İran’da düşen Başaran Holding’e ait jetin neden kaza yaptığını aydınlatacak karakutuların çözümünün nasıl yapıldığı İran tarafından hazırlanan raporda fotoğraflarla detaylı şekilde anlatıldı.
12 Mart’ta meydana gelen kazada kaptan pilotu Beril Gebeş, ikinci pilotun Melike Kuvvet’in idaresindeki Başaran Holding’e ait TC-TRB tescilli Bombardier Challenger 604 tipi iş jeti İran’da düşmüş, kazada Hüseyin Başaran’ın kızı Mina Başaran ile 7 arkadaşının da olduğu 11 kişi yaşamını yitirmişti. Kaza yerinde bulunan uçağın verilerini kaydeden FDR (Flight Data Recorder) ile kokpitteki konuşmaları alan CVR (Cockpit Voice Recorder) kayıtlarına nasıl ulaşıldığı ve deşifre edildiği detaylı anlatıldı.
Kazadan sonra kayıt cihazları Paris’teki Fransa Kaza Araştırma Kurulu’na (BEA) 10 Nisan’da götürüldü. Cihazların açılması ve okunması aynı gün yapıldığı belirtildi. İki karakutunun kayıtları İran, Fransa, Kanada ve Türkiye’nin katılımıyla deşifre edildi.
ANA İŞLEMCİYE ELEKTRİK MOTORU İLE KESİLEREK ULAŞILDI
Kokpitteki konuşmaları alan CVR (Cockpit Voice Recorder) hasar gördüğü için kaydedicinin hasara uğraması nedeniyle elektrik motoruyla kesilerek ana işlemciye ulaşıldı. Metalik kasadan kayıt cihazı çıkarıldı.
Daha sonra da hafıza kartı metalik gövdeden alındı. İşlemler sırasında görsel olarak kontrol edildiğinde uçağın verilerini kaydeden FDR’nin bellek konektörünün hasarlı olduğu tespit edildi.
Bellek kartının metalik kasası çıkarıldı. Metalik kasa çıkarılıp bellek kartı görsel olarak incelendi. Şerit kablosuna pim konektörü takıldı ve elektrik kontrolleri yapıldı. Elektrik kontrol değerleri BEA veri tabanı değerleri ile uyumlu olunca bellek kartındaki bilgilerin indirilmesi başarılı oldu. Senkronizasyon yapıldı.
75 SAATLİK UÇUŞ VERİLERİ ALINDI
Jetin uçuşu dahil yaklaşık 75 saatlik uçuş verileri alındı. Ham veriler, 64 wps uçak üreticisinin veri çerçevesi kullanılarak çözüldü. Ön raporda kayıtların senkronizasyonu yapıldı.
Uçağın verilerini kaydeden FDR (Flight Data Recorder) bilgileri ile kokpitteki konuşmaları alan CVR (Cockpit Voice Recorder) kayıtları zaman olarak ekipler tarafından örtüştürüldü.
Kaptan Beril Gebeş ile yardımcı pilot Melike Kuvvet’in telsize basma parametrelerine göre konuşmalar ayırt edildi. Rapora göre pilotlar mikrofonla konuşmamışlar ve muhtemelen kulaklığı takmamışlar. Kulaklık takılı olmadığı için ekipler ses kayıtlarını çözmek için filtreleyerek, anlaşılabilir konuşmaları ortaya çıkarmışlar.
