“Türkiye turizminin 2023 yılı hedefi 60 milyon turist, 56 milyar dolar gelir.
Turizmin sektörünün içinden gelen ikinci (İlki Bahattin Yücel) bakan olan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, görevini bırakmadan önce 2023 ve sonrasının turizm hedeflerini şöyle açıklamıştı;
“Türkiye turizminin 2023 yılı hedefi 60 milyon turist, 56 milyar dolar gelir.
2028 yılında 90 milyon turist, 100 milyar dolar gelir.”
İlk bakışta afaki gibi gelen bu sayıların gerçekleşmesi salgın, deprem veya savaş olmazsa hiç de hayal olmayacak.
Bu kadar turistin ülkemize gelmesi bizim havayolu şirketleri ve havalimanlarının giderek büyümesine neden oluyor. Ülkemize gelen turistleri, 129 ülkede 289 dış noktaya uçan THY, 48 ülkede 93 noktaya uçan Pegasus, 30 ülkede 60 noktaya uçan Sun Ekspres’in yanı sıra diğer yedi havayolu şirketimizin uçakları getirmekte, ülkemizin sıkıntılı ekonomisi için adeta döviz taşımaktalar. Ülkemize turizm ve diğer amaçlarla gelen bütün yabancıların tamamını Türk tescilli hava yolu şirketlerinin taşıyamadığı elbette kesin bir gerçek.
Uluslararası seyahatlerin yüzde 90’dan fazlası havayoluyla olduğuna göre yerli şirketler dışında, ülkemize gelenleri hangi ülkelerin hangi havayolu şirketleri getiriyor diye merak edince ortaya şöyle bir tablo çıkıyor. Dünyanın en büyükleri arasında yer alan İGA şirketinin işlettiği İstanbul Havalimanı’na 48 ülkeden, 87 havayolu şirketi haftalık frekanslarla uçuş yapmaktadır.
Ermenistan: Flyone Armenia (4), Fas: Air Arabia Morocco (1), Royal Air Maroc (8), Moldova: Fly One(1) Air Moldova (7), Hindistan: Indigo (14), İsrail: İsrair(6), Arkia (14), El Al (4), Corendon (3),
Libya: Afriqiyah (11), Libyan (3), Berliq,(18), Libyan Wings (18), Ghadames (10), Yunanistan: Aegean (19), Fransa: Air France(7), Trans Avia (11), Cezayir: Air Algeria (28), Belarus: Belavia (10), İran: İran Air (14), İran Airtur (25),Aseman(7), Ata Air (21), Meraj (7), Qeshim (21), Mahan (35), İngiltere: British Airways (25), Wizz Air UK (14), Tunus: Tunis Air (10), Nouvelair Tunusie (4), Litvanya: Air Baltic (4), Çin: China Southern (6), Rusya – Tataristan: Pobeda (13) Rossiya (28), Rusya: Azimuth (31), LLC Ikar (7), Ir Air (17), S7 (17), UT Air (7), Aeroflot (32), Red Wings (44), Bahreyn: Gulf Air (14) Kazakistan: Air Astana (14). FlyArystan (2), Scat (29) BAE: Emirates (21), Ethiad (10), Fly Dubai (7), Air Arabia (10) Ethopya: Ethiopian (7), Suudi Arabistan: Saudia (35), Fly Adeal (14), Afganistan: Ariana (2), Kam(2), KKTC: Free Bird -Fly Kıbrıs (8), Ürdün: Fly Jordan (13), Jordan (14), Royal Jordanian (24), Özbekistan: Uzbekistan (25), Irak: Iraqı Air(35), UR (4) Fly Baghdad (18), Azerbeycan: Azerbaijan (16), Sudan: Badr (7), Kuveyt: Jazeera (14), Kuwait Airways (11), Polonya: LOT (17), Tacikistan: Somon (3), Macaristan: Wizz Air-Romanya (10) Sırbistan: Air Serbia (25), Güney Kore: Air Korean (3), Asiana (3), Hollanda: KLM (7), Almanya: Lufthansa (21), Lübnan: MEA (21), Karadağ: Air Montenegro (9), Mısır: Egypt Air (21), Air Calro (1),
Moğolistan: Mongolian (3), Umman: Oman Air (7), Salam Air (3), Pakistan: PİA (5), Katar: Qatar (14), Romanya: Tarom (9), Singapur: Singapore:(4), Türkmenistan: Turkmenistan(3), Arnavutluk: Alr Albania (13)
Avrupa’nın ilk on havalimanından biri olan ve İSG Şirketi tarafından işletilen Sabiha Gökçen Havalimanı’na ise 12 ülkeden, 17 havayolu şirketinin haftalık uçuş frekansları şöyle gerçekleşiyor.
