Türkiye ile Pakistan arasında yapılan 1,5 milyar dolarlık T129 ATAK helikopteri sözleşmesi için ABD’den beklenen izin gelmedi. Bu sorun üzerine Türkiye, bir yandan millî motor çalışmalarını hızlandırmaya bir yandan da yeni motor arayışlarına yöneldi. Eğer Pentagon, Türkiye’ye ihracat izni vermezse, TUSAŞ, bu ihracat için helikopterlerin üretimine Fransa ya da Polonya’dan alınacak motorla devam edecek
Son yıllarda hızlı yükselen Türk Savunma Sanayiinde hareketli günler yaşanıyor. Millî taarruz helikopteri ATAK, sahadaki başarısına ihracatı da eklemek üzereyken, ABD yönetimi devreye girdi. Geçtiğimiz mayıs ayında Pakistan’la 30 adet ATAK ihracatı için anlaşma sağlanmış, satış sözleşmesi imzalanmıştı. Ancak ABD ile, hem Pakistan hem de Türkiye’nin üst üste yaşadığı krizler, ATAK’ın ihracatını da etkilemişti. ATAK helikopterinde ABD’li Honeywell ile İngiliz Rolls-Royce ortaklığı olan motor kullanılması nedeniyle, Türkiye’nin, Pakistan’a ATAK helikopterini satabilmesi için, ABD Savunma Bakanlığından (Pentagon) ihracat izni alması gerekiyor. Beklenen izin ise henüz çıkmadı. Bir süredir ABD’nin ATAK’ın ihracatı konusundaki tavrının değişip değişmeyeceği tartışılırken, Türkiye yeni motor arayışlara girdi. Bir yandan yerli motor için hızlanan Türkiye, diğer yandan başka ülkelerden motor tedarik etmek için yoğun bir çalışma yürütülüyor. ATAK motoru için, öncelik olarak bazı Avrupa ülkeleriyle görüşmeler yapılırken, Çin ile de temaslarda bulunuluyor.
Pentagon takozuna karşı iki seçenek: Fransa ve Polonya
Eğer Pentagon, Türkiye’ye ihracat izni vermezse, TUSAŞ, bu ihracat için helikopterlerin üretimine Fransa ya da Polonya’dan alınacak motorla devam edecek ve ilk helikopteri test için Pakistan’a gönderecek. Fransa ve Polonya’daki motor üreticileriyle görüşen Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) yetkililerinin, her iki ülkeden de olumlu cevap aldığı bildirildi. 2016 yılında Himalayalar’da 14 bin feet yüksekliğinde zorlu hava şartlarında yapılan test, bir defa daha tekrarlanacak. Testler başarı ile sonuçlanırsa, 30 adet ATAK helikopteri Pakistan’a teslim edilecek.
“Motorun tamamen yerli olması kırmızı çizgimiz”
ATAK helikopteri üzerinde tam bağımsızlık sağlamak isteyen Türkiye, motor konusunda millî adımlara hazırlanıyor. Hükûmetin yakın zamanda hayata geçirilmesini planladığı projeler arasında ilk sıralarda yer alan yerli motor konusuna, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın da büyük önem verdiği ve çalışmaların seyrini yakından takip ettiği biliniyor. Türkiye’nin helikopter ihtiyacı, Savunma Başkanlığı’nın da öncelikli projeleri arasında. Bu kapsamda, genel maksat helikopter ihtiyacının karşılanması için geliştirilen Türkiye’nin ilk özgün helikopteri T625, eylül ayında başarıyla test edilmişti. Türkiye’nin bir diğer önemli projelerinden milli savaş uçağı TF-X projesinde de hedef yerli motor. Bu kapsamda geçtiğimiz ay Savunma Sanayi Başkanlığı (SSB) ile TRMotor şirketi arasında, Özgün Motor Geliştirme Programı Çerçeve Sözleşmesi imzalanmıştı. İmza töreninde konuşan Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir “Millî muharip uçak motorunun tamamen yerli olması kırmızı çizgimizdir” demişti. Benzer anlaşma ATAK için de uyarlanacak. (Türkiye Gazetesi)
