Taliban güçlerinin Afganistan’da yönetimi ele geçirmesinin ardından aralarında İngiltere’nin de bulunduğu birçok ülke, Kabil Havaalanı’ndan tahliye operasyonlarına başlamış, havaalanında tüm ticari uçuşlar askıya alınmıştı. Askeri uçaklar ile yapılan tahliye sırasında havaalanına gelen yetkililer ve üst düzey kişiler için gizlice biniş kartlarının basıldığı dedikoduları üzerine gidiş salonundaki kişiler uçaklara doğru koşmaya başlamış, bunun üzerine izdiham yaşanmıştı. Görgü tanıkları, insanların o anlarda çok çaresiz olduğunu ve güvenlik güçlerinin insanların havalimanına girmesini engellemek için havaya ateş açtığını belirtmişti. Yaşanan gergin anların ardından uçaklar kalkış yapmış, havaalanını terk etmeyi reddedenler bir süre sonra yavaş yavaş dağılmaya başlamıştı.
Kabil Havaalanı’nda çıkan izdiham ve gerginliğin ardından bugün yetkililer tarafından yapılan açıklamada, kalkış pisti üzerinde herhangi bir insan kalabalığı olmadığı ve tahliye uçuşlarını gerçekleştiren uçakların normal bir şekilde iniş ve kalkışlarını gerçekleştirdiği ifade edildi. NATO Sivil Temsilcisi Stefano Pontecorvo sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, “Kabil Uluslararası Havaalanı’ndaki pist açıldı. Uçakların inip kalktığını görüyorum” ifadelerini kullandı.
Yüzlerce kişi Kabil Havaalanı’na akın etmişti
Tahliye operasyonları sırasında başlayan izdiham ise giderek daha da büyümüş, ülkeyi terk etmek ve Taliban güçlerinden kaçmak isteyen yüzlerce kişi Kabil Havaalanı’na akın etmiş ve kalkışa hazırlanan uçaklara akın etmişti. Bu sırada Taliban güçleri ise Kabil’de ve Afganistan’da kontrolü ele almış, bu durum karşısında tahliye operasyonları daha da hızlandırılmıştı. Uçaklara binmemeyi ve havaalanını terk etmeyi reddedenler ise uçakların dış panellerine tutunarak uçaklara binmeye çalışmıştı.
Görgü tanıkları tarafından yapılan açıklamalarda, yüzlerce kişinin Kabil’den ayrılan uçaklara zorla girmeye çalıştığı ve havaalanında çıkan izdihamda en az 5 kişinin hayatını kaybettiği ifade edilmişti. Hayatını kaybeden 5 kişinin cansız bedenlerinin bir araca götürüldüğünü gördüklerini belirten görgü tanıkları, kurbanların bir silahla vurularak mı yoksa izdihamda mı öldüğünün net olmadığını kaydetmişti.
Uçaklar kalkış yapmaktan vazgeçmedi
Kabil Havaalanı’nda izdiham anları yaşandığı sırada hazırlıklarını tamamlayan uçaklar, üzerlerine tırmanan onlarca insana rağmen kalkış pistlerine yönelmişti. O anlarda birçok kişi uçakların önüne geçmeye çalışırken, ABD ordusu ise ABD merkezli uluslararası havacılık şirketi Boeing tarafından üretilen AH-64 Apache model atak helikopterleri ile Kabil Havalimanı üzerinde alçak uçuş yaparak kalkış pistinden insanları çıkarmaya çalışmıştı. Güvenlik güçlerinin tüm çabalarına rağmen uçakları bırakmayı reddedenler ise tüm hızıyla kalkışa başlayan uçakların üzerinden bir bir piste düşmüştü. Bazı Afganlar ise kalkış sırasında piste düşen diğer kişiler kadar şanslı olmamıştı. Dün havalimanında çekilen bir görüntüde, uçağın kanadına tutunarak kaçmaya çalışan kişilerin uçağın kalkışından kısa bir süre sonra düştüğü görülmüştü.
Afganistan’dan kalkan ilk tahliye uçağı İngiltere’ye ulaşmıştı
İngiltere Savunma Bakanlığı tarafından 16 Ağustos tarihinde yapılan açıklamada, aralarında büyükelçilik personelinin de bulunduğu 300 kişilik uçağın 15 Ağustos tarihinde Kraliyet Hava Kuvvetleri’nin Brize Norton Üssü’ne ulaştığını duyurmuştu. İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace dün yaptığı açıklamada ise hükümetin önümüzdeki 24-36 saat gibi bir süre içinde bin 500 kişiyi daha tahliye etmeyi planladığını ifade etmişti.
Almanya, Afganistan’dan yalnızca 7 kişiyi tahliye etti
Afganistan’da tahliye çalışmaları devam ederken Almanya hükümeti ise Taliban’ın kontrolü sağlamasının ardından başkent Kabil’e gönderdiği ilk uçakla yalnızca 7 kişiyi tahliye etti. Afganistan’da ABD’den sonra en büyük 2. askeri birliğe sahip olan Almanya’nın 7 kişilik tahliyesi, bugün ülkede eleştirileri de beraberinde getirmişti. Ülkenin tanınmış sanatçılarından Igor Levit, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Yedi. Yedi kişi, bir A400M ile Kabil’den uçtu. Yedi. Tarif edilemez bir utanç. Bu felaket karşısında uçağı insanlarla doldurmamak, kıyaslanamaz bir şekilde insanlık dışı. Bir utanç. Savaşın ne olduğunu anlamayan sorumlular. Söyleyecek söz bulamıyorum. Yedi kişi. Yedi. Çünkü diğerleri listede değildi” ifadeleriyle hükümeti hedef almıştı.