- THY ocak ayında hem borsada hem havada rekorlar kırarak büyüdü…
- Sözleşme görüşmelerine THY’den sonra başlayan Teknik A.Ş. daha kısa sürede süreci bitirdi.
- Teknik A.Ş. den sonra Hava İş zam talebini % 75’e çekti…
- Özçelik İş en düşük ortalama %60 ile %85 arasında iş guruplarına göre zamlar aldı…
- 2 sendika 2 toplu sözleşme 1 yüksek zam eder mi?
Değerli Okurlarım,
THY hislerinin değeri son beş yılın en yüksek rakamlarına ulaştı. Ocak ayı yolcu sayısı ve kargo taşımacılığı doluluk oranları büyük yükseliş trendi yakaladı. Bu olumlu tablonun ilk perdesi THY Teknik A.Ş. deki toplu sözleşme ile aralandı. Şimdi gözler Hava İş ile imzalanacak sözleşmede. Yıllardır alışıla gelmiş önce THY ardından Teknik A.Ş. de benzer şartlarda toplu sözleşme imzalarken son dönemde bu silsileler sanki terse dönmeye başladı.
Daha önceki dönemde Teknik A.Ş. de yapılan ek protokollerde Teknik Destek ve Teknisyene ilave zamlarla farklı rakamlarda iyileştirmeler olmuştu. Bu toplu sözleşme sürecinde de THY A.O. dan sonra görüşmelere başlayıp onlardan önce sürecin bitirilmesi açıkçası herkesi çok şaşırttı. Taslaklarını incelediğimizde Hava İş tarafı uçucu personel için ek taleplerde bulunurken, Özçelik İş de teknisyen, teknik destek ve boya personelleri için öncelikli taleplerle masaya oturmuştu. Bazı iş gruplarında %100’leri aşan talepler, seyyanen iyileştirme ve %82’lik bir zam oranı talebinde bulunulmuştu. Hava İş tarafı ise sosyal yardımlarda %100’leri aşan taleplerin yanı sıra % 92’leri aşan bir zam oranıyla görüşmelere başlamıştı.
Açıkçası halen kamu şirketi anlayışıyla yönetilen THY için bu yüksek oranların çok gerçekçi olmadığını başından beri görüyor ve önceki yazılarımda da açıkça belirtiyordum. Her ne kadar çoğu kimse tarafından inandırıcı ve gerçekçi bulunmasa da son 6 aylık enflasyonun 37,57 olarak ilan edildiği bir ortamda asgari ücrete yapılan % 49’luk zamdan sonra, üzerine en fazla 10-15 puanlık bir refah payı ile %60-65 arasında sözleşmelerin sona ereceği beklentisi hakimdi. Hatta öyle ki Ahmet Bey’in ek prim ve sözleşme ücretleri ile gizli zamlar verip, çalışanlara yıl sonunda toplamda %100 üzerinde destek olacağı düşüncesi her yerde konuşuluyordu.
Esasen Teknik A.Ş. de imzalanan %56 ücret zammı, sosyal yardımlardaki %100 ile %150 arasındaki iyileştirme ve 50 bin TL’lik sözleşme parası ile yine ortalama zammın en düşük %60-85 arasında olduğu, bazı iş grubu ve ücret kalemlerinde %200’lerin üzerinde artışlara ulaşıldığı söyleniyor. Aldığımız duyumlara göre bizzat Mikail Beyin talimatı ile işveren tarafının da sendika dışında çalışmalar yaparak hangarların nabzı tutulmuş hatta sendikaya tekliflerde de bulunulmuş. Şayet çalışanını bu denli düşünüp, sendika dışında beklenti ve talepleri şirkette bu denli detaylı çalışılmışsa sürecin bu kadar hızlı ilerlemesi yadırganmayabilir.
Günümüz enflasyon koşulları ve hayat pahalılığı şartlarında her ne kadar yetersiz görülse de zamlar kamu mantalitesindeki bir kurum için çok da küçümsenecek oranlarda değil. Açıkçası ben en çok vergi dilimindeki yüksek kesintiler karşısında ücretleri koruyacak bir adım bekliyordum. Sözleşmenin imzalanmasından sonra sendika tarafının işverenle net maaş ödenmesi üzerine bir çalışması olacağı belirtilmiş. Ayrıca Teknik yönetimi tarafından düşük ücretli grupları da kapsayacak şekilde Teknik Destek ile Yetkisiz ve Yetkili Teknisyenler içinde yeni bir unvan ve skala çalışması olacağı da konuşulmuş.
Daha önceden uzman ve mühendislerdeki ücret intibak kayıpları ve ücret ilerlemesi için konulan ağır şartlar tepki aldığı için sendika tarafının buna çok sıcak bakmadığı, yüksek sayıda teknisyeni karşısına almak istemediği de kulisler arasında. Bence de asla böylesi bir hayati konuda hata yapılmamalı zaten üyelerinde olumlu imaj ve hoş bir intiba yerleşmemişken daha da zora sokacak radikal değişimlere mutlaka dikkat edilmeli. Onların aleyhine hiçbir teklif ya da uygulama asla kabul edilmemeli. Zaten sektör ortalamasına bakıldığında THY’deki teknisyenlerin ücret ortalamaları çok da iç açıcı değil. Ücret rakamları birbirine yakın bile olsa günümüz ağır vergi kesintisi ile her çalışan maaşı neredeyse hep bir yıl geriden gelen vergi kesintisiz ücret ortalamasına denk gelen rakamlarla yaşama tutunmaya çalışıyor. İlk aylardan itibaren vergi dilimine giren çalışanların bence en büyük sorunu bu konuydu.
