Rusya’nın SU-57 savaş uçağının daha küçük ve daha hafif bir versiyonu olan Checkmate’in, 14-18 Kasım’da yapılması planlanan Dubai Air Show’da ilk yurt dışı çıkışını yapacağı belirtiliyor. Uçağın yeni tanıtım filmindeki BAE detayı, ABD müttefiki ülkenin Rus uçağının olası bir alıcısı olup olmadığı sorusunu akla getirdi.
Temmuz 2021’de, ‘MAKS 2021 Air Show’da ilk kez yüzünü gösteren uçağın bir hafta önce yayımlanan tanıtım filminde uçaklara binen pilotlar Arjantin, Hindistan ve Vietnam’dandı. Ancak, son bölümde gözlemlenebilen bir ülke daha dikkati çekti. O ülke Birleşik Arap Emirlikleri oldu.
Star Gazete’de yer alan habere göre, Rusya’nın beşinci nesil tek motorlu süpersonik gizli avcı uçağının denizaşırı ihtiyaçlarına göre özelleştirilebilen “kardeşinin” yeni tanıtım filmi, izleyenlerin aklına, ‘BAE, yeni Rus savaş uçağının olası bir alıcısı mı?’ sorusunu getirdi.
2017 yılında Rusya ve BAE hafif bir savaş uçağı geliştirme konusunda müzakerelerde bulunmuştu. Rusya’nın Rostec State Corporation ve United Aircraft Corp. (UAC) uçağı Suhoy Tasarım Bürosu tarafından tasarlanan ve tanıtım videosunda BAE’nin bu yeni savaş uçağının olası müşterilerinden biri olabileceği gösterilen uçak, F-35 için direten BAE için alternatif olabilir.
Daha sonra BAE, Trump yönetimi altında ABD ile 23 milyar dolarlık bir silah anlaşması yapmıştı ve bunun bir parçası olarak 2025’ten itibaren 50 Lockheed Martin F-35 alması gerekiyordu. Ancak Biden yönetimi, tüm teklifi yeniden gözden geçirerek anlaşmayı belirsizliğe sürüklüyor.
Bu, Moskova’ya en yeni beşinci nesil savaş uçağı Checkmate’i Abu Dabi’ye pazarlamak için harika bir fırsat sunuyor. Rusya’nın devlete ait şirketi Rostec, Şubat 2017’de Abu Dabi’deki IDEX sırasında hafif bir savaş uçağının ortak geliştirilmesi için BAE Savunma Bakanlığı ile bir anlaşma yaptı.
Ancak anlaşma hiçbir zaman takip edilmedi ve sonunda belirsizliğe bırakıldı.
Son zamanlarda, isimsiz savunma sanayii kaynaklarına atıfta bulunan çeşitli haberlerde, Checkmate’in Rusya-BAE iş birliğinin bir ürünü olduğu ileri sürüldü. İddialara göre uçak, BAE’nin ihtiyaçlarını karşılamak için özel olarak tasarlandı.
Ülke uçağı satın almaya karar verirse CheckMate’in BAE’nin yaşlanan F-16 filosunun yerini alacağını düşünülüyor.
BAE yıllardır F-35’leri yakından takip ediyor ve istiyor. izlediğini söylemeye gerek yok. Ancak F-35 anlaşmasındaki gecikmeler BAE’yi Rusya’ya yönelmeye sevk edebilir. Bu durumun müttefik ABD’nin çok sert tepkisine neden olacağı tahmin ediliyor.
F-35 mi Su-75 mi?
BAE’nin önündeki bir başka zorluk da, Rusya ile yapılacak herhangi bir anlaşmanın, ABD yaptırımlarına davetiye çıkarabilmesi.
Bu yönü araştıran savunma analisti Parth Satam, The EurAsian Times’taki yazısında, şunları yazdı:
Su-75, birim fiyatı 80 milyon dolar olan F-35’e karşı, 25-30 milyon dolar arasında yani yarıdan daha az maliyetle ticari bir rakip olarak geliştirildi. Ayrıca F-35 konusundaki sıkıntılar artık biliniyor. Şimdiye kadar BAE, Su-57 ve hatta Rus Pantsir hava savunma sistemini alma konusunda resmi olarak bir başvuruda bulunmadı. Ancak, böyle bir satın almayı duyurursa, ABD’den harekete geçecektir.