Medyamız da THY ile ilgili 410 milyon TL zarar ettiği haberini herkes gibi bizde yaptık. Tabii ki bu rakam vergi dairesine yapılmıştı.
Ancak bu alıntı haberden sonra tüm medyayı takip ettiğimde kimse bu zararın gerçek zarar mı yoksa 2015 senesinde 1 milyar dolar civarında karlı bir kapanış mı yapacağı konusunda bilgi verilmediğini gördüm. Kısaca okurlara aşağıda yazacağım bilgi aktarılmadı veya aktarılamadı.
Senelerdir THY’nin tüm bilanço dönemlerini sizlere açıklayan biri olarak Şubat ayı sonrasında SPK ya 2015 için yayımlayacakları rakam zarar değil kar olacaktır.
THY’nin 2015 yılı geçici vergi beyannamesinde açıkladığı 410 Milyon TL gerçek zarar mı?
Şirketler bağlı bulunduğu ülkenin vergi yasalarına göre vergi beyanında bulunurlar. Bu beyanın yanı sıra, birde uluslararası kabul edilmiş kar zarar hesaplama yöntemi vardır.
THY bu yöntemle kabul edilmiş uluslararası standartlara göre 2015 Eylül sonu vergi öncesi 1.189 milyon dolar ve vergi sonrası ise de 877 milyon dolar kar açıklamıştı. Görüldüğü üzere arada çok büyük fark var.
Neden mi?
Çünkü hesaplamalar farklı. Sizlere basit bir örnekle bu konuyu açıklamaya çalışayım. Bildiğiniz üzere THY çok miktarda uçak satın aldı. Yerel mevzuata göre bu uçakların amortisman (aşınma payı) suresi 10 yıldır. Yani 10 yılda giderlestirilir. Örneğin; 50 milyon dolara satın alınan bir uçak her sene 5 milyon dolar olarak giderlestirilir.
Bunun yanı sıra, birde hızlandırılmış giderlestirme yöntemi mevcuttur. İlk yıl %20 yazılabilir. Yani 10 milyon dolar. İkinci yıl kalan 40 milyonun %20 si biçiminde devam eder.
Oysa uluslararası standartta basitçe ifade etmek gerekirse (farklı yöntemlerde var) uçağı kaç yıl kullanacağınıza karar verirsiniz. Mesela 20 yıl. Bu yaygın uygulama. 50 milyon 20 yılda giderlesir. Yani yılda gider olarak 2,5 milyon dolar gider yazılır.
Her şirket de olduğu üzere THY’de vergi avantajından faydalanıyor ve yerel sistemde yatırımına devam etmek için yani vergi ödememek için bu sistemi kullanıyor. Reel bilanço ve kar zarar SPK ya bildirdiğidir.
Son söz olarak sunu diyebiliriz THY’nin 2015 yılında 1 milyar dolar vergi öncesi kar açıklayabileceğini düşünüyorum. Daha doğrusu beklentim bu şekilde oluştu.
THY bu ayın sonunda SPK’ya bildirimde bulunduğu zaman ak mı kara mı göreceğiz?
Bakalım ne bildirimde bulunacaklar. Birlikte değerlendirir ve arzu ederseniz buradan birlikte yorumlarız.