Bir de özellikle sitemizde ve başka haber kaynaklarının altındaki çirkin rekabet ve birbirini aşağılayan yorumlara da değinmek istiyorum. Özellikle ücret artışlarında şunlara bu kadar alındı, bunların yaptığı iş daha değerli, şunların işleri daha değersiz tarzında çok çirkin yorumlarla birbirini suçlayıcı bir ortamın olması açıkçası beni çok şaşırttı. Herkes aldığı zamdan çok yanındakinin ne kadar aldığına bakarak, kendini başkaları ile karşılaştırıp hem kendini hem de çevresini mutsuz etmesi doğru değil.
Bence bunlar havacılığın ne kültürüne ne de havacıların kalitesine yakışan bir tavır değil. Yetkili teknisyenler bu şirketin bel kemiği, bunu uçakta, komponent tarafında ve hat operasyonunda çok büyük azim ve fedakarlıkla gösterdikleri üstün gayret ve büyük başarılarla zaten ispatlıyorlar. Teknik A.Ş. on 10 yılda personel sayısını 3-4 kat arttırmış vaziyette. Kar eden, büyüyen ve gelişen bir kuruluş. Burada da haliyle farklı unvan ve nitelikte binlerce insan çalışıyor. Her birinin aldıkları eğitim, yıllarca süren çaba ve emekle edindikleri yetkileri ve üstlendikleri sorumluluklar gerçekten çok önemli. Bunları birbiri ile yarıştırmak ya da tartmak asla doğru olmaz.
Bir departmanda çalışanların koşulları iyileşince oraya sevinmek yerine, oranın üzerinden kendini değersizleştirmek bence herkese büyük haksızlık olur. Ben bunu lokal ihtiyaçlar üzerinden yapılan müdahaleler olarak görüyorum. Mutlaka sendikalarınıza beklentilerinizi ve eleştirilerinizi iletin ve tabii ki ihtiyaç duyduğunuz konularda destek ve çalışmalar isteyin. Ama asla kendi içinizde bölücü bir tepkiyle birbirinizin üzerinden bir ücret rekabetine girmeyin, inanın sonunda hep beraber kaybedersiniz.
Ahmet Bey’inde ilerleyen süreçte verdiği sözleri tutarak kâr payı dağıtacağını ve yine çalışanları ara ara motive eden haberlerle sevindireceğini düşünüyorum. Umarım %92’lerden zam talebini %75’e çeken Hava İş de bir an evvel üyelerini memnun edecek bir neticeyle süreci tamamlar. Herkesin zamlı maaşını bir an evvel almaya ihtiyacının olduğu bir dönemdeyiz. Onlarda beklentileri fazla yükseltmişlerdi, umarız şimdi düşürdükleri bu çıtayı Teknikten bir parça daha yükseğe çıkaracak oranda zam alırlar. Nasılsa her iki tarafa da bu farkların aynı biçimde yansıtılacağının sözleri verildiği için inanıyorum ki bu rekabetin sonunda iki sendikanın da çabasıyla en yüksek zam oranı sağlanır. Bu maçların sonunda kazanan her iki tarafın değerli emekçi üyeleri olur.
Sağlık ve huzurla kalın…
İyi çalışmalar…
Ahmet Bey THY’nin borsa performansını paylaşacağına çalışanların TİS döneminde Teknik AŞ için hiç kayda değer bir iyileştirme yapılmamasına ve AO’nun sözleşmesinin neden bu kadar geciktiğine odaklansa daha iyi olmaz mıydı?
Vergi oranlarının sabitlenmesi, diğer firmalardaki gibi Teknik’e iyi bir zam ile aradaki farkın kapatılması, Pass bilette en az 1 garanti koltuk biletine geçilmesi, kıdemli B yetkili teknisyenlere doğru düzgün bir ek zam yapılması gibi konular yine başka bahara kaldı.
Tek umudumuz AO’ya %65-70 arası zam gelip, Teknik AŞ’nin de ek protokol ile bundan faydalanması…
Uçak üzerinde çalışan On-Wing personele artık yeni bir skala gelmeli. 10.4 mü olur ne olur bilemem.
İsmi Teknik AŞ olan firmada Teknisyen (Aslında Uçak Bakım Mühendisi ama neyse) ünvanlı uçak üzerinde çalışan ve işin belkemiği olan bu gruptaki çalışanların maaşı düzelirse, sırf şirkette 10.000 personel var diye ve sözde devlet kurumu olmasıyla üst mertebelere açıklayamazlarmış…
E o zaman siz de diğer firmada çalışan ve aynı işi yapanlar en az 2 kat fazla maaş alıyor, hat bakıma koltuktan ve atelyeden adam çekmeye çalışıyoruz, yıllarca yatırım yapıp emek verdiğimiz tecrübeli ve düzgün elemanları tek tek diğer firmalara ve yurt dışına kaptırıyoruz, bir şeyler yapmamız lazım diye cevap veremiyor musunuz?
Belli ki veremiyorsunuz.
Ek protokol ile Teknik AŞ zammı’nın AO’ya eşitlenmesi,Vergi oranı sabitlenmesi ve Pass,Ced bilette garanti koltuk.Bu üç maddeyi halletseler yeterli olacaktır.