Dünyanın en büyükleri arasına giren yeni İstanbul Havalimanı aynı zamanda hakkında en çok yalan haber üretilen proje oldu. Sadece geçen ay “Pistler eğimli uçakların balataları ısınıyor”, “Leylekler yüksek irtifa uçuyor, uçaklar tehlikede”, “Havalimanı yolları çok ıssız, köylüler yolcu ve çalışanları soyuyor” gibi akla ziyan haberler üretildi.
Dünyanın gıpta ile baktığı proje 2013 yılında daha fikir aşamasında iken kara propagandaya maruz kalmaya başladı. İlk tartışma havalimanının yapılacağı alan üzerinden patlak verdi. Orman vasfını yitirmiş çukurlarla dolu alanda kimileri 100 bin, kimileri de 10 milyon ağaç kesilecek iddiasında bulundu.
PROJE BİTTİ YALAN BİTMEDİ
“Kuşlar uçamayacak”, “Yapı stoku eko sistemi bozacak”, “Şehre çok uzak, kimse gitmez, atıl kalır” gibi iddialar da diğer itirazlar oldu. Akkuyu Nükleer Santrali, Yavuz Sultan Selim Köprüsü gibi mega projelere karşı geliştirdiği dirençle bilinen Türk Mühendis ve Mimarları Odaları Birliği (TMMOB), İstanbul Havalimanı için de itirazların lokomotifi oldu. Yayınlanan çok sayıda raporlarla projenin durdurulması istendi. 2013 yılında Türkiye’yi yangın yerine çeviren ‘Gezici’lerin 7 isteğinden birisi de 3. havalimanı projesinin iptal edilmesiydi. Projenin ilk etabı tüm engelleme çalışmalarına rağmen bitti, ancak yalan haberler bitmedi.
MUHATAPLARI CEVAPLADI
Sadece geçen ay “Rüzgârlar çapraz, uçaklar inemiyor”, “Pistler eğimli uçakların balataları ısınıyor”, “Leylekler yüksek irtifa uçuyor, uçaklar tehlikede”, “Uçak tekerleri ısınıyor yangın söndürme ekibi yok”, “Havalimanı yolları çok ıssız, köylüler yolcu ve çalışanları soyuyor”, “Pistler çok uzun uçaklar çok yakıyor” gibi akla ziyan haberler üretildi.
BURASI TEKSAS MI?
İlk olarak en tuhaf iddiadan başladık ve güvenlik güçlerine “Havalimanı yolları çok ıssız, köylüler yolcu ve çalışanları soyuyor” iddiasını sorduk. Yetkililerden, “Burası Teksas mı? Ne soygunu, bize intikal eden böyle bir adli vaka yok” cevabını aldık. Üst düzey bir polis müdürü iddia sahipleri ile dalga geçmeyi de ihmal etmedi: “Yol kenarında köylüler yoğurt satıyor. Biraz pahalı geldiyse onu kastetmiştir.”
BU DA YALAN RÜZGÂRI
Kendini muhalefet olarak konumlandıran basın yayın kuruluşlarına göre “Yan-çapraz-ters rüzgârlar da uçaklar için büyük risk. Geçtiğimiz günlerde de çok sayıda uçak hava koşulları nedeniyle iniş yapamadı…” Ancak bu iddia da yalan… Devlet Hava Meydanları İşletmesi’ne göre hava koşulları nedeniyle sadece 8 uçak başka havalimanlarına yönlendirildi. Aynı gün benzer sorun Sabiha Gökçen Havalimanı’nda da yaşandı. Ayrıca İstanbul Havalimanı’nda meteoroloji kulesi de inşa ediliyor. Bu kulede günlük ve anlık meteorolojik değerlendirmelerin havayolu şirketleri ve havalimanı yetkilileriyle paylaşılması öngörülüyor
PİST BAŞI SÜRELERİ KISALDI
Yaygın asılsız iddiaların sonuncusu da gelen uçak ve kalkış pist başı süreleri oldu. Bu iddia havalimanının hizmete alındığı ilk günler için doğru olsa da durum değişti. Şu anda gelen uçağın indikten sonra körüğe yanaşma süresinin 40 dakikadan 15,5 dakikaya indiği. Giden uçağında pist başına varması ise 23,5 dakikaya düştü.
BALATA YAKAN İDDİA
Akıl sınırlarını zorlayan iddialardan biri de “Pistler çok eğimli, fren yapan uçakların balataları yanıyor” oldu. İddiayı bizzat projenin mimarları yalanladı: “Pistler Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı’nın (ICAO) belirlediği standartlara yüzde 1 ila yüzde 1,5 arasında eğimle yapıldı. Pistin üzerinde su birikintisi oluşmaması dünya genelinde birçok havalimanında yapılan bir uygulama. Zaten ICAO, pistleri inceleyip sertifika vermeseydi yabancı havayolu şirketlerinin kullanımına açılamazdı.”
KUŞ BAHANESİ BİTMEDİ
Sosyal medyanın dilinden düşmeyen diğer bir iddia da kuşlar. Haberlere göre “Atatürk Havalimanı’nda alçak irtifada uçan kuşlar, Yeni Havalimanı’nda ‘yüksek irtifada’ uçuyor. Buna göçmen kuşlar da eklenince uçaklar ciddi risk altında…” İddialar ciddiyetsiz ama yeni havalimanı yapılırken bu konuda alınan önlemler çok ciddi. İnşaat alanında canlı varlıkların türlerinin devam etmesi, kuşların bu durumdan etkilenmemesi için tam 15 milyon avro harcanmış. Ayrıca ek çalışmalar da devam ediyor.
ADIM ADIM İZLENİYOR
Dünyanın en çok kuş bilimcisi çalıştırılan kurumu olma özelliği taşıyan İstanbul Havalimanı, ilk günden beri veri toplama ve planlama çalışmalarının yapıldığı, kuş radar sistemi ile de desteklenen tek havalimanı olma özelliğini taşıyor. 2014 yılında Türkiye’de ilk defa 12 kilometre genişliğinde bir bandı tarayan ve 4 gözlem istasyonunda 4 ornitolog (kuş bilimci) tarafından detaylı kuş gözlem çalışmaları yapan İGA yönetimi, 2,5 yıllık çok detaylı olarak toplanmış veriler doğrultusunda, bu alandan geçen kuşların cinsini, çeşidini tespit ediyor. Erken uyarı sistemleri ile de gerekli tüm önlemler alınıyor. Yetkililere göre burada kuşlar açısından bir sıkıntı yaşanmadı ve yaşanmayacak.
(YENİ ŞAFAK)