Tatvan’da 11 askerin şehit olduğu helikopter kazasıyla ilgili açıklama yapan Milli Savunma Bakanlığı, helikopterin ani hava değişimi ve olumsuz hava şartları karşılaştığını, bunun üzerine pilotlar tarafından geri dönüş kararı verildiğini aktardı. Açıklamada karardan 11 dakika sonra da kazanın yaşandığı belirtildi.
Milli Savunma Bakanlığı’nda bilgilendirme toplantısı düzenlendi. Bakanlık Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği Analiz ve Değerlendirme Subayı Binbaşı Pınar Kara, terörle mücadelenin devam ettiğini belirterek, 2021 yılı Ocak ayından itibaren 21’i büyük, 62’si orta çaplı olmak üzere toplam 83 operasyon icra edildiğini, 143 teröristin etkisiz hâle getirildiğini kaydetti.
Kara, 10 Şubat 2021 tarihinde terör örgütü PKK’nın kendisini çok emniyette hissettiği Irak kuzeyi Gara’da, 75 kilometreye 25 kilometrelik bir alanda icra edilen Pençe Kartal-2 Harekâtı ile bölgeye yerleşen, yeniden yapılanmaya çalışan ve saldırı hazırlığında bulunan PKK terör örgütüne büyük bir darbe vurulduğu bildirdi.
Kara, şunları söyledi:
* Harekât boyunca 4’ü sözde üst düzey yönetici olmak üzere 51 terörist ölü, 2 terörist ise sağ ele geçirilmiştir. İstihbarat kaynakları tarafından etkisiz hale getirilen terörist sayısının çok daha fazla olduğu yönünde değerlendirmeler yapılmaktadır.
* Terör örgütünün iç değerlendirmelerine yönelik alınan istihbarat ile PKK elebaşları tarafından Gara bölgesinin güvenli alan sayıldığı, bölgeye sadece hava unsurları ile sınırlı kalan bir operasyon icra edilebileceğini düşündükleri; ancak, Pençe-Kartal 2 Harekâtı sonrasında bu düşüncelerin yerini panik ve derin endişenin aldığı ve kendilerince ilave tedbirler almaya çalıştıkları bilgisi edinilmiştir.
HUDUT GÜVENLİĞİ
Binbaşı Kara, 2021 yılının başından itibaren, yasa dışı hudut geçiş teşebbüsünde bulunan toplam 13 bin 244 kişinin yakalandığını, 66 bin 651 kişinin ise hududu geçemeden engellendiğini bunlardan 13’ünün FETÖ olmak üzere toplam 55’inin terör örgütü mensubu olduğunu belirtti.
Kara, operasyonlarda 10 bin 866 karton sigara, 31 kilogram uyuşturucu, 17 bin 500 adet ilaç ve 245 adet cep telefonu ele geçirildiğini bildirdi.
Kara, şunları söyledi:
* Sınır fiziki güvenlik tedbirleri kapsamında; Suriye hududumuzda planlanan 837 kilometre sınırın 836 kilometresi, İran sınırında planlanan 170 kilometre sınırın 148 kilometresi olmak üzere toplamda 984 kilometre Modüler Beton Duvar ile Asi Nehri ve Afrin Çayının sınırı teşkil eden bölümlerinde 18 kilometre sedde ve 34 kilometre yüksek güvenlikli tel çit inşa edilerek hudut güvenliği artırılmıştır.
* Ayrıca, Dicle Nehri Devriye Yolu ve yüksek güvenlikli tel çitin 18 kilometresinden, 16 kilometresi tamamlanmıştır.
“UÇUŞ ROTASI DEĞİŞTİRİLMİŞTİR”
Kara, 11 askerin şehit olduğu helikopter kazasına ilişkin kaza kırım ekibi tarafından yapılan araştırma sonucunu da paylaştı.
Kara, kaza kırım ekibi tarafından ilgili komutanlık ve birimlerle yapılan çeşitli görüşmelerden, olay yerinde yapılan incelemelerden, yine olay yerinde bulunan ses kayıt cihazının dinlenmesi çözümlenmesinden elde edilen bilgiler ışığında söz konusu kazanın oluşu ile ilgili kanaate varıldığını kaydetti.
8’inci Kolordu Komutanı Korgeneral Osman Erbaş tarafından Kolordu Komutanlığı birliklerinde denetlemelerde ve incelemelerde bulunmak üzere 4 Mart 2021 tarihinde Elazığ-Erciş-Tatvan-Muş-Bingöl güzergahında bir idari denetleme programı planlandığını belirten Kara, şu ifadeleri kullandı:
* 4 Mart sabahı uçuş brifinginde hava şartlarının uçuşa uygun olduğu tespit edilmiştir.
* Uçuş görevine müsaade etme, sevk ve idare etme, uçuş görevini başlatma, erteleme, tadil etme ve iptal etme yetkisi olan 1’inci pilotun kararı ile uçuşa planlandığı şekilde 07.52’de Elazığ-Erciş-Tatvan rotasında başlanmıştır.
* İntikal esnasında Muş bölgesinde olumsuz hava şartları ile karşılaşılmasına müteakip uçuş rotası değiştirilerek Bingöl istikametinde uçuşa devam edilmiş ve 09.23’te Bingöl’e iniş yapılmıştır.
