PİLOT EĞİTİMİ VE İŞSİZLİK SORUNLARI…

Pilot eğitimi ve iş garantili(!) kurslar…
Pilot olmak ve pilotaj eğitimi ile ilgili basın yayın organlarının yaptığı reklam değerindeki haberler ve pilot okullarının pazarlama stratejileri sonucunda pilotluk mesleğinin istihdam oranları konusunda ciddi sıkıntılar kapımıza dayanmış ve bu hızla devam edilmesi durumunda çok daha büyük sıkıntılar yaşanacaktır.
Bu tezi bir örnekle açıklamak gerekir ise;
THK Uçuş Okulu resmi sitesi mezun pilot referanslarında belirtilen ilk 70 sıradaki pilotlara dikkat edildiğinde, bunların Türk Hava Yolları’nın işe alarak pilotaj eğitimi almak üzere THK Uçuş Okuluna göndermiş olduğu kişiler olduğu görülmektedir ki bu kişiler zaten THY personelidir.
Kısacası bu kişiler bağımsız olarak para ödeyerek eğitim almış kişiler değildirler. Listede bulunan 36 kişi THK Uçuş okullundan parasıyla eğitim alarak iş bulma fırsatı yakalamış kişilerdir. Kaldı ki bu 36 kişinin içerisinde şu anda işsiz olduğu halde liste yer alan kişilerde mevcuttur. Örneğin; Saga Havayolu operasyonlarına devam etmemekte ve Saga’da çalıştığı yazılan isimler doğal olarak Saga’da değillerdir.
Ticari kaygılar ile etik dışı bilgiler ve referanslar göstererek, göz göre göre insanlar kandırılmaktadır. Tabii ki işi bilenler bunu görebiliyor. Bunlar söz ile, olmak isteyen adaya aktarıldığından ötürü, çok büyük paralar yatırarak bu eğitimi ve lisansı almaya karar verenlerin, yanıltıldıklarını kanıtlaması oldukça zordur. Çünkü referans sayfasında dikkat edilecek olursa, listenin ilk 70 kişisinin dönemi THY 1-2 ve 3 olarak belirtilmiştir ve bunlar daha öncede belirttiğim üzere THY pilotlarıdır.
70. Kişiden sonraki dönem kolonuna baktığınızda. Gökçen kelimesini göreceksiniz. Gökçen grupları kendi maddi imkânlarıyla bu eğitime başlayan ve iş garantisi olmayan gruplardır. Gökçen grupları da numaralandırılmaktadır. Fakat bu sayfada THY grupları numaralandırılmış iken Gökçen grupları numaralandırılmamıştır. Şu anda eğitime başlayan en son grup Gökçen 20 grubudur ve son aldığım habere göre 2012 Ocak ayında 21. grup başlayacakmış. Gökçen 6 grubundan sonra istihdam oranları oldukça düşük.
Fakat THK uçuş okulu müdürü 26.12.2011 tarihinde Kanal A ana haber bülteninde %90’a varan istihdam oranlarından bahsetti. Bu oranlar %10 ila 20 arasında olmakla birlikte, işe giren pilotların büyük bir çoğunluğu tanıdık, eş-dost yardımı ile kabaca torpil ile iş bulabilmektedirler. Yani yapılan haberin gerçekle bir ilişkisi bulunmamaktadır. Bu ve bunun gibi haberlerin doğruluğunu “pilot olduğunuzu belirterek”, pilot çalıştıran insan ve kargo taşıyan tüm firmaları aramak suretiyle pilot ihtiyaçları olup olmadığını saptayabilmeniz mümkün. Uçuş okullarının “Mezun olduğunuzda iş bulmak için hiçbir sıkıntı çekmeyeceğiniz ( hatta yerine göre %100 iş garantisi veriyoruz)” doğrultusundaki söylemlerinin doğru olup olmadığına kendiniz karar verebilirsiniz.
