Bu hafta THY’nin pandemi döneminde ne yapıp ettiğini, çalışanların maddi mağduriyetlerini yazmayacağım. Bildiğiniz üzere, önceki yazılarımda, THY önce kendini sonra çalışanlarını kurtarmaya çalışacaktır demiştim. Ancak görüleceği üzere pandemi dönemini, Avrupa’daki şirketlerin hepsinden daha iyi sürdüren THY, maalesef aşağıda yazdığım halledilmesi çok basit ve adil olan bir konuda taraflı davranıyor.
Nasıl mı? Buyurun birlikte inceleyelim…
THY’nin çalışanlarına ve emeklilerine verdiği ücretsiz bilet ile ilgili sorunları birçok kez gündemime alıp yazdığım ve THY genel kurullarında sözlü olarak eleştirdiğim ve ne yapılması gerektiğine yönelik tavsiyelerde bulunduğum, çalışanları kategorize eden yanlış uygulamaya bir kez daha değinmek istiyorum.
‘’Değerli okurlar; Bu hafta birçok kez gerek yazılarımla, gerekse THY genel kurullarında sözlü olarak sizin adınıza sürekli gündeme taşıdığım THY’nin çalışanlarına ve emeklilerine verdiği ücretsiz / indirimli pass ve ced bilet ile ilgili sorununu, son dönemde bana ulaşan yoğun talep ve şikâyetler üzerine; yanlış bir uygulamayla katagorize ederek çalışanları inciten bu konuyu tekrar gündemime alıp irdeleyerek, görüş ve tavsiyelerimi paylaşma ihtiyacı duydum. ‘’
Şu anda önümde 2014 yılında revize edilmiş ve aşağıda yayınladığım bazı maddeler var. Kısaca her gelen yönetim bu yönetmelik üzerinde değişiklik yapa, yapa şimdiki haline gelmiş. Yarın öbür gün bir başka yönetim geldiğinde de yeniden revize işlemlerine başlayacak ve kendine göre yeni maddeler ekleyip ya da çıkaracaktır diye düşünüyorum.
Bu nedenle bu yönetmelik, bir kere de çalışanlardan gelen istekler doğrultusunda yeniden revize edilebilir.
Bu haftaki konumuz; daha öncede ilettiğim pass bilet yönetmeliğindeki bazı yanlışlıklar olacak. Bu çok kapsamlı yönetmeliğin ben sadece çalışanlara yönelik maddelerini inceledim. Yönetim kadrolarının kendileri için yazdıkları maddelere hiç dokunmadım. Çünkü konumuz calışanların ayrıştırılması.
‘’Bu hafta sendikaların ve derneklerin yeterince ilgilenmedikleri ve yeterli bir çözüm sunamadıkları çalışanlara yönelik uygulama hakkındaki bütün maddelerini detaylı biçimde inceledim. Mevcut uygulama THY yönetimince bir kez daha incelendiğinde, çalışanlara yönelik birçok hata ve eksiği ile neden oldukları bir takım haksızlıkları göreceklerdir.
“YEDEK VE PASS YOLCU İŞLEMLERİ VE UÇUŞA KABUL SIRALAMASI PROSEDÜRÜ”
Bu tür yönetmelikleri yeniden revize edenler kendi doğrularına göre şekillendiriyorlar. Ancak “herkesin doğrusu kendine sözü” sanırım bu nedenle söylenmiş.
Çalışanların ve emeklilerin pass bilet haklarına bakışı nedir?
Herkesin doğrusu kendine ifadesini, “herkesin doğrusu herkese” diyerek sadece yöneticilere ve üst makamlarda çalışanlara yönelik değil, tüm çalışanların da hakkının yenmemesine çalışayım istedim.
Bu yönetmelikte çalışanlara yönelik maddelerde geçen Yönetim Kurulu başkanı, üyeleri, genel müdür, genel müdür yardımcıları, başkanlar, basın müşaviri, hukuk müşaviri gibi kadrolarda tenkit edeceğim bir durum yok. Eskiden de böyleydi şimdi de böyle…(Ayrıca bu mevkileri paylaşmış olanlar hiç bir zaman kontuarlarda görünmezler)
Benim değinmek istediğim konu, yukarıda yazdığım unvanların dışında kalan calışanlardır.
Tabii ki öncelik her şekilde ücretli yolcularındır.
Ücretini vererek bilet alan yolculardan arta kalan koltuk varsa çalışanların ve emeklilerin cağrılması başlıyor. İşte asıl sorun da burada…
Mevcut yönetmelik; Uçuşa kabul önceliği 6.2.3 maddesinde yer alan liste esas alınarak belirlenir” deniyor.
Uçuşa Kabul Sıralaması
Seyahat pass bileti veya özel ücretli ekonomi bilet kullanan personelin uçuşa kabulü aşağıda belirtilen öncelik sıralamasına göre yapılıyor.
