17 Kasım 2013 tarihinde Rusya’ya bağlı Tataristan Cumhuriyetinin başkenti Kazan Uluslararası Havalimanı’nda düşen ve 50 kişinin ölümüne neden olan kazanın her iki kara kutusu bulundu. (DFDR-CVR) Bu kara kutulardan en önemlisi olan ve gerçek düşüş nedenini bulmaya yarayan DFDR ın kayıtlarından şimdilik gelen bilgiler şöyle…
– stabilize edilmemiş yaklaşma
– Autopilotu devre dışı bırakmışlar ve Go Around hazırlığı yapılmış
– Flaplar 30 dereceden 15 dereceye çekilmiş
– Gaz verilmeden kaynaklanan Pitchmomen den dolayı burun 25 derece kalkmış ( İlginç buldum. Bu açı 15 dereceyi geçmemeli diye biliyorum)
– IAS (indicated airspeed) düşmüş
– IAS 150 knt den 120 knt ye düştükten sonra ekip lövyeyi öne doğru itmiş
– 700 ft de dikey düşüş başlamış
– 450km/h nın üzerinde ile çarpma hızı
– Go Around başlamasından çarpma anına kadar 45 saniye geçmiş ve düşüş 20 saniye sürmüş
Uçağın çarpmaya doğru düşüş anındaki açısının, yatay doğrultuya göre -75 derece olduğu görülüyor. Yani -75 Pitch Attitude.
DFDR ı inceleyen uzmanlar,uçakta düşmeden önce teknik bir arıza belirdiğini ama ne olduğunu kesin olarak henüz anlayamadıklarını söylüyorlar. Bazı uzmanlar bu kazanın hızla ilgili bir problem yaşanması sonucunda stall olduğunu ve pilotun bunu düzeltmeye çalışırken kontrolü kaybettiği konusunda ısrarlı oldukları belirtiliyor.
Kokpitteki konuşmaları kaydeden CVR dediğimiz bant kaydında okunma sağlanamıyor. Bu kutudaki bant kaydı dinlenip DFDR daki verilerle an ve an karşılaştırılarak kazanın gerçek nedenine ulaşılabilecek.
Ancak bazılarının söylediği gibi neticeyi hemen pilotaja bağlamak pek akıllıca olmaz. Çünkü uçağın karnesi pek sağlam gözükmüyor. Şöyle ki;
Uçağı daha önce 7 farklı şirket kullanmış, ilk uçuş tarihi 18 haziran 1990.
17 Aralık 2001 tarihinde Rio de Janeiro’dan Belo Horizonte’ya uçuşunda inişte kötü hava şartlarında pilot tekerleri erken yere koymuş ve sol iniş takımları kırılarak 1,7 km boyunca uçak pistte sürüklenmiş. Yaralanan kimsenin olmadığı kazada uçağın ciddi anlamda hasar aldığı anlatılıyor.
Ayrıca uçağın kazadan önceki son uçuşlarında teknik arızaların yaşandığını da söyleyenler var.
Boeing 737-400 ve 500 serilerinin elevatörlerindeki bazı sorunlar nedeniyle,yapımcı firma menteşe bilyalarının kontrolü ve gerekirse değişimi şartını koşmuş ve bu uygulamalar Türkiye’deki 737 lere yapılmıştı. Kazan da düşen bu uçağın 1990 yılından itibaren 7 ayrı firmada uçmuş olması bu önemli değişikliğin yapılıp,yapılmadığı konusunda şüphe doğuruyor. Türkiye’de bile bazı AD lerin atlandığına veya geç yapıldığına zaman zaman şahit oluyoruz.
Bu nedenle uçağın düşme şekli yani -75 derece ile yere vurması kazanın mekanik bir arızadan kaynaklanma ihtimalini öne çıkarabilir.
Gelişmeleri takip edip gelen bilgiler doğrultusunda yazıyı güncelleyeceğim.