Bu haftaki mecburen işaretlenmiş Özçelik İş ve Teknik A.Ş çalışanlarına ayırmak durumunda kaldım. Yapım gereği benden yardım isteyene hayır diyemem. Yazdığım konu her ne kadar beni ilgilendirmiyorsa da duyarsız kalamadım. Yeter ki bana göre haklı olunsun. İnanmadığım bir konu ise kesinlikle kırpıcı oynatmam.
Bu haftaki yazımın konusu, tamı tamına 30 sene 6 ay hizmet verdiğim THY / Teknik iken Teknik A.Ş ismini alan şirket ve yetkili sendikasına yönelik olacak.
Bildiğiniz üzere 19 sene UTED başkanlığı görevinde bulundum. Şimdi içinizden 1986-2006 dönemleri arasında başkanlık yapmanız 20 seneye tekâbül ediyorken neden 19 sene diye geçirebilirsiniz. Konuma geçmeden önce bilmediğiniz bu konuya açıklık istiyorum. O zamanlar iki senede bir seçim yapılırdı. Ben de iki dönem yani 4 sene başkanlık yaptıktan sonra yönetim olarak üçüncü seçime girmeyip başka bir arkadaşı destekledik … Yeni gelen yönetimin başkanı bir sene sonra Singapur’a tayin edilince, mecburen yeniden olağanüstü genel kurul ve üyeler tarafından tekrar yönetime getirildikten sonra 2006 kadar görevimizi sürdürüp bırakmıştık.
Çünkü 1987 yılında Lisanslı Teknisyenlere yönelik toplu iş sözleşmesi sağ% 148 iyileştirme yapılmasını sağladığımızdan dernek başkanlığı görev süremi yeterli bulmuştum. Başkan ve yönetimimiz olarak bundan daha büyük bir başarıya ulaşmak mümkün değil diye düşünüp komple dernek yönetiminden çekilip yeni arkadaşlara yol verdik. Tabii ki o zamanın sendika başkanı İbrahim Öztürk idi. (sendika görevinden sonra ANAP’tan milletvekili seçildi)
Şimdi sizlere THY yönetimin neden tekniğe% 25-% 148 oranlarında çok yüksek bir artış yapmasının nedenlerini açıklayacağım.
O ülkemizde özel havayolları furyası başlamıştı ki, saymakla bitmez;
İstanbul havayolları, Noble Air, Top Air, Albatros, Tarhan Tower, Anatolia, World Focus, MAŞ Air, Aktif Air, Haliç Kargo, Baron Air Cargo, Kuzu Kargo, ULS Kargo, Tayfun Air Kargo, Hürkuş Havayolları, Air İnter, Best Air , Green Airlines, Air Alfa, SAGA, Sultan Air, Talia Air, GTI Havayolları, Holiday Havayolları, Akdeniz Havayolları, Birgen Air, Bodrum Imsık Havayolları, Bursa Havayolları, Toros, Air Alfa, Tur Avrupa, Fly Air, Turkuaz Air, Nergis havayolları vb … bazı ancak bir kısmı yazdığım bu havayolları o zamanlar uçak teknisyenini nerden bulacaktı ki? Tabii ki tek kaynak THY’den. Lisanslı / yetkili Uçak Teknisyeni başka bir yerde yok ki … Ben henüz UTED başkanı olmuşum ve diğer şirketler benim de içinde gösterirum lisanslı teknisyen avına çıkmış durumdalardı. Ücret olarak astronomik rakamlar havada uçuşuyordu.
Ne yapacağımızı şaşırdık. THY’de neredeyse tüm lisanslı teknisyenler özel havayollarına en az 3 kat fazla ücret ile kaçmaya başladılar. Tabii ki bana da NOBLE Havayollarından (Asil Nadir’in şirketi) astronomik bir teklif geldiydi. (THY’den aldığım maaşın tamı tamına 3 misli) Ancak ben yeni UTED başkanı olmuşum, insanlar bana güvenmiş oy vermişler, ben kaç nasılayım ki . Tam üyelerimin derneğe olan satılan varken… (o zamanki tüm Dernekler, TALPA-TASSA, MÜH DER vb … adeta sendika gibi çalışırlardı) Mesleki dernekler, işverenin gözünde sendikadan çok daha önemlidir. Çünkü çalışanların aracısı değil ta kendileridir.
