Rus devlet savunma sanayi şirketi Rostec’in Başkanı Sergey Çemezov, Türkiye’nin insansız hava araçları (İHA) geliştirme konusunda güçlü bir yetkinliğe sahip olduğunu belirterek, “Türkiye savunma ve havacılık sanayilerinde ithalat ikamesine yönelik etkin önlemler alıyor. Türkiye ile karşılklı fayda temelinde teknolojik iş birliği konularını istişare etmeye hazırız.” ifadelerini kullandı. Çemezov ayrıca, Türkiye’nin 5. nesil savaş uçağı TF-X için ortak olmak istediklerini bildirdi.
Çemezov, 17 Ağustos’ta başlayacak ve Rostec’in de katılacağı Uluslararası Savunma Sanayi Fuarı (IDEF) öncesinde Türkiye ile Rusya arasındaki askeri-teknik alanlardaki iş birliğine dair değerlendirmelerde bulundu.
Türkiye’nin savunma sanayisine yönelik önemli başarılar kaydettiğini belirten Çemezov, “Türkiye savunma ve havacılık sanayilerinde ithalat ikamesine yönelik etkin önlemler alıyor. Bildiğim kadarıyla, 2000’li yılların başında kendi savunma sanayisinde Türk teknolojisinin payı önemsiz bir düzeydeyken, bugün bu oranın yüzde 70’e yakın bir seviyeye gelmesi politikanın yüksek verimliliğini gösteriyor.” diye konuştu.
S-400 hava savunma sistemlerine yönelik adımların da iki ülke arasındaki iş birliği açısından önemli olduğuna işaret eden Çemezov, “Türkiye’nin en güncel S-400 hava savunma sisteminin tedariki için sözleşme imzalayan ilk ve tek NATO ülkesi olduğunu ayrıca vurgulamak istiyorum. Bu, ikili ortaklığımızın gelişmesinde önemli bir faktördür.” dedi.
Türkiye ile savunma sanayinin çeşitli alanlarında iş birliğini istişare etmeye hazır olduğunu kaydeden Çemezov, “Türkiye ile karşılıklı fayda temelinde teknolojik iş birliği konularını istişare etmeye hazırız. Bu tür bir çalışmanın detayları, sadece tarafların müzakereler sırasında varacakları anlaşmalarla ulaşılabilecek meselelerdir.” değerlendirmesinde bulundu.
ORTAK SAVAŞ UÇAĞI ÜRETİMİ
Çemezov, ortak savaş uçağı üretimine yönelik görüşmeler yapılabileceğini belirterek, “Ortaklarımızla her zaman diyaloğa açığız. Türkiye ilgi gösterirse bu konuda da iş birliğine hazırız. Türkiye’nin kendi beşinci nesil TF-X savaş uçağı projesini hayata geçirme niyetinde olduğunu biliyoruz. Uçak sistemleri ve sistemlerinin geliştirilmesi ve üretilmesindeki yetkinliğimizle, Türk ortaklara yeni bir savaş uçağı yaratmada yardımcı olmayı değerlendirebiliriz.” dedi.
Türkiye ile Rusya’nın ortak helikopter üretimine yönelik görüşmeler yapabileceğini anlatan Çemezov, “Böyle bir olasılık elbette var. Ancak daha fazla adım atılması için Türkiye’nin net bir teklifle gelmesi gerekiyor. İlk adım atılır atılmaz bu alanı desteklemeye ve geliştirmeye hazır olacağız.” diye konuştu.
Helikopter üretiminin iki ülke arasında gelecek vadeden iş birliği alanlarından biri olmaya devam ettiğini ve Türk tarafına çeşitli helikopter türleri sunmaya hazır olduklarını kaydeden Çemezov, “Örneğin, 2018 yılında Rusya Helikopterleri şirketi ve Türk şirketi Kaan Air, yangınları söndürmek için kullanılan Ka-32 helikopterlerinin tedariki için bir anlaşma imzaladı. Bu helikopterler oldukça çok yönlüdür. Ka-32’ler arama ve kurtarma görevleri, hasta ve yaralıların tahliyesi, devriye atmak ve özel kuvvet operasyonlarını desteklemek için başarıyla kullanılabilir. Ortaklarımıza çok amaçlı Ansat tipi helikopterler de sunabiliriz.” dedi.
