Aska Lara’da düzenlenen 12. Resort Turizm Kongresine katılan IATA Yönetim Kurulu Başkanı ve Pegasus Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkan Vekili Mehmet Nane, turizmin ana taşıyıcısının havacılık sektörü olduğunu belirtti. Türkiye’de toplam 558 uçak olduğunu ve bunun büyük çoğunluğunun THY ve iştiraklerinde olduğunu kaydeden Nane, “Eksilen her hava yolu Türkiye’ye gelen misafirlerin azalması demektir. Aynı şey otel için de geçerlidir. Türkiye’de en dikkat etmemiz gereken şey hava yolu şirketlerini yaşatmak olmalı. O nedenle serbest piyasanın kuralları bizim için geçerli değil.” dedi.
“Ana uçuş kaynağımız yurt dışı olduğu için daha olumsuz etkilendik”
IATA’nın yayınladığı son raporda hava yolu şirketlerinin gelirlerinin yüzde 55 azalacağının öngörüldüğünü kaydeden Nane “Pandemide yurt içi uçuşlarda daha az düşüş oldu ama dış hat uçuşları çakıldı. Çin gibi büyük coğrafyaya yayılan ülkelerin hava yolu şirketleri şanslıydı, çünkü uçuşların büyük bölümünü yurt içi uçuşlar oluşturuyordu. Bizim ise ana uçuş kaynağımız yurt dışı olduğu için daha olumsuz etkilendik.” diye konuştu.
“Eti yedik kemiğe geldik”
Öz kaynağın ana besleyicisinin karlılık olduğuna dikkat çeken Mehmet Nane “Bu son iki yılda kar bitti. Eti yedik kemiğe geldik. 2022 bizi kurtaracak dedik. Ne olmuş peki? Raporlara göre havacılık sektörü 2020 yılında yaklaşık 400 milyar dolar kayıp yaşadı.” ifadelerini kullandı.
“41 ülkede havacılık sektörü hala 2019’u yakalayamadı”
Nane, sunumunun devamında şunları söyledi:
“Dünya tarihinin alışık olmadığı bir krizle karşı karşıyaydık. 41 ülkenin havacılık sektörü hala 2019’u yakalayamadı. 41 ülkenin havacılık sektörü 2019 yılı verilerine göre oluşturulan senaryoda beklentinin altında kaldı. Bu göre 41 ülkenin havacılığı iyi senaryoya göre 2023, kötü senaryoya göre ise 2024 yılında 2019 seviyesine ulaşacak. Ama Türkiye’de havacılık sektörü gelirde 2022 yılında 2019’un üstüne çıktı. Ancak yolcu sayısında 2019’un gerisinde.
“Beyoğlu’ndakinin benzeri olaylar olmazsa her şey daha iyi olacak”
Beyoğlu’ndakinin benzeri olaylar olmaz, bizi karıştırmazlarsa her şey daha iyi olacak. Önümüzdeki yıl için gelen bir kriz var. Kriz geliyor biz risk hesabı yapmalıyız, enseyi karartmamalıyız.
Havacılık sektöründe çok ciddi sıkıntılar var. Global enflasyonun bizi etkileyen tarafı akaryakıt fiyatları. Petrol fiyatlarında oynaklık çok yüksek. Biz bu sene 22 uçak alacaktık. Bugüne kadar bu uçakların 14’ünü teslim alabildik. Aralık ayında 3 uçak daha gelecek. Bugün Kasım ayının 24’ü ve bizim aralıkta gelmesi gereken uçakların tarihi bile belli değil. Uçak anlaşmalarında bin sayfalık anlaşma imzalanıyor. Ve tedarik sorununu bile mücbir sebebe bağlıyor.
“Asgari ücret ve EYT çok ciddi sıkıntı oluşturacak”
Asgari ücretteki artışlar çok ciddi sıkıntılar oluşturacak. EYT için de aynı şey geçerli. EYT’liler yarın emekli olup çalışmaya devam etmek isterlerse hiç planlamadığınız şekilde o tazminatları ödemek zorundasınız.
“Finansmana ulaşamıyoruz”
Bir diğer konu finansmana ulaşama sıkıntısı. Biz finansmana ulaşamıyoruz. Yurt içinde biz kredi kullanamıyoruz. Birçok sektör de bizim gibi. GFideerle4inni yüzde 85’i dövizle olan bir sektör. Sadece maaşları TL ile ödüyoruz. İstanbul-Antalya uçuşundaki hava sahası kullanmayı, havalimanı, pist kullanımını dövizle ödüyoruz.”