İran Hava Yolu Sektöründe Kriz: Hurdaya Çıkarılan Uçaklar Ve Yaptırımların Etkisi

İmam Humeyni Havalimanı CEO’su Said Halandari, 26 Ağustos’ta yaptığı açıklamada, havalimanının girişinde 10 yılı aşkın süredir park halinde bekleyen 20’den fazla hizmet dışı uçağın çirkin bir görüntü oluşturduğunu belirtti. Bu durum, ülkenin hava yolu sektörü için büyüyen bir sorun haline gelmiş durumda. ABD yaptırımları, karaborsa ve müttefik ülkelerden uçak ve parça tedarikinin zorlaşması, bu krizi derinleştirmiştir.

Halandari, uçakların hurdaya çıkarılmaması halinde havalimanının otopark ücretlerinin önemli ölçüde artacağı konusunda uyardı. “Hurdaya çıkarılıp sökülmesi gereken yaklaşık 20 adet orta gövdeli ve geniş gövdeli uçak, 10 yıldan fazla bir süredir havalimanında park halinde öylece bekliyor,” dedi.

İran’ın hava yolu sektörü, özellikle son on yılda ABD’nin yeniden uygulamaya başladığı yaptırımların etkisiyle büyük zorluklar yaşamaktadır. Bu yaptırımlar, İran’ın uçak alımını ve bakımını neredeyse imkansız hale getirmiştir. İran Hava Yolları’nın filosu, eski uçaklardan oluşan bir envantere sahip olup, 1980’lere kadar uzanan bir geçmişe sahiptir.

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ın ölümünün ardından, ülkenin hava yolu sektörüne yönelik ilgi artmıştır. İranAir’in aktif filosu 11 yolcu uçağından oluşmaktadır ve Orta Doğu, Asya ve Avrupa’daki rotaları işletmektedir. Bu uçaklar Milano, Paris, Hamburg ve Londra Heathrow gibi kıtalararası destinasyonlara uçmaktadır.

İranAir, yaşlanan filosunu modernize etmek ve eski uçakları geri getirmek amacıyla büyük siparişler vermiştir. Şirket, Airbus’a 32 adet A320neo, 28 adet A330neo ve 16 adet A350 sipariş etmiştir. Ancak, ABD’nin 2018’de yeniden uygulamaya koyduğu yaptırımlar nedeniyle bu siparişlerin sadece birkaç uçağı teslim edilebilmiştir. İranAir, ayrıca 100 Airbus ve 20 Fransız-İtalyan ATR turboprop uçağı sipariş etmiştir, ancak bugüne kadar yalnızca üç Airbus ve 8 ATR uçağı teslim alınabilmiştir.

Sektör kaynakları, 2018 yılında Boeing’in İran’a üç adet 777 uçağı göndermeyi planladığını, ancak bu teslimatların diğer alıcılarla yeniden düzenlendiğini belirtmektedir. İran, nükleer anlaşma döneminde bölgesel havacılık lideri olmayı hedeflemişti; ancak devam eden yaptırımlar, ülkenin hava yolu filosu ve altyapısında ciddi sorunlara yol açmaktadır. (yenicaggazetesi)