TÜRKİYE’NİN İHA TEKNOLOJİSİNDEKİ BAŞARISI
Türkiye’nin İHA üretimi konusunda önemli bir noktaya geldiğinin altını çizen Çemezov, “Türkiye, insansız hava araçları geliştirme konusunda güçlü yetkinliğe sahip. Rostec de sivil İHA teknolojisinde uzmanlığa sahiptir. Kuşkusuz, Türk meslektaşlarımızla sadece savunmada değil, sivil alanda da projelerin hayata geçirilmesi için çözümlerimizi sunabileceğimiz potansiyel temas noktalarımız var.” ifadelerini kullandı.
Çemezov, Rusya’da 2 binden fazla Zala Aero tipi İHA’nın sınırların korunması, keşif, kurtarma operasyonları, petrol ve gaz altyapısının izlenmesi ve acil durum alanlarının araştırılmasına yönelik faaliyet gösterdiğini belirtti.
Rostec’in yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını döneminde tıbbi ürünler yelpazesini genişlettiğini anlatan Çemezov, “Pandemi döneminde tıbbi ürünler üretme kapasitemizi önemli ölçüde artırdık. Rostec’e bağlı şirketler, salgınla mücadele için yüz binlerce tıbbi ürün tedarik etti. Natsimbio şirketi tarafından geliştirilen yeni ürünümüz Kovid-Globulin’den özellikle bahsetmek istiyorum. İlaç, koronavirüs enfeksiyonunu tedavi etmek için tasarlanmıştır ve virüse karşı antikorlar içeren insan kan plazması temelinde çalışır.” dedi.
Kovid-Globulin’in dünyada Kovid-19’a karşı bu türden resmi olarak onaylanmış ilk ilaç olduğunu vurgulayan Çemezov, “İlaç vücudun enjeksiyonun üstesinden gelmesine yardımcı olur. İlacın önleme amaçlı olmadığını, tam olarak koronavirüs enfeksiyonunun tedavisine yönelik olduğunu ayrıca vurgulamak istiyorum.” diye konuştu.
Çemezov, Kovid-19’un yanı sıra pandemik potansiyeli yüksek bir diğer solunum yolu hastalığı gribe yönelik de aşı çalışmalarını sürdürdüklerini kaydetti.
“SİVİL HAVACILIKTA İŞ BİRLİĞİ OLANAKLARI VAR”
Türkiye ile Rusya arasında havacılıkta iş birliğinin gelecek vadeden alanlardan biri olduğuna işaret eden Çemezov, “Ortaklarımızın MS-21 orta menzilli yolcu uçaklarımızla ilgilenebileceğini düşünüyoruz. Bu uçak önümüzdeki yıl piyasaya çıkacak ve Airbus A320 ailesi ve Boeing 737 ailesi ile rekabet edecek.” dedi.
2022’de yeni IL-114 model yolcu uçağının sertifikasyonunu tamamlamayı planladıklarını anlatan Çemezov, “2023 yılından itibaren seri teslimatlara başlayacağız. IL-114, modern pistler ve havaalanı altyapısı olmayan uzak bölgelerde, zorlu coğrafi ve iklim koşullarında kullanım için idealdir.” ifadelerini kullandı.
Yangınla mücadele konusunda iş birliğini geliştirmek istediklerinin altını çizen Çemezov, şöyle konuştu:
“Geçen yaz Be-200 amfibi uçağı, ülkedeki orman yangınlarını söndürmek için 200’den fazla sorti yaptı. Bu yıl üretimimiz olan uçaklar, Türkiye’de dumanlar ve yüksek sıcaklıkların olduğu, zorlu arazi koşullarında çıkan yangınların söndürülmesinde de aktif rol aldı. Dünyanın en güvenilir yangın söndürme uçaklarından biridir. Son günlerde meydana gelen kaza, Be-200’ün zorlu yangınları söndürmek için geçirdiği 20 yılda yaşanan ilk kazaydı. Sebepleri henüz belirlenmedi, ancak şimdiden mürettebatın özverili ve zorlu koşullarda çalıştığını söyleyebiliriz. Son derece zor ve riskli manevralar yapıldı.“
Çemezov, bilişim teknolojileri alanında da iş birliği olanakları bulunduğunu kaydederek, özellikle akıllı şehir konusunda çok geniş bir ürün yelpazesine sahip olduklarının altını çizdi.