Neyse;
Bizler o zamanlar taaaaa başbakanlara bakanlara kadar ulaşıp düşük ücret derdimizi anlatmış ve% 148 iyileştirmenin yapılmasına önayak olmuştuk. 1987 yılında toplu iş sözleşmesi dönemi değilken Uçak Teknisyenlerine yapılan% 148 iyileştirme o günlere denk gelir.
Sendika başkanı İbrahim Öztürk Bey UTED’in başlattığı bu iyileştirmeyi bir şartla imzaladı. Lisanssız teknisyenlere ve mühendislere de% 25 zam şart koşuldu ve kabul edilip imzalandı.(THY
Yönetim Kurulu isterse arşivlerinden 4 Eylül 1987 yönetim kurulu kararını bulup neden% 148 iyileştirmenin nedenğının değerlendirmesini görebilir)
Bir atasözümüz vardır; Ağlamayana meme verilmez.
Takip ettiğim kadarı ile bu günlerde lisanslı teknisyen kaçışı var gibi … Bu kaçış böyle devam ederse THY inanılmaz zor günler geçirir. İlker Aycı kablo masrafı olarak “Teknik A.Ş de yönetimsel zafiyet var” dememdeki neden işte budur.
Teknik AŞ’nin yönetim kurulu ve olasılıkları görebiliyor mu bilemiyorum. Görse bile THY üst yönetimine bu konuda bilgi verebiliyorlar mı? Sadece bilgi potansiyel tehlikeyi anlatabiliyorlar mı?
Hiç sanmam.
Teknisyen derdini anlattığında “oğul kitap kapatsın” diyen yönetici bozuntusu kim? Son çıkış ışığı kapattığında iş bulur ama ya sen Bay Yönetici, sen ne yaparsın? (İsteyen çeker gider demek isteyen bu zat ı muhteremin ismini çalışanlar yorum atarak belirtmişler) Yönetici yapıcı olur, moral bozucu değil … BU
NASIL YÖNETİCİ BÖYLE? …
Şimdilerde Teknik A.Ş de 80 / 90’lı yıllardaki aynı sorun hüküm sürüyor. Bu günlerde ilginç olan işverenden ziyade hedef alınmış durumda. Özçelik İş’in yönetiminin pasifini toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde görmüştük. Bu kadar pasifliklerinin yanı sıra genelge mağdurlarına dağıtılan farklardan% 10 avukatlık hizmetini çalışanlardan almaları, başarısızlıklarına adeta TÜY DİKTİ.
Hele hele, üstüne üstlük birde sendika başkanına BMW740 çit işi bitirdi.
Kırılma noktası ise yine sendika başkanının kendi ağzından dökülen sözler. “Tam olarak bilemiyorum ama maaşım 30.000 ile 50.000 TL arasında diyor”. Aslında maaş sembolik. Giderler sendikaya yazılır. Benzin parası, makam aracının şoförü varsa korumaların maaşları tabii ki sendikadan karşılanıyordur.
Maaşını nerede yiyecek ki? Banka hesabına yatan rakamı o anda hatırlaması zor tabi.
Banka hesabından para çekmeye gerek yok ki.
Aslında bu başkan belli ki eli açık biri. Mutlaka alt kadrolarını yani şube başkanlarını ve temsilcilerine de unutmamıştır. Çünkü çok yoruldular çok …
Allah bilir, havacılık şubenin safra makamı arabası vardır. Harcamaları da sendika tarafından karşılanıyor olmalı.
Toplu iş sözleşmesi beş adamlar gece çalıştılar, yemek yediler, oraya buraya koşuşturdular. Kim için? Tabii ki siz Teknik A.Ş okuyun için :) Hava İş’in eski başkanı Atilay Ayçin sendika başkanı iken toplantılara minibüsle gelirdi. İşçilerle muhteşem toplantılarda sıradan şarkılar seçerdi. Neden acaba? Ben onu hiç makam arabasında göremediydim. Bu çok dürüst bir yönetim anlayışı içinde oldugunu, akıllı biri olduğunu gösteren bir davranış biçimi idi. Eyyyyyy Sendika başkanı olan malum zat. İşçiden aldığın aidatla sen nasıl kendine BMW 740 alırsın? O araçla sen nasıl işçi liderliği yapıyorum diyebilirsin? O araçla kime caka satıyorsun ki?
Biz zamanında Hava-İş başkanı Atilay Ayçin PASSAT sizin tarafınızca kendi tarafınıza göndermiş olduğunuz cüretle BMW740 alabilir ki?