BAE: Fly Dubai (14), Air Arabia (4+7), Fas: Air Arabia Maroc (7+2), İngiltere: British Airways (4), Azerbeycan: Buta (14), Kazakistan: Fly Arystan (3 ), Irak: UR (4), Fly Bağdat (5) , Suudi Arabistan: Fly Nas (4+9) Kuveyt: Jazeera (6), Kuwait Airways, (7) Mısır: Nile (5), Fas: Royal Air Maroc (4), Umman: Salam,(3), Katar: Qatar Airways (14), Rusya: Pobeda (8),
Bu bilgilere göre, İstanbul Havalimanı’na ve Sabiha Gökçen Havalimanı’na dünya nüfusunun çok önemli bir bölümünü barındıran Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarındaki 60 ülkenin 104 havayolu şirketi uçuş yapıyor.
(Her iki havalimanında günlük iniş kalkış yapan uçak sayısı 2 binin üstündedir.)
Kış mevsiminde yolcu sayısında düşüş olduğu için ülke ve şirket sayısında da doğal olarak azalma görülmektedir. Üç saatlik uçuş mesafesinde 60 ülkeden ulaşım sağlanabilen konumu itibarıyla adeta dünyanın merkezi gibi stratejik bir yerde bulunan Türkiye’nin ve transit uçuşlarda öncelikle tercih edilen İstanbul’un yıllar içinde bölgenin en önemli ve tek dağıtım merkezi (Hub) olması kaçınılmaz olacak. Şimdi bize düşen, turizmin önündeki bilinen ve bilinmeyen anlamsız engelleri kaldırmak, daha çok havayolu şirketinin ülkemize uçuş yapması için bazı sübvansiyonları hayata geçirmek ve en önemlisi de güven ortamını sağlamaktır.
İyi uçuşlar Türkiye’m.
musaalioglu@gmail.com
—————————————————————
Tüm emekçilerin 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nü kutluyorum. (M.A)
—————————————————————
Yüklenici firma inşaatı 10 yıldır bitiremedi
Vah, Şehit Fehmi Ercan Havalimanı’na!
Kıbrıs Türk kesimine ilk kez bundan tam 37 yıl önce gittim. Trabzon’dan direkt uçuş olmadığı için, önce Ankara’ya, oradan da başkent Lefkoşe’deki Şehit Pilot Binbaşı Fehmi Ercan Havalimanı’na indik. (Havalimanının adının kısaca Ercan diye yazılmasını, o topraklar için canını verip şehit olan Binbaşı Fehmi Ercan’ın unutturulması ve hatırasına saygısızlık olarak görüyor ve bu hatayı KKTC Cumhurbaşkanı değerli dostum Ersin Tatar’ın düzeltmesini bekliyorum.)
Biz gittiğimizde Kıbrıs Barış Harekatı’nın üzerinden 10 yıl geçmiş, fakat yaşanan acıların izleri hala daha göz önündeydi.
Mazisi 10 yıl olan havalimanı küçük, ama ara sıra gelen THY ve KTHY uçaklarına yetecek imkanlara fazlasıyla sahipti.
