Günümüzün en gözde mesleklerinden biri pilotluk. Dünya’da ve ülkemizde de en hızlı gelişen sektörlerden biri de havacılık. Türkiye’de de hava yolları gün geçtikçe büyümelerine hız veriyor. Daha geçtiğimiz günlerde Türk Hava Yolları 300.üncü uçağını teslim aldı. THY Genel Müdürü Sn. Temel Kotil 200 uçak daha alınacağını söylüyor. Pegasus, Atlas Global, OnurAir, Borajet, Sunexpress, AnadoluJet de filolarını büyütüp yeni destinasyonlarını uçuş ağlarına ekliyor.
Tüm bu gelişmeler sonrasında, sektörün de kabin ve kokpit elemanı ihtiyacı büyüyor . Hava yolları yabancı pilotları istihdam etmeye devam ederken , bu pilotların maliyetinin yüksekliği , operasyonlar sırasında yaşanan sıkıntılar ve şirket içi dengelerin korunması istemiyle hava yollarında yerli pilota özelikle de First Officer’a talep artıyor.
Hava yolları kendi iç prosedürlerine uygun olarak eleman seçmeyi ve yine aynı prosedürlere uygun olarak tip eğitimi vererek adayları kokpite hazırlamak çabasındalar.
Hava yollarının işe alım süreçlerinde adaylar önce çeşitli imtihanlara tabi tutuluyor. Hava yollarınca en çok tercih edilen sınav sistemi DLR. DLR sınavları adaylara yaklaşık olarak 30-45 gün öncesinden haber veriliyor. Bu süre, çalışmak için bazı adaylara çok uzun gelse de uzmanların önerisi ilk günden belli bir çalışma takvimi oluşturup çalışmaya hemen başlamak . Son ana bırakmak sınav stresi ile birleşince sonucun olumsuz olmasına neden oluyor.
Tüm bu sınavlardan geçtikten sonra adaylara simülatör tarihi veriliyor. Assesment sürecinin en önemli bölümlerinden biri olan simülatör uçuşunda adayın çapraz kontrolleri , kokpit uyumu, genel uçuş hakimiyeti gibi temek yeteneklerine bakılıyor. Hava yolları ağırlıklı olarak Boeing 737 simülatörlerinde simülatör uçuşlarını adaylarına yaptırıyorlar.
Simülatör uçuş tarihleri genellikle 15-20 gün evvel verilmesine karşın zaman zaman 1 hafta hatta 2 gün evvelden simülatöre çağrılanlar var.
Düzen yok ;
Simülatör uçuşlarında dünyanın bir çok yerinde uygulanan sistem , adaya önceden verilen ve belli bir senaryoyu içeren bir uçuş yaptırılması. Havayolları genel uygulama olarak bir doküman hazırlayıp adaya önceden bunu veriyorlar. Dokümanda uçuşun yapılacağı meydan , uygulanacak senaryo ve uçak ile ilgili temel bilgiler yer alıyor.
Ülkemizde ise simülatör uçuşunu bu şekilde yapan tek şirket SunExpress. Şirket adaylarına uçulacak senaryo ve diğer tüm bilgileri içeren dokümanı önceden verip adayların hazırlanması için vakit veriyor.
Diğer şirketlerde ise uçuşun yapılacağı alan ve genel hatlarıyla senaryo belli olmakla birlikte her zaman bazı sürprizler ortaya çıkabiliyor.
Adayların büyük bir bölümü senaryonun tam olarak açık olmamasından şikayet ederken , değerlendirme kriterlerinde de buna bağlı bir standizasyon olmamasından şikayetçi. Hava yollarında ise bakış açısı adayın temel uçuş prensiplerini bilmesi gerektiği ve önceden planlanmamış senaryolar ile bu bilgilerin daha düzgün ölçülebildiği şeklinde.
Nasıl Hazırlanmalı ?
Simülatör uçuşundan evvel zaten tüm adaylar daha önce bu süreçten geçen arkadaşlarından bilgi alıp süreç hakkında ön hazırlık yapıyorlar. Adayların bu uçuşta başarılı olması ve bu süreci rahat atlatmaları için dikkat etmesi gereken hususlar ise şöyle ;
- Simülatöre girecekleri uçak hakkında ön bilgi sahibi olmak
- Uçağın sistemleri ve özellikle pilotaj eğitimleri süresince uçtukları uçaklarla farklılıklar gösteren gösterge ve sistemleri öğrenmiş olmak
- Uçulacak meydanı ve etrafını görsel olarak tanımak
- Meydan Chartlarına sahip olmak ve bu chartlara göre uçuş yapmak
- Simülasyon uçuşu sırasında uçağı sadece indirmeye değil asıl olarak düzgün olarak verilen limitler içinde uçurmayı başarabilmek .
- Yaptıkları hataların farkına vardıklarında, hatalarını düzeltmek ve düzeltme işlemi sırasında sınav gözetmenini bilgilendirmek . Bu madde oldukça önemli çünkü kimse sizin hatasız olarak daha önce hiç tecrübenizin olmadığı bir Boeing 737’ yi sıfır hata ile uçurmanızı beklemiyor. Beklenen size verilen irtifa ve yönü düzgün olarak tutabilmeniz ve irtifa yada yönden sapmanız durumununda bunun farkında olup düzeltme hamlesini söyleyerek yapmanız.
Tüm bunlar için hava yolunun simülatörüne girmeden öncelikle evde PC’nize çok gelişmiş olan similasyonları yükleyerek çalışmak ve sonrasında simülasyon merkezlerinde pratik yaparak uçak kumanda ve göstergelere alışmak gerekiyor. Bunun için minimum 2-4 saatlik bir çalışma yeterli oluyor.
Neler Yapılmamalı ?
Hava yolu simülatör uçuşunda başarılı olunabilmesi ve sonrasında işe alınma sürecinde son adım olan mülakata girmeye hak kazanılması için uçuş sırasında kesinlikle yapmamanız gerekenler ise şöyle ;
- Brifing yapmadan uçmayın. Ne yapacağınızı sizden nelerin beklendiğini önceden mutlaka öğrenin.
- Limitlere harfiyen uyun . Örneğin görüşün kısıtlandığı ILS inişlerinde illa uçağı indirmeye çalışmayın. Minimumda pist gözükmüyorsa artık inmeye çalışmayın. Bu durumda pas geçmek yapacağınız en doğru hareket olacaktır. Yukarıda da belirttiğim üzere başarınız her ne olursa olsun uçağı indirmenize değil uçağı güvenli bir şekilde uçurmanıza bağlıdır.
- Uçuş öncesi yorgun ve uykusuz olmayın. Size verilecek komutları iyi anlamak, zamanında tepki verip doğru karar almak başarınız için önemlidir. Uçuş öncesi mutlaka iyi uyuyun ve dinlenin. Simülatör uçuşunuz yaşadığınız şehirden başka bir şehirde ise mutlaka en az 1 gün evvel orada olmaya gayret edin .
- İnatçı ve bilmiş bir tavır sergilemeyin. Unutmayın Boeing 737 tipini henüz almadınız. Kulaktan dolma bilgiler yada yanlış öğrenebileceğiz bir bilgi olabilir. Sizin sorumluluğunuz sadece size verilen talimatlar ile uçağı düzgünce uçurmak , kararları sorgulamak değil.
Tüm bu hususlara dikkat edildiği ve pilotluk mesleği boyuna devam etmesi gereken öğrenme ve çalışma azmine sahip olunduğu sürece başarı size çok yakın olacak.
