Pazar günü Habertürk TV’de Güntay Şimşek’in konuğu THY Yönetim Kurulu Başkanı İlker Aycı idi. Herhalde birçok THY çalışanı büyük bir merakla ekran başına geçmiştir. Herkesin merakı doların 20’TL’ye, euronun 20 TL’nin üstüne koştuğu, Aralık 2021 enflasyonunun % 10’a ulaşacağı bir dönemde aylardır kesintili ücretlerle görev yapan çalışanlara nasıl bir müjde(!) vereceği idi kuşkusuz. Programı dikkatlice izledim. Valla öyle asgari ücreti aşan bir zam falan söylemedi sayın Başkan. Gördüğüm kadarı ile düz bir hesap yapıyor. Pandemiden önce 70 saat sınırını aşmadan uçan 10 yıllık bir dar gövde pilotunun maaşı brüt 60.000 TL idi(bu maaşın alındığı 8 Mart 2020’deki 7,54 dolar kuru üzerinden 8.000 dolar) . Bu rakam 1 Eylül 2020 protokolü ile yaklaşık 30.000 TL’ye indirildi. Bu arada, 1 Temmuz 2020, 1 Ocak 2021 ve 1 temmuz 2021 tarihlerinde TİS gereği üç kez Tüfe farkı ödendi. TÜFE farkları hariç maaşlara önce “eski ücretlere dönüş” adı altında 1 temmuz 2021’de % 10, 1 Ekim 2021’de de % 25 zam yapıldı. İşte İlker bey hesabı bu nominal rakamlardan yapıyor ve “pilotlara 10+25 zam verdik, % 15 alacakları kaldı” diyor.
THY ALACAĞINA ŞAHİN, BORCUNA KARGA…
Son 30 yılda Cem Kozlu’dan sonra; koltuğunu dolduran, yabancı dil bilgisi, kıvrak zekası ve belagati, konulara çok çabuk hakim olabilme becerisi ile dikkat çeken,”şu küçük dağları ben yarattım” havasındaki bay Candan ve hele hele fırıncı-muhasebeci bay Hamdi’den sonra temsil kabiliyeti yüksek bir profil çizen İlker beyin hakkını teslim edelim önce. Bugüne kadar çalışan aleyhine uygulamalarını, Hava İş sendikası ile elele işçiyi nasıl ezdiğini, alternatif sendika oluşumunu nasıl baskıladığını, sendikal haklara nasıl müdahale ettiğini, günahsız insanları nasıl kapıya koyduğunu, uçuş emniyetini geri plana atarak uçuş ekiplerini kuralları hiçe sayarak nasıl ölümüne uçurduğunu, pandeminin en azgın döneminde 375 adet sıfır kilometre araç kiralayarak şirket kaynaklarını nasıl ısraf ettiğini, bir an için unutalım. Ama yaptığı şu hesap yok mu, gerçekten pes dedirtti. Sayın Başkan, 60.000 TL’yi, % 50 indirime tabi tutarsanız 30.000’TL’ye iner. Ama 30.000 TL’yi tekrar eski haline (60.000 TL) getirmek için yapacağınız zam % 100 olmalıdır. Bunu aylar önce yazdım. Bunu okumadıysa İlker bey kendi adıma üzülürüm. Ama okuduysa veya hesabın böyle olması gerektiğini bilmesine rağmen amiyane tabirle bizi “kekliyor” ise, o zaman da THY çalışanları adına hem üzülür hem de endişe ederim.
HAVA İŞ’İN % 100 ZAM ALMA OLASILIĞI YÜZDE KAÇTIR?