Değerli arkadaşlar ;
3 Ekim 2005 tarihinde henüz ben THY’DE metin “ https://www.airlinehaber.com/sendika-agaligi/ makale bir makale yazmışım. ( bu yazı malum buldum yayınlanmıştı) Sonra yazdığım yazımı kendi siteme aldım.
Aradan geçen neredeyse 15 sene sonrasında durum yine aynı. Sendikacılık yok ama, SENDİKA AĞALIĞI onun geçen gün artarak devam ediyor. İşçi veya çalışan adına bir adım ilerleme yok. Aksine gerileme var.
İşin ilginç yanı; Toplu iş sözleşmenizdeki başarısızlık sizi neden etkiledi ama sizin paranızla BMW 740 inanılmaz etkiledi. Şimdilerde sendika yönetimine tepki istediğinizi görüyorum. Sendikayı siz yaşatıyorsunuz. Yanlış patronları sizsiniz. Size rağmen demokratik yollardan onları cezalandırmak benim değil, sizin işiniz. Dikkat edin vurun kırın, eylemde değil.
Ancak bu demokratik ve yasal yani yasal örgütlü bir yapı ile mümkündür.
Sendikaya en büyük tepki üyeliğinden çıkmaktan geçer. İşveren ile bu girişimin alakası yoktur. Ancak istifa etseniz de sizin aidat kesimleri mevcut sendikaca aynen devam edemez. Kısaca dayanışma yardım ödemek zorundasınız. Tabii ki şimdilik …
Ayrıca;yeni bir sendika kurdunuz ve yetki aldınız diyelim. Tabii ki yeni bir sözleşme kadar sizden önceki sendikanın imzaladığı toplu iş sözleşmesi geçerlidir. Ancak; Yetkili sendikanın yapmış olduğu toplu iş sözleşmesi her ne kadar yeni sözleşme sözleşmesi kadar uygun olsa da senin yeni sendika kurup yetki aldığınızda işvereni yeni sözleşme dönemine kadar tadil protokolü için çağrı yapma hakkınız vardır.
Bu aralar Teknik A.Ş telegramdan bir grup kurmuş ve 29 Ekim 2019 da Özçelik İş den istifa edeceklermiş. Beni de gruba sokmak istediler ama ben girmek istemedim . Benim işim sizleri aydınlatmak. Örgütlemek değil.
İstifalara karşı mıyım? Tabii ki hayır.
Tepki göstermenin bir yolu da budur. Ancak, istifa sonrasında yeni bir sendika, yeni bir oluşum kurmanız gerekir. Bunun için zamanınız var. Önünüzdeki ilk toplu iş sözleşmesine kadar örgütlenmeniz bitmiş olmalı.
Sizlere becerebiliyorsanız bağımsız sendikayı tavsiye ederim.
Konfederasyona bağlı sendikalar siyasi yapılanmaldır. Ayrıca, Konfederasyona bağlı olursanız aidatlarınız kurabileceğiniz bağımsız sendikadan çok daha fazla olacaktır. Bu teslim etmem etmem.
Ayrıca Teknik AŞ’nin çalışanlarının da iş özerk bir yapılanma mantığında. Hiçbir sendika Teknik A.Ş de yapılan işlemlerin önemini bilemez.
Neden mi?
Teknik A.Ş çalışanlarına düz işçi mantıklı bakabilirsiniz. Çalışanların Teknik A.Ş deki yaptıkları görev çok çok uzun doğrudan uçuş emniyet ve güvenirliğini sürdürecek boyuttadır.
Kendine özgü kuralları ve yetkilmeleri vardır. SHGM denetimdedirler. Bu özellikleri taşınabilir, taşınabilir bir işçi sendikası ve taşıyamaz. Tencere tava fabrikasında yapılan sözleşmelerle, Teknik AŞ’nin toplu iş sözleşmesi mukayese edilmemelidir.
Aranızdan seçeceğiniz Amatör ruhlu, bilgili ve sorunların ne olduğunu idrak edebilip doğru paketler eşantiyon çözüm bulucu kişiler mutlaka vardır. Yeter ki siz “birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için” ilkesinde buluşmayı becerin.
Aynı dernek yönetimi gibi, amatör bir yapılanma ile minimum (20TL) aidatlarla gönderebilirsiniz. Kimsenin işinden istifa de sendikacılığa soyunmasına gerek bile yok. Hem işyerinde çalışıp hem de sendika başkanı veya yöneticisi olabilirsiniz. İstemezseniz biz profesyonel sendikacı olacağız derseniz o da mümkün.
