Bildiğiniz üzere sık sık THY kokpit’ten kaptan ve ikinci pilot arkadaşlarla bir araya geliyoruz. Bu sohbetlerimizde dostça muhabbetin yanı sıra kendilerini dinleyerek nabız da yokluyorum
Genelde şirket içinden bilgi vermek eğiliminde değiller ancak, uzun uğraşlarım sonucunda azımsanamayacak sayıda kaptan ve FO ile üstü kapalı bir araştırmayı sohbet ortamında gerçekleştirebildim
Lafı fazla uzatmayayım. THY kokpit mutsuz, sitemkar ve sıkıntılı. Anlatılanlara göre haksız da değiller. Mutsuz olmaları için son zamanlarda ortaya çok sebep çıktı. Ellerinden geldiğince bunu uçuş emniyetine ve şirketin yakıt tasarrufuna yansıtmamaya çalıştıklarını söylüyorlar. Ancak nereye kadar? Bunlar da insan. Bunlar da hata yapabilirler.
Anladığım kadarıyla sebepler şunlar…
En başta ekonomik sebepler geliyor. Anlatılan o ki, şirket yıllardır kokpite yüzde 3-yüzde 4, tekrar tekrar yüzde 3-yüzde 4 derken sistematik bir fakirleştirme ve maaş düşürme uygulamış. Döviz karşısında maaşları yüzde 35-40 oranında düşmüş, şirket hiçbir düzeltme yapmamış, öyle ki yurt dışındaki herhangi bir şirketin standardının yarısına kadar gerilemiş durumda. Bu durum son yıllarda hızlı bir pilot kaçışına da yol açmış durumda. Yabancılara öyle imtiyazlar verilmiş ki, bizim Türk pilotlar kendi ülkelerinde yabancı muamelesi görmüşler.
Sorunlar sadece bununla da bitmiyor. Kaptanlara yapılan değersizleştirme had safhada. Biletsiz ekip pas formları iptal edilerek yerine bir pas sistemi getirilmiş ki, belli parkurlarda özellikle yaz sezonunda pilotların ve ailelerinin uçaklara pas biletle binmeleri neredeyse imkansız hale gelmiş. Hele hele yıllar önce emekli olmuş herhangi bir şirket personelinin şirketle alakası bile olmayan çocuklarının, sicil esası ile aktif halde görev yapan FO ların önüne geçirilmeleri, Business Class ta boş yer olduğu halde kaptanların oturtulmayıp, CIP salondan yolcuları, şirkete hiçbir katkısı olmadığı halde business class a alıp, Kaptanı oraya oturtmamaları….
Daha çok şey anlatılıyor. En küçük bir raporla bile olayların aslı astarı araştırılmaksızın kaptanlara çok ağır cezalar verildiği, tenzil-i rütbeye gidildiği, kaptanlara çok kötü muamele ile sistematik değersizleştirme uygulandığı sohbet anında duyduklarım.
Uçuşlar arası beklemelerde görevli pilotlara yemek verilmediği, mesailerin İnanılmaz şekilde ağırlaştırıldığı, ortada sendika ile imzalanmış bir TİS olmasına rağmen, SHT-FTL’in tek taraflı olarak şirket tarafından uygulamaya alındığı, bununla ekiplerin istirahatlerinin alt üst edildiği, Ekip Planlama’nın hiçbir kurala uymadığı, kaptanlara ben yaptım oldu şeklinde dayatmalarda bulunarak olur olmaz maaş kesintileri yaptığı, en küçük bir rahatsızlıkta bile veya bir ameliyat durumunda maaşlardan para kesildiği ve bu rakamların çok yüksek olduğu, şirketin hiçbir vefa örneği göstermediği söyleniyor.
2 güne kadarki raporlarda, 4 saat öncesinden bildirim yapılırsa kesinti yapılmadığı, fakat daha fazla tedavi gerektiren durumlarda pilotlardan ciddi kesintiler yapıldığı, hatta pilotların bu nedenlerle verimsizlik adı altında iş akitlerinin feshedildiği, adamına göre bunu kitabına uydurmak için de olur olmaz Fetö-PDY yaftasının vurulduğu iddia ediliyor.
Ekip Planlamanın Tip Müdürlüklerini hiç takmadığı, telefonlarına bile çıkmadığı söyleniyor.
Pilotlar seslerini duyuramamaktan şikayetçi. Her geçen gün, her anlamda şartların daha kötüye gittiğini söylüyorlar
Pilotlar üzerinde yoğun bir baskı olduğu, en ufak bir hatada ceza alma korkusu ve psikolojisi, daha neler neler…..
Öğretmen seçimlerinde adamcılık yapıldığı, liyakat ve tecrübeye hiç bakılmadığı, yeni kaptanların öğretmen yapılarak, çok daha tecrübelilerin ya red edildiği, ya da öğretmen olmalarının bile önerilmediği veya önlendiği söyleniyor. Bu çok ciddi bir durum.
Kısacası kokpit mutsuz. Kokpit ümitsiz motivasyon diye birşey kalmamış durumda. Zoraki görevine devam eden ediyor, işini bulan ise hemen kaçıyormuş.
İnsanın bir an akından geçmiyor değil hani…Bu baskı ve mutsuzluk,uçuş emniyetini nasıl etkiler diye…
Kaptan ve pilotların maliyetlerinin şirket bazında yüksek olduğunu biliniyor. Oysa THY, konu pilotlar ve diğer çalışanlar olunca küçük hesaplar yapmaktan çekinmiyor. Hatta geçenlerde yazdım. Orta menzilli filolarda çile çekip daha fazla yorulan, daha fazla uçup, daha fazla iniş kalkış yapan pilotlar, uzun menzilli filolardaki kaptanlardan daha az maaş alıyor. Hani nerede? Sendika ve şirket bu sorunu çözebildi mi? Hayır tabi ki. Ses yok. Herkes derin bir uykuda.
Herşeyi geçtim de, pilotlarına,teknisyenlerine değer vermiyorsun, iyi pilotlar ve teknisyenler giderse gitsin diye umursamıyorsunuz da,peki tecrübe ne olacak? Şirket hafızası ne olacak?
Umuyoruz ki THY Yönetimi bütün bu sorunlara acil çözüm bularak kokpiti mutlu eder ya da bedeli pahalıya mal olur.
Lafa gelince tam sorumlu, icraatta sıfır yetki mantığı ile kokpiti ve tekniği ezersen, bunun sonuçları ciddi olacaktır.
THY Yönetimi; bizden söylemesi. Şimdilik Kokpitten mesaj var. Kokpitin mutsuz olduğu belli. Bakalım başka mutsuz kesim var mı? Kim bilir belki bir gün onlarda gelir dertlerini anlatırlar…