İngiltere Ulusal Hava Trafik Hizmetleri (NATS), ağustos sonunda hava trafik sisteminin çökmesine, aynı isme ancak farklı rotalara sahip iki uçuş planının sebep olduğunu açıkladı.
NATS’ın 28 Ağustos’ta yaşanan teknik aksaklıkla ilgili Sivil Havacılık Kurumuna (CAA) sunduğu raporda olayın sebeplerine ilişkin detaylar yer aldı.
Rapora göre İngiltere hava sahasını transit geçecek bir uçak, kalkış noktasından yerel saatle 04.00’de hareket etti. Avrupa Hava Seyrüsefer Güvenliği Örgütü (Eurocontrol) aracılığıyla bu uçağın uçuş planı İngiltere’ye iletildi.
Hava trafik sistemi ise iniş ve kalkış noktaları İngiltere’de olmayan bu uçuşun ülke hava sahasına giriş ve çıkış noktalarını belirlemek üzere çalışmaya başladı. Uçağın İngiltere hava sahasına giriş noktasını belirleyen sistem, bilgisi girilmemiş çıkış noktasını ise algılayamadı.
Ancak bu noktada devreye aynı uçuş koduna ve belirtilmiş çıkış noktasına sahip ikinci bir uçuş planı girdi. Aynı kodla yapılan uçuşları coğrafi işaretlemeyle ayıran sistem, aynı isimdeki iki planı ayırt edemezken aradaki coğrafi hatalar nedeniyle sorun çıktı.
Hata vermesi halinde elle müdahaleye izin veren hava trafik yazılımı, bu durumda ise hava trafik güvenliğini koruyacak eylem planı oluşturamadı ve daha fazla yanlış bilginin sistemden geçmesini önlemek adına çalışmayı durdurdu.
Yerel saatle 11.00’de gerçekleşen olayda yedek sistem de devre dışı kaldı. Sorunun ardından İngiltere’ye gidiş ve gelişlerde uçuşlarda aksamalara ve iptallere sebep olan uçuş kısıtlamaları ve manuel hava trafik hizmetleri devreye girdi.
NATS’a göre mühendislerin müdahale ettiği sistem 18.03’te tekrar tam kapasiteyle çalışmaya başladı.
Devreye 2018’de giren uçuş planlarını düzenleyen yapay zeka sisteminin olayın olduğu güne kadar 15 milyonu aşkın uçuşun planlamasını yaptığını belirten NATS, bu olayın daha önce hiç karşılaşılmamış bir durum olduğunu kaydetti.
NATS CEO’su Martin Rolfe ise yaptığı açıklamada yaşanan aksaklıktan dolayı özür dileyerek, bunun bir daha yaşanmaması için ellerinden geleni yapacaklarını ifade etti.
Raporla ilgili açıklama yapan Ulaştırma Bakanı Marh Harper, “Binlerce yolcu, iptal olan 1500 uçuş ve gecikmeli yapılan yüzlerce uçuş nedeniyle mağdur oldu.” diye konuştu.
NATS’ın özür dilediğini hatırlatan Harper, 7 Eylül’de CAA, NATS ve havacılık sektörü temsilcileri arasında olayın masaya yatırılacağı bir toplantı daha yapılacağını sözlerine ekledi.