Sendika kurmak dernek kurmak gibi önce işkolu barajının (şu anda bulunduğu metal iş kolu)% 1 ini aşmak lazım. İşkolunda 400.000 işçi var 4000 üyeniz olması yeter.
İşletme sözleşme yapacağız serpiştirme çalısanların% 40’ını sendikanıza üye yapmalısınız.
Sendika kurucu üye için 11 veya 12 kişi yeterli. (Bu sayı minimumdur) Sendika kurucu 11 kişiden daha fazla olması ileriye yönelik tavsiye edilir.
Kuracağınız sendika için bir tüzük hazırlayıp önce dernekler masasına başvuracaksınız. Oradaki işlemler tamamlandıktan sonra sizi çalışma Bakanlığına yollayacaklar. Oradaki işlemler bitince size yeni sendika alın. Hatta bir isim bile önerebilirim.
“Uç-Tek- Sen”
Bedava Danışman ben buradayım . Size tavsiyem kuracağız sendika yönetimi vururuz, kırarız gibi söylemlerde bulunmamalı. Vurup kırmakla olmuyor bunu bilesiniz. Elinizde o kadar büyük bir güç var ki … Kullanabilirseniz, yasal yollarla istediğinizi kullanın.
Aman ha unutmayın;
Sendika olarak ilk işiniz Metal İş kolundan ayrılıp Taşımacılık İş koluna geçmek olmalı. Hava-İş’in siyasi olarak işkolu tuzağı ile önü kesildiğinden, koskoca Teknik A.Ş yi elinden kaçırmak zorunda kalmıştı. Daha doğrusu, Bay Hamdinin çiftüzarlığına kurban edildiniz.
Bu sendikayı başınıza saran Bay Hamdi’nin birçoğunuzu zorla otobüslere doldurarak Çelik İş’e üye yaptırıldığını sağır sultan bile biliyor. Teknik A.Ş, Hava-İş isimli gönderika ile temsil edilirken bir ve Çelik İş’e geçmenizin birçok nedeni var. Kurucu çok daha önce yazmıştım.
Teknik A.Ş nin teknisyeni yabancı sınırdışı tayin edildiğinde Havayolu personeli olup Hava-İş e geçirtiliyor. Yurt dışı görevi bitip Teknik A.Ş ye döndüğünde ise Havayolu personelliği bitiyor ve ismi çelik sonra Özçelik’e dönüştürülen sendikaya üye yapılıyor. Ee, bu adam Paris’te de, İstanbul’da da uçağın bakımı yapıp sefere veriyor. Değişen bir şey var mı?
Değişen bir şey yok ama, maalasef Paris’te “HAVACI”, İstanbul’da “TAVACI” oluyorsunuz.
Bugün sendikacılığında kanunlar nezdinde ne yapıp ne yapılamayacağını göreceksiniz. Grev yapmak neredeyse hayal olmuşken boşuna yüksek aidat ödeyerek boyut hiçbir faydası dokunmayacak olan sendika ve konfederasyonlarını mı besleyeceksiniz.
Teknik A.Ş pişirmek benim için uygun yardımcı olmamı, başkanlık adaylığı boyutuna kadar getirmişler. Binlerce tercih olmamı tabii ki gurur verici. Ancak benim yaşım artık bu tür maceralara uygun değil. Ayrıca, Atilay Ayçin başkanlığında ki HAVA-İŞ sendikası yönetimini olağanüstü genel kurula götüren delegelerin, 1993 yılında ben delege bile değilken, Hava-İş’e başkan adayı göstermelerine, aramam lüzumdan hayır demişken, şimdi evet dememmalık olur. ( https://www.airlinehaber.com/hava-is-dosyasini-aciyoruz-thy-sendika-iliskileri/ )
Siz önce çekirdek bir ekip kurun, sendika ile ilgili yasaları okuyup bilgi edinin, neyi nasıl yapacağınızı planlayın ve bilgili olarak kendi göbeğinizi kesmeye hazır durumu gelin. İşveren bu oluşum için içinizden bazılarını tehdit edebilir (sanmıyorum ama …) DİK DURUN, kurucu arkadaşlarınızı asla yalnız bırakmayın, size, avukat tutun, parasını ödeyin, hatta yeni bir iş buluncaya kadar maaşını da ödeyin ki, sizin BİR olduğunuzu anlasınlar.