’da herkese 5000 TL prim verdi. Kaptan da 5000 aldı, satış memuru da… 2018’e gelindiğinde denge bozuldu. Gönlü gani şirketimiz yine prim verdi. Ama bu kez seyyanen primden vazgeçmişti. Herkese 1’er maaş yatırdı. Yöneticilerimiz ise, daha çok çalışmışlardı! onlara 2 ve 3 kat maaş ödendi. İşte burada yapılan ayrımcılık geçtiğimiz günlerde daha da belirgin hale geldi.
2019 TİS’İNDE MAKAS AÇILACAK…
Özveri isterken herkesin maaşından % 5 kesen THY, zam yaparken bu “eşitlik” ilkesine uymadı. Kaptanlara % 20, kabin ve yer personeline % 10 zam yapmayı yeterli gördü. 15 gün önceki yazımda bu konuyu işlemiştim ve enflasyondan arındırıldığında yapılan zammın % 2’ye tekabül edeceğini anlatmıştım. Bunun manası, yapılan ara gazı zammı ile 2500 TL alan bir yer çalışanının eline sadece 50 TL geçecek olması. Günde bir simit parası. Bu ayrımcılığı nerede hissedecek THY çalışanları? 2019 TİS’inde… % 20 ilaveli zam alanlar 2019 başında haliyle daha fazla zam alacak. % 10’cular ise nal toplayacak. Korkum, 2019 başında ilk 6 ay zammı görüşülürken THY’nin “size daha 6 ay önce iyileştirme yaptık.” deyip zammı güdük tutması…
KAPSAM DIŞINA YÜZDE KAÇ ZAM YAPTINIZ?
Bunları yazarken aklıma kapsam dışı personel geldi. Hani 20 bin kişi birer maaş ikramiye alırken, ikişer üçer maaş primi cukkalayanlar, yani 30.000 TL’yi hesabına yazdıran müdürler, 60-70.000 lirayı kapan başkanlar ve 90.000 lirayı cebe indiren Genel Müdür yardımcılarından söz ediyorum. Merak ediyorum. Bu arkadaşların maaşları da iyileştirildi mi? Eminim iyileştirilmiştir ! Onların başı kel mi? Asıl merakım bu beyefendi ve hanımefendilere iyileştirme hangi oranda yapıldı? % 10 mu? % 20 mi? Açıklasanıza sayın THY yönetimi? Yoksa aldığı parayı beğenmeyip “maaşımı artırın, yoksa giderim haa !” diyen bulunmaz Hint kumaşı yöneticilerimiz de mi var?
PERSONEL DE BÖLÜNDÜ, İŞ BARIŞI NANAY…
Ben onu bunu bilmem. Çok kötü bir gelenek başladı THY’de…Kokpit, diğer personel karşısında “daha fazla kollanmış” görüntüsü ile hedef haline getirildi. Kabin amirliği primi verilerek, kabin de amir-memur olarak kutuplaştırıldı. Herkesin birbirinin maaşını konuştuğu bir şirket haline getirdiler bayrak taşıyıcı havayolumuzu. Ama asıl korkum, bu kaşıkla verilenlerin 2019 başında kepçe ile geri alınması… Ekonomi kötüye gidiyor, döviz durdurulamıyor. Enflasyon canavarı başını kaldırdı. Belki maaşlarda nominal anlamda düşme olmaz ama reel olarak kayıp yaşanır. Enflasyon % 15 olursa, elinize tutuştururlar % 5 + % 5’i, bir de nasihat ederler.”Halinize şükredin, bakın insanlar işsiz…” Dilerim yanılırım, dilerim herşey yoluna girer. Ama göstergeler fakirleşmenin artacağını, maaşların gerek döviz kurları gerekse enflasyon karşısında erimeye devam edeceğini gösteriyor. Verilen ara gazları da bu gidişatı durdurmaya yetmeyecek gibi.