Anka ve Aksungur için tasarlanan TEI-PD170 motordan 40 adetten fazla üreten şirket, İHA’larda kullanılmak için geliştirilen TEI-PG50 motoru da seri imalata hazır hale getirdi.
TUSAŞ Motor Sanayii AŞ (TEI) Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit, insansız hava aracı (İHA) motorlarının seri üretimini sürdürdüklerini ifade etti.
Akşit, Eskişehir’de kurulu tesislerde geliştirdikleri TEI-PD170 motorun, MALE sınıfı İHA’larda irtifa kabiliyeti ve irtifadaki güç yeteneğiyle dünya lideri olduğunu söyledi.
İHA’lar Anka ve Aksungur’a güç vermesi için ürettikleri bu motorun yakıt tasarrufunda da dünya lideri olduğuna işaret eden Akşit, şöyle konuştu:
“Seri imalatını 2 yıl önce anons etmiştik. İlk partide o yıl 13 motorluk bir partiyle seri imalata ‘Bismillah’ deyip başlamıştık. Geçtiğimiz 1-2 yıl içinde seri imalatımız 40’ı geçti. Teslimatımız ve yeni siparişlerin pazarlıkları devam ediyor. Uygulamalarımız ve adetlerimiz arttıkça rekabetçiliğimiz de artacak, seri imalat daha büyük hızla devam edecek. TEI-PD170 motorumuz ilk önce Anka için geliştirilmişti, şu anda Aksungur’da uçuyor. TB3’e entegrasyon aşamasında Baykar’a teslim ettik, birkaç tane. Onlar testlerini yaptılar. Hatta Selçuk Bey sağ olsun testlerden memnun kalmıştı, onu Twitter’da paylaşmıştı. Güzel bir şeydi. Onların işleri bitip, TB3 de bittiğinde ilk uçuşunu inşallah biz de sabırsızlıkla bekliyoruz.”
TEI-PD170’ten motor ailesi türetme çalışmaları
Prof. Dr. Akşit, bir motoru geliştirdikten sonra motor türevlerini ortaya çıkarmanın daha kolay olduğunu ifade etti.
TEI-PD170’ten motor ailesi türetme çalışmalarının sürdüğünü belirten Akşit, “Geçen seneki TEKNOFEST’te 225 beygirlik motoru göstermiştik. 225 beygire artık rahatlıkla çıkabiliyoruz.” dedi.
Akşit, testleri devam eden ve TEI-PD170’ten 10 kilogram hafif olan TEI-PD222-DT versiyon motorun, tek turboda kalkış gücünü 225 beygire çıkarabildiğini dile getirdi.
TEI-PD170’in tek turbolu TEI-PD180-ST adlı yeni bir versiyonunu da geliştirdikleri bilgisini veren Akşit, “Ağırlığını mevcut TEI-PD170’in 7 kilogram altına indirerek, kalkışta gücünü yüzde 10 artırdık. Bu sınıfta bayağı bir motor çıkarttık.” diye konuştu.
“TEI-PG50 motoru 16 bin feete kadar rahatlıkla çıkabiliyor”
Akşit, “Türkiye’nin ilk iki zamanlı uçak motoru” olma özelliğine sahip TEI-PG50 motorunda da sipariş pazarlıkları yaptıklarını bildirdi.
Bu motorun, seri imalata hazır olduğunu belirten Akşit, şunları kaydetti:
“TEI-PG50’yi devletin bir projedeki ihtiyacına göre geliştirdik. O sınıftaki diğer İHA’ları da gözeterek bu imalatı yaptık. Günümüzde dronlar her yerde ancak hepsi elektrikli. Bunların en çok havada duranı yarım saat, 1 saat, 1,5 saatten fazla kalamıyor. TEI-PG50’nin üstün tarafı aynı ağırlıkla uzun süre havada kalması. TEI-PG50, yakıtlı olduğu için yakıttaki enerji konsantrasyonu dünyadaki en iyi elektrik bataryasından katbekat yoğun. TEI-PG50 küçüklüğü ve hafifliği sebebiyle sınıfındaki elektrik motorlarına göre bu segmentteki dronların havada kalma sürelerini, menzillerini ciddi olarak uzatıyor. TEI-PG50’nin 19 kilogram kuru ağırlığı var ve 50 beygir güç üretiyor. Çok pervaneli dronları TEI-PG50 gibi fosil yakıtlı motorlarla desteklediğinizde irtifa da kazanıyorsunuz. Yüksek irtifa olan bölgelere yardım götürmede etkili olabilir. TEI-PG50, 16 bin feete kadar rahatlıkla çıkabiliyor. Bunu ihtiyaca göre daha da artırabiliriz.”