- THY A.O. Yönetim Kurulu Başkanı
- THY A.O. Yönetim Kurulu Üyesi ve Denetim Kurulu Üyesi
- THY A.O. Genel Müdürü
- THY Teknik A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı
- THY Teknik A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi ve Denetim Kurulu Üyesi
- THY Teknik A.Ş. Genel Müdürü
- THY A.O. Genel Müdür Yardımcıları
- THY Teknik A.Ş. Genel Müdür Yardımcıları
- THY A.O. Başkanları, Hukuk Müşaviri ve Basın Müşaviri
- THY Teknik A.Ş. Başkanları ve Hukuk Müşaviri
- THY A.O. Başkan Yardımcıları, II. Hukuk Müşavirleri
- THY A.O. Müdürleri
- THY Teknik A.Ş. Müdürleri
- Kaptan Pilotlar (Simülatör eğitimine gidenler / dönenler dâhil)
- THY A.O. Başmüfettişler, Müfettişler, Müfettiş Yardımcıları, Müşavir Avukatlar, Avukatlar
- THY A.O. Diğer Statüde Çalışan Personel
- THY Teknik A.Ş. Diğer Statüde Çalışan Personel
- THY A.O. Emekli Personel
- THY Teknik A.Ş. Emekli Personel
- THY A.O. Çalışan Personelin Aile Yakını (Öz anne/baba)
- Yönetici Statüsünde Görevli İken Ayrılan Personel
- Yabancı Hava Yollarına Ait Pass Biletli ve ZED Biletli Yolcular
Yukarıda Net bir şekilde görüleceği gibi önce THY sonra Teknik AŞ olarak değerlendirilmiş. ( Ayrışma burada başlıyor)
Teknik A.Ş %100 THY’nindir ve bence iştirak değildir. Ancak Ana şirket THY olunca ve bu skalayı da THY yaptığına göre bal tutan parmağını yalıyor.
‘’Bu düzenleme tarafsız bir gözle incelendiğinde, THY Teknik A.Ş calışanlarının THY calışanlarından sonra geldiği görülecektir. Bir nevi çifte standart var.
Teknik A.Ş, THY A.O. nun gölgesinde bırakılmış durumda. 2005 yılına kadar THY A.O.‘nun Genel Müdür Teknik Yardımcılığı altında icra edilen hizmetlerin, büyüyen filoya ve artan bakım ihtiyacına daha etkin biçimde cevap vermesi gerekçesiyle ayrılarak kurulmuş olup, % 100 THY ‘na ait olduğundan bir iştirakten ziyade bir organizasyon el ortaklık tarzında calışmalarını yürütüyorlar.
Ancak günümüzde Ana şirket THY olunca, bana göre organizasyonel ortaklık olan Teknik A.Ş’nin üvey evlat muamelesine tabi tutulduğu liste dikkatle incelendiğinde görünüyor.
THY yönetiminin, et ve tırnak gibi birbirinden ayrılması söz konusu olmayan yapıyı mevcut yönetimin nalıncı keseri gibi hep kendine göre şekillendirmesinin aidiyet duygusuna zarar verdiğini ve bu duygunun iş verimini olumsuz etkilediğini net olarak gözlemlemekle kalmayıp calışanların ve emeklilerin devamlı yakınmalarını duyuyorum.
Bence haksız değiller. Bu konuyu daha önce THY Genel kurulunda da dile getirmiştim.
Şimdi Aklın Yolu bir diyerek gelin birlikte değerlendirelim.
Sevgili THY yönetimi; Hadi çalışanları kategorize ettiniz ve THY AO yu Kendi kurduğunuz ve %100 iştiraki olan Teknik AŞ’den ayırdınız. Peki, madde 16 dan sonrakileri neden ayrıştırıyorsunuz? THY ve Teknik AŞ çalışanları ve Emeklilerini neden kategorilere ayırıyorsunuz?
Bu ayrımcılık, THY’nin “BİZ BİR AİLEYİZ” söylemine ters düşmüyor mu? Aile üyelerini neden sıralama gereği duydunuz ki. Baba ve Anne hariç erken gelen biletini alsın. (Burada BABA ve ANNE THY üst yönetimi oluyor.
Yokkk… İllaki biz böyle düşünüyoruz diyorsanız o halde THY ve Teknik AŞ çalışanlarının şirkete verdikleri hizmet yıllarına göre ayırmalısınız. THY AO da çalışan ile Teknik AŞ de çalışan THY ailesine çalışmıyor mu?
THY ve Teknik AŞ’nin birlikte kazandırdıkları aynı ailenin kasasına girmiyor mu?
Bu yüzden pandemide bile neredeyse hangarlarda ve atölyelerde durmaksızın hizmetler sürdürülüyor. THY Teknik A.Ş kârda olmasına rağmen THY A.O nun zararına ortak edilip aynı fedakârlıkta büyük bir özveri göstermiyor mu? Teknik AŞ çalışanları ve THY AO çalışanları kendilerini ayrıcalıklı görmüyorken siz neden illa ki ayrıcalıklı olmalısınız tarzında yönetmelikler yapıp,aile bireylerini birbirine düşürüyorsunuz.
