Kadınların uzay serüveni

İnsanlığın uzay macerasındaki kadınların rolüne tarihi bakış:

Uzaya çıkan ilk kadın

Uzaya giden ilk kadın olma ünvanını taşıyan Rus kozmonot Valentina Tereshkova, onun yolundan gitmek isteyen birçok kadın için bir ilke imza atmıştı. Tereshkova, 16 Haziran 1963 yılında gerçekleşmiş olan Vostok 6 görevi için 400’den fazla aday arasından seçilmişti.

NASA astronotu Sally Ride, 1983 yılında gerçekleşen STS-7 göreviyle beraber, uzaya giden ilk ABD’li olmuştu. Dünya’da, Valentina Tereshkova ve Sovyet kozmonotu olan Svetlana Savitskaya (1982, Soyuz T-7)’dan sonra uzaya giden üçüncü kadın olmuştu.
Uluslararası Uzay İstasyonundaki ilk kadın kumandan
NASA astronotu Peggy Whitson, Nisan 2008’de uzay seferine (Expedition 16) katılmıştı ve Uluslararası Uzay İstasyonunda ileri karakol görevini alarak komuta kademesinde bulunan ilk kadın olmuştu. Ayrıca 2016’daki sefere de aynı görevle katılan (Expedition 51) Whitson, komuta kademesinde iki kere görev alan ilk kadın ünvanına da sahip. Son görevinden 57 yaşında dönen Whitson, uzaydaki en yaşlı kadın olma rekorunu da elinde tutuyor.

Uzay yürüyüşünü gerçekleştiren ilk kadın
Aynı zamanda uzaya giden ikinci kadın olan Rus kozmonot Svetlana Savitskaya, uzay yürüyüşünü (EVA – gemi dışı faaliyet) tamamlayan ilk kadın olma ünvanına da sahip. Uzay yürüyüşünü, uzaya ikinci gidişinde gerçekleştirmişti (Temmuz, 1984).
NASA astronotu Kathryn D. Sullivan, 11 Ekim 1984’te STS-41-G görevi esnasında uzay aracı Challenger’dan ayrılarak uzay yürüyüşünü gerçekleştiren ilk Amerikalı kadın olmuştu.
İngiliz kimyager Helen Sharman, 1991’de Mir uzay istasyonuna giderek, hem orayı ilk ziyaret eden hem de uzaya giden ilk İngiliz kadın olmuştu.
Uzaya giden ilk Afro-Amerikan kadın
NASA astronotu Mae Jemison, Eylül 1992’de Endeavour aracıyla uzaya giderek uzay seyahatini gerçekleştiren ilk Afro-Amerikan kadın olmuştu.
1992’de STS-42 uzay mekiği keşfine katılan Roberta Bondar, Kanada’nın ilk astronotu olma ünvanına sahip.
1994 yılının Temmuz ayında, Columbia uzay mekiği ile STS-65 görevini gerçekleştiren ve o görevde Japonya Ulusal Uzay Geliştirme Ajansı’nı temsilen bulunan Chiaki Mukai, uzaya giden ilk Japon kadın olmuştu.
1996’da Rus uzay istasyonu Mir’e giden doktor Claudie Haigneré, uzaya giden ilk ve tek Fransız kadın olmuştu. 2001’de Uluslararası Uzay İstasyonunu ziyaret eden Haigneré, orayı ziyaret eden ilk Avrupalı kadın olma ünvanına sahip.
Uzay mekiğinde ilk kadın komutan
Uzay mekiği misyonunu kumanda eden ilk kadın olan NASA astronotu Eileen Collins, 1999 senesinde STS-93 uzay mekiği görevini komuta etmişti.

Uluslararası Uzay İstasyonunun mürettebatının ilk kadın üyesi
2001 yılında, Mart ayından Ağustos’a kadar Expedition 2 görevinde uçuş mühendisliği yapmış olan Susan Helms, Uluslararası Uzay İstasyonu mürettebatına katılan ilk kadın olma ünvanını taşıyor.

İlk uzay turisti kadın
2006 yılında, İran asıllı Amerikalı girişimci Anousheh Ansari, uzay turizm şirketi olan ‘Space Adventures’ aracılığıyla Uluslararası Uzay İstasyonuna masraflarını kendi karşılayarak giden ilk kadın olmuştu. Ansari, aynı zamanda uzaya giden ilk kadın uzay turisti ve İranlı kadındır.
Güney Koreli astronot Yi So-yeon, Nisan 2008’de Soyuz uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonuna giderek sadece uzaya giden ilk Güney Koreli kadın olmamıştır. Aynı zamanda uzaya seyahat eden ilk Güney Korelidir.
Uzayda ilk maraton koşusu
NASA astronotu Sunita Williams, 2007’deki Expedition 15 görevi sırasında uzayda maraton koşan ilk kişi oldu. Maratonu, özel koşullar için yapılmış olan koşu bandında 4 saat 24 dakikada tamamlamıştı.

Uzayda en çok zaman geçiren astronot
Uzayda en fazla kalan astronot ünvanını taşıyan Peggy Whitson, yörüngede 665 gün, 22 saat ve 22 dakika geçirdi. 2017 yılında son seyahatinden döndüğünde ondan fazla uzayda kalmış kadın veya erkek astronot yoktu.

Çin’in ilk kadın taykonotu
Çin’in ilk kadın astronotu Liu Yang, Shezhou 9 uzay kapsülüne girmeden önce destekçilerine el sallıyor (19 Haziran 2012).

14 Nisan 2010’da çekilen bu fotoğraf, uzayda aynı anda bulunan en fazla sayıda kadını temsil ediyor. Uluslararası Uzay İstasyonunda bir araya gelen dört kadının isimleri şöyle:
NASA astronotları ve STS-131 misyon uzmanları Dorothy Metcalf-Lindenburger (sağ altta) ve Stephanie Wilson (sol altta). Expedition 23’ün uçuş mühendisi Tracy Caldwell Dyson (sol üstte) ve JAXA astronotu ve STS-131 misyon uzmanı olan Naoko Yamazaki (sağ üstte).
Exit mobile version