“BULUT İÇİNE GİRİLMİŞTİR”
Kara, Tatvan bölgesindeki hava şartlarının iyileşmesi beklenmiş hava şartlarının uçuşa müsait olduğunun tespit edilmesi üzerine 13.55’te Tatvan’a intikal etmek üzere Bingöl’den kalkış yapıldığını kaydederek, “İntikalin Tatvan yakınlarına kadar olan bölümü sorunsuz icra edilmiş olumsuz bir hava durumu ile karşılaşılmamıştır. Ancak saat 14.25’te Muş ile son görüşme yapılmasına müteakip saat 14.30’dan itibaren ani hava değişimi olumsuz hava şartlarıyla karşılaşılmış, bulut içine girilmiştir. Bunun üzerine pilotlar tarafından geri dönüş kararı verilmiştir. Ancak maalesef 14.41’de kaza kırım meydana geldiği değerlendirilmektedir” diye konuştu.
“HELİKOPTERDEN KAYNAKLI DEĞİL”
Binbaşı Kara, kaza kırım ekibinin değerlendirmesine göre saat 14.40’ta Tatvan’a inmesi beklenen helikopterin tahmin edilen zamanda iniş yapmaması üzerine TSK ve diğer kamu kurum kuruluşlarının da katılımı ile arama kurtarma faaliyetlerine başlandığını söyleyerek şu ifadeleri kullandı:
* Arama kurtarma faaliyetleri sonucunda Tatvan şehir merkezinin 7 kilometre kuzeyinde bulunan Çekmece köyünün 1 kilometre kuzeyinde helikopterin enkazına ulaşılmıştır.
* 9 şehidimiz ve 4 yaralımızın Tatvan-Bitlis hastanesine tahliyeleri sağlanmıştır. 4 yaralı silah arkadaşımızdan 2’si hastanede şehit olmuştur.
* 4 Mart 2021 tarihinde meydana gelen helikopter kazasını araştıran kaza kırım ekibinin değerlendirmesinde olayın meydana gelmesinde helikopterlerden kaynaklanan bir neden olmadığı, helikopterin bakım faaliyetlerinin mevcut mevzuata uygun olarak zamanında ve uygun şekilde yapıldığı, helikoptere yönelik hava şartları dışında herhangi bir dış etkinin olmadığı, uçuşun son aşamasında hava koşullarının ani değişimi sonucunda ortaya çıkan olumsuz hava şartları nedeniyle helikopterin bulut içinde kalması ve bir anda yer görüş şartlarını kaybetmesi nedeniyle meydana geldiği değerlendirilmektedir.
“COUGAR HELİKOPTERLERİ İLE 3 CAN KAYIPLI KAZA”
Binbaşı Kara, TSK envanterine giren Cougar tipi toplam 50 helikopter olduğunu, bunlardan 30’unun Kara Kuvvetleri Komutanlığı, 20’sinin ise Hava Kuvvetleri Komutanlığının kullanımına verildiğini kaydederek şunları belirtti:
* Helikopterlerin envantere girdiği 1995 yılından bugüne kadar her türlü hava ve arazi koşullarında yaklaşık 150 bin saat uçuş yapılmıştır.
* Mevcut mevzuata göre helikopterlerin ortalama ömür devri 40 yıldır. Ancak bu süre yenileştirme ve modernizasyon faaliyetleri ile uzatılabilmektedir.
* Bugüne kadar Kara Kuvvetleri Komutanlığı envanterindeki Cougar helikopterleri ile 4 adet can kayıplı kaza meydana gelmiştir.
* Söz konusu kazaların hiçbirisinin nedeni helikopter kaynaklı değildir.
“BULUT İÇİ ORYANTASYON”
Güvenlik kaynakları, helikopter kazasına neden olduğu değerlendirilen ani hava değişiminin önceden tahmin edilip edilmeyeceğine ilişkin, hava durumuna ilişkin bilgilerin Meteoroloji Genel Müdürlüğünden alındığını, askeri ve sivil uçuş yapan tüm araçların bunlardan faydalandığını belirtti.
Bölgenin coğrafi yapısından dolayı ani hava değişikliklerinin yaşanabildiğini ifade eden kaynaklar, helikopterin bir yere çarpmasının söz konusu olmadığını, bulut içi oryantasyon kaybının yaşandığını kaydetti.
“PİLOTUN KARARI ESASTIR”
Kazaya ani hava değişikliği dışında bir etkenin neden olmadığını yineleyen kaynaklar, kaza kırımda yaralanan personelin sağlık durumunun iyi olduğu bilgisini paylaştı.
Cougar helikopterlerinin Türk Silahlı Kuvvetlerinde genellikle idari görevlerde kullanıldığını aktaran güvenlik kaynakları, söz konusu helikopterlerin kullanımının 150 bin saati aştığını vurguladı.
Hava şartları uygun olmasa dahi komutanların emri ile helikopterlerin havalandırıp havalandırılmayacağına yönelik soruya güvenlik kaynakları “Böyle bir şey kesinlikle söz konusu değil. Uçuş camiasında pilotun kararı esastır. Buna herhangi bir komutanın etki etmesi mümkün değil. Pilotun kendi kararına bırakılır. Komutan olarak rütbeli personel emir verebilir; ama uçuş için bir emir verilmesi söz konusu değildir” yanıtını verdi.