Kıbrıs Türk Federe Devleti’ne daha sonra birçok kez gittim. Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’ı, şimdiki Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ı Maliye Bakanı iken ziyaret ettiğim yıllarda da havalimanı yine de yeterliydi.
Bundan 10 yıl önce Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hükümeti, bu havalimanının pist ve terminalini büyütme kararı aldı.
İhaleyi, yap işlet devret yöntemiyle, T&T (Taşyapı & Terminal) Havalimanı Yapım İşletme A.Ş adlı bir şirkete verdiler. Şanslı şirketin ortakları Türkiyeli Taşyapı İnşaat’ın sahibi Rizeli müteahhit Emrullah Turanlı ve Terminal Yapı’nın sahibi Alp Delimollaoğlu idi. Kıbrıslı Kaner Gurup da duty free işi için küçük hisseyle ortaklıkta yer almıştı. Turanlı ve ortağı havalimanında sadece içki ve sigara satan dükkanların sayısını arttırıp işe başladılar ve çok da para kazandılar.
Bu arada Ercan Havalimanı’nı Taşyapı İnşaat’a geçirmek isteyen Emrullah Bey ortağıyla bu yüzden mahkemelik oldu.
Taşyapı’nın havalimanı yapım ve işletim yetkisi olmadığı için bu yetkiye sahip olan Terminal Yapı’ya da muhtaç olarak bu ihaleyi kazandığı da ayrı bir gerçek.
Ortaklar arasında post kavgası devam ederken, 10 yıl önce “Ercan Havalimanı ihtiyaca cevap veremiyor” gerekçesiyle meydanın büyütülmesine karar verildi ve işi de işletmeci ortak Taşyapı üstlendi.
Sadece pistin ve de terminal binalarının genişletilmesinden oluşan bu büyütme işini yeni havalimanı olarak lanse eden Taşyapı’nın amacı da fazla kazanmaktı.
Aradan 10 yıl geçmesine rağmen tesis bir türlü bitirilemedi. KKTC Hükümeti ve bakanları, devlete ait olan havalimanına kendi malı gibi adeta el koyan Turanlı’ya nedendir bilinmez söz geçiremiyorlar.
18 Nisan’da havalimanı için göstermelik bir açılış töreni yapılacaktı. Türkiye’den Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın da katılacağı bu açılış töreni elektrik arızası gerekçesiyle iptal edildi. Açılışı meçhul bir tarihe kadar ertelendi.
Erdoğan’ın hemşehrisi olduğundan mıdır nedir bilinmez ama, bürokrasiye hakim olduğu, bakanların üzerine gidemediği öne sürülen Turanlı’nın söz sahibi olduğu Ercan Havalimanı’nın öyle ki kime ait olduğu bile kamuoyunda tartışılıyor.
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın da açılışın gecikmesinden rahatsız olduğu fakat tartışmalarda taraf olmaktan da kaçındığı muhalefetçe dile getiriliyor.
Yeşil Ada’nın Kuzeyinde bulunan, ikinci havalimanı olan, fakat yolcu uçaklarının iniş ve kalkışına bazı sorunlar nedeniyle açtırılmayan Geçitkale’deki havalimanı
Türk Silahlı Kuvvetleri’nce askeri amaçla kullanıldığı için Ercan yolcu potansiyelini etkilemesi de şimdilik söz konusu değil.
Çok zor ama direkt uçuştan bahsediliyor ki, nereden bakarsanız, bu iş Turanlı için daha çok para kazanmanın yolunu açar.
Ercan, Türk kesimindeki tek havalimanı olarak KKTC Devleti’ne kazandıramadığı parayı İşletmeci T&T Şirketi’ne ve onun hakim ortağı Turanlı’ya kazandırıyorsa buna kamu adına devletin el koyması ve konuyu araştırmasında fayda vardır.
Ercan Havalimanı halkın ve devletindir. Devlet, halkın malına sahip çıkmalıdır.