Kamuflaj üniformaları, kasklar ve tüfeklerle donatılmış yaklaşık 200 subay, Haiti’nin başkenti Port-au-Prince’teki piste Kenya Havayolları’na ait bir uçaktan indi. Perşembe günü daha fazla birliğin gelmesi bekleniyor. Birleşmiş Milletler tarafından desteklenen ancak yönetilmeyen bu görev için Kenya’nın öncülüğünde, çoğu Afrika ve Karayipler’den olmak üzere toplam 2,500 personel Haiti’ye gönderilecek.
Haiti’nin yeni geçiş hükümetinde başbakan vekili olan Garry Conille, birliklerin Batı Yarımküre’nin en yoksul ülkesinde üst üste gelen krizleri nihayet sona erdirmek için “eşsiz bir fırsat” sunduğunu belirtti.
ABD Başkanı Joe Biden, misyon için cömert finansman sözü vererek, Amerikan askeri göndermeyi reddetmesine rağmen, Kenyalıların gelişini “Haitililere çok ihtiyaç duyulan yardımı getirecek bir çabanın başlangıcı” olarak selamladı. Biden, yaptığı açıklamada, “Haiti halkı evlerinde güvende hissetmeyi, aileleri için daha iyi yaşamlar kurmayı ve demokratik özgürlüklerin tadını çıkarmayı hak ediyor” dedi.
Onboard Kenya Airways B787 Dreamliner (5Y-KZH), 400 Kenyan police officers arrived in Haiti, this Tuesday, June 25, 2024.
The plane Kenya Airways landed at Toussaint Louverture international Port-au-Prince airport (PAP), at around 9:20 AM, to lead Multi-National Security… pic.twitter.com/CdylZGGaXd
— FL360aero (@fl360aero) June 25, 2024
Kenya Devlet Başkanı William Ruto, Pazartesi günü Nairobi’de “tarihi” bir dayanışma misyonu olarak nitelendirdiği bir törenle polisleri uğurlamıştı. Ancak Kenya, bir gün sonra protestocuların parlamentoya girmesi ve valilik binasında çıkan yangınla şiddet olaylarına sahne oldu. Hak gruplarının Kenya güçlerinin Haiti’deki huzursuzlukla nasıl başa çıkacağına dair sorularını yineleyen STK’lar, polisin Nairobi’de gerçek mermilerle ateş açtığını, en az beş kişinin öldüğünü ve onlarca kişinin yaralandığını bildirdi.
Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Matthew Miller, Nairobi’deki şiddet olaylarının Haiti misyonu için endişelere yol açıp açmadığı sorusuna, ABD ve diğer ulusların “Kenyalı personeli incelediğini” ve insan haklarının önemini vurguladı.
Geçen yıl BM Güvenlik Konseyi tarafından onaylanan çok uluslu güç, Kenya’daki bir mahkemenin hükümetten Haiti ile ikili bir hükümet kurmasını istemesi üzerine aylardır bekletiliyordu. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de konuşlandırmayı memnuniyetle karşılarken, uluslararası topluma misyonun masraflarını karşılama çağrısında bulundu.
Guterres’in sözcüsü Stephane Dujarric, “Tüm üye devletlere misyonun görevini başarıyla yerine getirebilmesi için ihtiyaç duyduğu mali desteği almasını sağlamaları çağrısında bulunuyor” dedi. Washington misyon için 360 milyon dolara kadar destek sözü verdi, ancak ABD’nin uzun bir müdahale geçmişi olan Haiti’ye asker göndermeyi reddetti.
İstikrar Umutları ve Misyon Katılımcıları
Misyona katılma isteğini dile getiren diğer ülkeler arasında Benin, Bahamalar, Bangladeş, Barbados ve Çad yer alıyor. Haiti uzun zamandır çete şiddetiyle sarsılıyordu. Şubat sonunda silahlı grupların Port-au-Prince’te dönemin başbakanı Ariel Henry’yi devirmek istediklerini söyleyerek koordineli saldırılar başlatmasıyla koşullar keskin bir şekilde kötüleşti.
Henry, Mart ayı başında istifa edeceğini ve yürütme yetkisini bir geçiş konseyine devredeceğini açıkladı. Bu konsey, 29 Mayıs’ta Garry Conille’i ülkenin geçici başbakanı olarak atadı.
Port-au-Prince’deki şiddet gıda güvenliğini ve insani yardım erişimini etkilerken, şehrin büyük bir kısmı cinayet, tecavüz, yağma ve adam kaçırma gibi ihlallerle suçlanan çetelerin eline geçti.