Şimdi tüm bu bilgiler ışığında fazla pilot arzı ile meydana gelen tabloya bakalım;
Aşağıdaki rakamlar 2009-2011 yılları arasında lisans alan pilotların, lisans numaraları baz alınarak ve balon, ppl, helikopter ve planör lisansı sayısının bunların %10’u olduğu düşünülerek, aşağıdaki çizelge oluşturulmuştur.)

Yukarıdaki rakamlar incelendiğinde son 2,5 yıl içerisinde ortalama her ay 43 pilotun lisans aldığı görülmektedir. Son 2,5 yılda yetişen pilotların istihdamı için 209 yeni uçağın alınmış olması gerekmekte idi(2009 Aralık-2011 Aralık tarihleri arasında THY’nin filosuna 46 uçak kattığını hatırlatmak isterim). Fakat birkaç yıl önceki pilot açığı gerçeği göz önüne alındığında, yeni pilot olan kişiler öncelikle bu boşlukları doldurmuşlardır. Günümüze geldiğimizde artık havuzun taştığını görüyoruz. Bu duruma rağmen artan trend ile pilot adayı alımına devam edilmekte ve hali hazırda lisans sahibi olan kişilerin istihdamı sağlanamaz iken yeni lisanslar verilerek, pilot arzı mevcut talebin çok üzerinde tutulmaktadır.
Unutulmamalıdır ki bazı meslek gruplarının arz ve talep dengeleri bozulduğunda bu mesleği icra edenlerin gelir düzeyini ve sosyo-ekonomik koşullarını olumsuz etkiler iken pilotluk ve uçak teknisyenliği gibi mesleklerde ki arz-talep dengelerinin bozulması bu mesleği icra edenlerin sosyo-ekonomik yapılarına olumsuz yönde yansıyacak bu da motivasyon ve konsantrasyonun tam olması gereken işin, eksik ya da hatalı yapılmasına sebebiyet verecektir. Bu nedenle, Operasyon el hatalar ortaya çıkacak ve bunun sonucunda ciddi havacılık faciaları muhtemeldir.
 Ciddi işsizlik problemi yaşayan meslek grubumuzun en büyük sıkıntılarından bir diğeri de; Ülkemizde çalışan yabancı pilotlardır. Bu konuyla ilgili herhangi bir yasal düzenleme bulunmamaktadır. Aldığım bilgilere göre THY haricinde 96 kaptan ve 18 first officer olmak üzere toplam 114 yabancı pilot ülkemizde çalışmaktadır. Ülkemizin pilotu işsiz iken yabancı pilotlar ülkemizin keyfini çıkarmaktadırlar. İşverene sorulduğunda yeni pilotları almama sebebi olarak tecrübe ve uçuş saati ileri sürülmekte. Peki, bu deneyimi nasıl kazanılacak ve bu kafayla gidildiğinde ileriki dönemlerde kaptan pilot açığını nasıl kapatılacak..
Ülkemize gelen her yabancı pilotun fevkalade olduğunu düşünmek büyük bir yanılgıdır. Kokpit içi iletişimin yani CRM in tam ve eksiksiz olabilmesi için kokpit ekibinin aynı ana dili konuşması gerektiğini düşünmekteyim. Mesleği icra etmek için gerekli İngilizce bilgisi ve aynı anadili konuşan kokpit ekibi minimum operasyon el hata demektir.  Dolayısıyla yabancı sevdamızı bir kenara koyup işverenlerin elini taşın altına koyarak eğitime biraz daha fazla bütçe ayırmaları ülkemizi yabancı pilot cenneti olma durumundan çıkartacak ve zamanla Kaptan Pilot açığını aşabilmek mümkün olacaktır.
Sonuç olarak; Ülkemizdeki yabancı pilotlar yeni mezun genç pilotların istihdamını ciddi ölçüde engellemektedir. Bu sorunun çözülebilmesi için İyi bir planlama ile ihtiyacın tespit edilmesi, bu rakamlar baz alınarak ve gerekli kriterlerin oluşturulması ile pilot arzının sınırlandırılması akılcı ve kalıcı tek çözüm olarak görünmektedir