Konu emeklilere geldiğinde ise yine aynı. THY’den emekli olan ile Teknik AŞ’den emekli olan ayrıştırılmış. NEDEN Kİ? (En merak ettiğim soru) )
THY A.O da birlikte çalışırken sicil sıralamasına göre önde olan çalışanı, emekli olunca mı ikinci sınıf olarak görmeye başladınız. THY Sicili değişti mi ki? Sicil hizmet yılına göre değil mi?
Bakın, sadece THY yönetim kurulu ve icra kurulu ayrıcalıklı olabilir. Çünkü Onlar Ailenin reisleridir. Bundan sonraki genel müdür, genel müdür yardımcıları, başkanlar, müdürler gibi yönetici pozisyonları, şirket adına göre değil THY ailesi normlarına göre değerlendirilmelidirler.
Aynı unvanda bulunan THY ve Teknik AŞ yönetimine öncelik verecekseniz, hizmet yılını ve sicil sıralamasını kıstas almalısınız.
Emeklilere de aynı sistemi uygulayın. Malum, oyun bitince şah da, piyon da aynı kutuya atılıyor. Emeklilerin oyunu bitti ki kutunun içine girdiler. Şimdi aynı kutudalar. Siz onları bile ayırmaya calışmışsınız. Emekli olan her kimse,diğer emeklilerden hiç bir farkı olmamalı diye düşünüyorum
Hadi deseniz ki, emekli olana pass bilet yok bakın onu anlarım. Belki de bir gün bizde emekli olacağız pass bilet uygulaması emeklilerden kalkınca bizde uçamayız mı diye mi düşünüyorsunuz?
Aynı kutunun içindekileri “aa bu şahmış, diğeri piyonmuş” diyerek neden ayrıcalıklar sunuyorsunuz. Birini kazanırken diğerini kaybediyorsunuz.
Bir başka örnek vereyim. Ben emekliyim ve sicilim 9108 şimdi siz THY ve Teknik AŞ çalışanlarının emeklilerini bile sıralamaya almışsınız. Şimdi benim pass bilet hakkım olsa, kontuara geldiğimde THY’de eskiden çalışan herhangi bir memurunun hizmet yılına bile bakmadan benden önce mi uçağa kabul ettireceksiniz? Bu mudur mantığınız? Bu mudur Adaletli olmak
Lütfen, çalışanları şu THY’li bu Teknik A.Ş’li diye kategorize etmeyin. Hala faal olarak çalışsın veya emekli olmuş olsun. Bence önemli olan şirkete verdikleri hizmet yılıdır ve bu hizmet yılı sicil sıralamasına göre yapılmış olup senelerdir eşit şekilde uygulandı. Şimdi ne oldu da değişiklik yapıldı?
Lütfen, çalışanları rencide eden, aileleriyle bankoda bekleten, inciten bu uygulamaya son verin. Şu THY’li, bu Teknik A.Ş’li diye kategorize etmeyin. Bu meşakkatli süreçte hem maaşından, hem bütün riskleriyle sağlığından fedakârlık yapan çalışanlarınızı birbirinden ayırmayın. Bunun şirkete aidiyet duygusuna ve bu zor günlerde moral ve motivasyonlarına zarar vermesine müsaade etmeyin. Mevcut durumda çalışan ya da emekli olanı ayrıştırmadan, şirkete kattıkları değeri göz önünde bulundurup, verdikleri hizmet yılını ve sicil sıralamasını gözeten bir düzenlemeye gidin. Kısaca Adil düşünün lütfen…
Lütfen ipe un sermeyin. Bu yazdıklarımı kulak arkası etmeyin.
Çalışanların hiç birinin kesinlikle kırılmayacağı, üzülmeyeceği tek çözüm sicil numaralarında yatıyor.
Az kalsın unutuyordum…
Bir de, ücretli rezervasyon meselesi var. THY bir ticari şirket olduğuna göre, pass bilet hakkı olan çalışan veya emekli, belli bir ücret (örneğin tam ücretin %10’u gibi) ödeyerek ilgili sefer için rezervasyon yaptırma hakkı verilmeli ve bileti OK’lenmelidir.
Belirleyeceğiniz ücreti yatırıp rezervasyon yaptırtan çalışanınız, bankolarda beklemeden uçağa alınmalı.
Önceden rezervasyon uygulamasına gecildiğinde,ücretli uçan yolcu ile eşit haklara sahip oluyorsunuz. Siz hiç eşinizle, çocuğunuzla havalimanına gelip bavullar elinizde eve dönmek zorunda bırakıldınız mı?
Çocuğunuz, Baba veya Anne diye seslenip, birçok kişi pass biletle bindi bizi neden geriye attılar ve şimdide yer kalmadı diyorlar dediğinde, Baba veya Annenin, “evladım ben Teknik çalışanıyım, onlar THY çalışanı, o nedenle önceliği onlara verdiler. Sözünü söylerken ki ruh halini düşünebiliyor musunuz?
Empati lütfen…