Sonuçta, TİS’te ikili-üçlü bir ücret politikası oluşacak. Pilotlara ayrı, kabine ayrı, yer personeline ayrı ücret zammı belirlenecek. Ya da THY Ocak ayı gelmeden bu bakkal hesabını uygulayacak ve pilotlara % 15, kabine % 5 daha zam yapıp kendine göre hesabı kapatacak ve eski(!) ücretlere dönecek sonra da tüm personele uzun yıllardır olduğu gibi tek bir zam oranı belirleyecek. Ancak bu zam oranını nasıl belirleyecek işte orası meçhul. İlker bey ropörtajında “biz THY olarak rakamı belirledik” diyor. İyi de sayın Başkan 2021’in en yakıcı TÜFE’si yani Aralık enflasyonu daha belli değil ki? Üstelik TÜİK’in bile Aralık TÜFE’sini % 10’dan aşağı açıklayamayacağı söyleniyor. Böylece TİS’te esas alıncak son 6 ayın (Temmuz-Aralık 2021) enflasyonunun % 20’ye ulaşacağı iddia ediliyor. Nasıl rakam belirlediniz anlamadım. Bu arada Hava İş’in “yok mu artıran” çıkışını da atlamayalım. Arkadaşlar % 100’den kapıyı açtılar. Eee sonra % 35’e hadi bilemediniz % 40’a hadi bir mucize oldu % 50’ye imza attınız, aradaki farkı ve başarısızlığınızı nasıl anlatacaksınız üyenize? Unutmadan, Hava İş’e bir uyarı daha yapayım. Geçen hafta yaptıkları açıklamada, 2020 başında işverenin tek tarafı olarak kaldırdığı pazar mesailerinde başa dönüldüğünü ve temyiz aşamasından sonra davanın tekrar İş Mahkemesine havale edildiğini duyurdular. Değeri Hava İş’çiler, mahkemeyi falan boşverin işte fırsat ayağınıza geldi. Toplu Sözleşmeye koydurun pazar ve tatil mesailerini, teminat altına alın olsun bitsin! haaa, 2 yıldır bu mesailerden mahrum olarak hakları yenen çalışanların topluca almaları gereken 2 yıllık mesai alacaklarını ve faizlerini nasıl talep edip üyelerinize ödeteceksiniz, o da sizin sorununuz. Artık hesabını üyelerinize verirsiniz !
BALIK HAFIZALI TOPLUMDA YİNE, YENİ, YENİDEN ADAY OLMAK…
Geçen hafta, Hava İş’in bugünlere nasıl geldiğini, 2013 Genel Kurulunda neler yaşandığını yazmış, Tatlıbal seçilmeden önce Gökkuşağı grubunun lideri Ayhan Günal’ın Tatlıbal’ın mekanına giderek görüştüğü, aynı Ayhan beyin Bahadır Altan’a Hamdi Topçu’dan mesaj ve öneri getirdiği, kendisine(Ayhan Günal) bay Hamdi tarafından Tatlıbal’ın Reform Grubunu desteklemesi karşılığında Hava İş Yönetim Kurulu üyeliği teklif edildiği iddialarını dile getirmiştim. “Bunların hepsi yalan” diyen olmadı ama bu sendikal süreçle ilgili tespitlerimi TALPA seçimlerine bağlayanlar çıktı. Ayhan Günal 2016-18 arası 3 yıl TALPA başkanlığı yaptı. Başarılı olsa, vaatlerini yerine getirse mesela II. pilotların eğitim borçları sorununu çözse, işsiz pilotlar için girişimde bulunsa, Hava İş Kanunu çalışmaları için Tatlıbal’ın 10 kişilik Çalıştayına(!) katılıp peşine takılmasa idi, herhalde tekrar seçilirdi. Oysa 2019-2021 dönemi için yapılan seçimde 3 grup arasında sonuncu oldu. Şimdi tekrar aday. Bildiğim kadarıyla indirim protokolünü imzalamayan 24 kişiden biri olarak işten çıkartıldı. Başkanlığı döneminde şirket yöneticileri ile yakın ilişkiler kuran 25 yıllık bir pilotun 6 aydır iş bulamaması da bir garip. Tamam pandemi var ama THY’den ayrılan birçok pilot ACT, MNG olmak üzere değişik şirketlerde iş buldular. Özetle, Toplu Sözleşme sürecinde biz sendika ile ilgili yazarken tutup bunu dernek seçimlerine bağlamak hoş değil. Aynı konuda, ortada daha seçim meçim yokken de aylar önce de bu konuyu birkaç kez yazmıştım. Bana göre yaşadığınız tüm mağduriyetler, etkisiz ve işverenle çok iyi ilişkiler içinde olan bir sendikanın başınızda bulunmasından kaynaklanıyor. Dikkat çekmek istediğimiz konu bu. Öküzün altında buzağı aramanın alemi yok.