Ulusal Ulaştırma Güvenliği Kurulu (NTSB) Başkanı Jennifer Homendy, Federal Havacılık İdaresi’ne (FAA) yazdığı mektupta, en az 40 ABD dışındaki operatörün arızalı bir aktüatör takılı Boeing 737 uçurabileceğini öne sürdü.
NTSB, 26 Eylül 2024 tarihinde, Şubat 2024’te Newark Liberty Uluslararası Havalimanı’nda (EWR) United Airlines 737 MAX 8 uçağının dümen pedallarının sıkışması sonucunda meydana gelen bir olayın ardından Boeing ve FAA’ya acil bir güvenlik tavsiyesi yayınladı. Potansiyel olarak etkilenen uçaklar arasında, yapılan testlerde arızalı olduğu tespit edilen Collins Aerospace SVO-730 dümen yönlendirme aktüatörüyle donatılmış bazı Boeing 737NG’ler ve 737 MAX’ler yer alıyor.
Homendy’nin 30 Eylül 2024’te FAA başkanına hitaben yazdığı mektupta, Şubat 2017’den itibaren 353 etkilenen aktüatör ünitesinin Boeing’e teslim edildiği belirtildi. “Bu 353 üniteden 73’ünün henüz uçaklara takılmadığını anlıyoruz. 271’i ise en az 40 yabancı hava taşıyıcısı tarafından işletilen hizmetteki uçaklara takılmış olabilecek aktüatörleri etkiledi; 16’sı hala ABD’de kayıtlı uçaklara takılmış olabilir.”
Boeing ve FAA’dan Yanıtlar
Boeing, 28 Ağustos 2024’te NTSB’ye, 25 ABD tescilli uçağa etkilenen SVO-730 dümen açma kılavuz aktüatörünün takıldığını veya takılmış olduğunu bildirdi. Homendy, FAA’ya yazdığı mektupta, aktüatör üreticisi Collins’in ayrıca etkilenen 75 parçayı “sonradan montaj için doğrudan operatörlere” gönderdiğini belirtti. “Bunlardan bazıları yedek olabilirken, diğerleri şu anda hizmette olan uçaklarda olabilir,” dedi.
FAA’den yapılan açıklamada, konunun ele alındığı ve yabancı havayollarına bilgi gönderildiği belirtildi. FAA, “NTSB’ye tavsiyeleri için teşekkür ediyoruz ve bunları ciddiye alıyoruz” ifadelerine yer verdi.
Homendy’nin Eleştirileri
Homendy, FAA’nın aktüatör sorununu “daha ciddiye almamış” olmasından endişe duyduğunu dile getirerek, “Bu olayla ilgili ön raporumuzun yayınlanmasından bu yana geçen 6 ay içinde FAA’nın dümen kontrollerinin sıkışması riskini ele almak için acil önlemler almamış olması beni hayal kırıklığına uğrattı,” diye yazdı.
NTSB, Boeing’in 737 uçaklarının dümen yönlendirme aktörü takılı olmadan güvenli bir şekilde uçurulabileceğini belirtmiş olsa da, dümen pedallarına büyük bir güç uygulanmasının kontrol kaybına yol açabileceği konusunda endişelerini dile getirdi.
United Airlines Uçağındaki Olay
United Airlines’ın 737 MAX 8 uçağı, Şubat 2024’te iniş sırasında dümen pedallarının “normal” uygulamaya yanıt vermediğini bildirmişti. Cedar Rapids’teki Collins Aerospace tesisinde yapılan testlerde, aktüatörlerin işlevinin “önemli ölçüde tehlikeye girdiği” bulundu. NTSB, Collins Aerospace’in aktüatörlerin üretimi sırasında sızdırmaz bir yatağın yanlış monte edildiğini tespit ettiğini bildirdi.
