CHP İzmir Milletvekili Atila Sertel, Yap-İşlet-Devret modeliyle 50 milyon Avro’luk yatırımla 2012 yılında hizmete açılan Kütahya Zafer Havalimanı’nda 2012-2020 yılları arasında 8 milyon 915 bin 411 yolcu garantisi verildiğini, havalimanını bu 8 yılda yalnızca 318 bin 935 yolcu kullandığını söyledi. Sertel, “Hata payı ise yüzde 97. Buna karşılık garanti ödemesi de 45 milyon 891 bin 152 Avro oldu. Garanti edilen yolcu sayısında yüzde 97’lik sapma ile hizmet veren Zafer Havalimanı Yap-İşlet Devret (YİD) modeliyle yapılan İstanbul ve Ankara Esenboğa havalimanlarının gelirlerini de yutuyor” dedi.
2044’E KADAR 208 MİLYON AVRO
29 yıl 11 ay işletme hakkı bulunan Zafer Havalimanı için yılda yaklaşık 6 milyon Avro (bugünkü değerle 57 milyon 540 bin TL) garanti yolcu ödemesi yapılırken, şirketin bu yılın sonunda tüm yatırım tutarını (50 milyon Avro) çıkarmış olacağını ifade eden Sertel, “Garanti edilenle gerçekleşen yolcu sayısındaki yüzde 98’e varan sapma oranı dikkate alındığında IC İçtaş adlı şirkete 2044’e kadar 208 milyon 131 bin 332 avro ödeme yapılacak. Ulaştırma ve Altyapı eski Bakanı Cahit Turhan, kendi dönemindeki soru önergesine verdiği yanıtta, ‘Kamu olarak biz bu havaalanını yapsaydık yapım maliyeti ve işletme maliyeti, yani 2044 yılına kadarki işletme maliyeti öngörümüz 85 milyon 304 bin 878 avro’ demişti. 85 milyon 304 bin 878 avroluk kamu yatırımıyla yapılabilecek Zafer Havalimanı için devletin kasasından 122 milyon Avro (bugünkü değerle 1 milyar 169 milyon 980 bin TL) fazla para çıkmış olacak” diye konuştu.
HATA PAYI YÜZDE 98
Sertel’in KİT Üst Komisyonu’ndaki sorularına yazılı cevap veren Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürü Hüseyin Keskin, İstanbul, Esenboğa ve Zafer Havalimanı’na ilişkin son 5 yıllık verileri paylaştı. 50 milyon Avro’luk yatırım ve YİD modeliyle hizmet vermeye başlayan Zafer Havalimanı için 2016 yılında 5 milyon 581 milyon 610 Avro, 2017’de 5 milyon 834 bin 778 Avro, 2018’de 6 milyon 80 bin 24 Avro, 2019’da 6 milyon 370 bin 716 Avro ve 2020 yılında 6 milyon 738 bin 658 Avro olmak üzere toplamda 30 milyon 605 bin 786 Avro görevli şirkete garanti edilen yolcu ödemesi yapıldı. Zafer Havalimanı’na 2016-2020 yılları arası toplamda 3 milyon 485 bin 33 iç hat yolcu garantisi verildi. Buna karşın 5 yılda garanti edilen yolcu sayısının yüzde 4’ü olan 142 bin 265 kişi Zafer Havalimanı’nı kullandı.
İSTANBUL VE ESENBOĞA GELİR GETİRDİ
Zafer Havalimanı’na oldukça yüklü ödemeler yapılırken Yap İşlet Devret Modeliyle yapılan İstanbul ve Esenboğa Havalimanları ise garanti fazlası yolcu nedeniyle 5 yılda 44 milyon 357 bin 480 Avro gelir getirdi. Ankara Esenboğa Havalimanı için DHMİ’nin kasasına 2016 yılında net 5 milyon 436 bin 951 Avro, 2017 yılında 10 milyon 52 bin 643 Avro, 2018’de 11 milyon 714 bin Avro ve 2019 yılında ise 7 milyon 838 bin Avro para girdi. Pandemi nedeniyle uçuşların durma noktasına geldiği 2020 yılında ise DHMİ tarafından görevli şirkete 13 milyon 94 bin 421 Avro ödeme yapıldı. DHMİ, Ankara Esenboğa Havalimanı’ndan garanti fazlası yolcu nedeniyle net olarak 212 milyon 947 bin 551 Avro gelir elde etti.
