HAVACILIK UZMANLARI “PANDEMİ NEDENLİ STOKAJDA KALAN UÇAKLARI SEFERE VERİRKEN DAHA DİKKATLİ OLUNMALI.”
Aylardır uçmayan pilotların paslanmış olması, bakım hataları ve air speed pitot sensörlerde oluşan böcek yuvaları, uçakların tekrar hizmete girmesinde potansiyel tehlikeler yaratabilir. Seyahat kısıtlamaları, birçok uçağın uzun süreli stokaja alınmaları, uçuşlarda büyük bir azalmaya neden oldu.
Sonuç olarak, uçaklar stokajdan alınıp uçuşa verildikçe bildirilen arızaların sayısında bir artış oldu.
Havacılık dergisi FlightGlobal’ın Asya yönetici editörü Greg Waldron, “Her uçakta belirli bir stokajdan çıkarmak için bakım talimatları vardır, ancak bu daha önce hiç bu büyüklükte stokajlama yapılmamıştı” dedi.
Sivil havacılık otoritelerinin yanı sıra sigortacılar da endişelerini dile getirdiler. AON Sigortanın Asya havacılık müdürü Gary Moran, “Uzun süre çalışmadıkları için oldukça paslanmış işe dönen insanlarımız var, bu büyük bir sorun” dedi.
Uçak uçurmak bisiklete binmek gibi değildir.
En endişe verici sorunlardan biri, inişe gelen uçakta stabil olmayan yaklaşmalarının (unstabilised approaches) sayısındaki artışlar. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’ne (IATA) göre, “stabil olmayan yaklaşmaların” sayısı bu yıl keskin bir şekilde arttı.
Stabil olmayan yaklaşmalar, sert inişlere, pist dışına çıkma olaylarına ve hatta çarpışmalara neden olabilir. Mayıs ayında, bir PIA (Pakistan International Airlines) uçağı, stabil olmayan bir yaklaşma sonrasında düştü ve 97 kişi öldü. Yine Air India Express uçağının stabil olmayan bir yaklaşma sonrası iniş kazasında 18 kişi öldü. Uzmanlar, yeniden uçmaya başlayan pilotların normalden daha dikkatli olmaları gerektiğini söylüyor.
Bay Wakdron, “Bir uçağı uçurmak oldukça teknik bir iştir. Bu işi bir süredir yapmıyorsanız, kesinlikle bisiklet sürmek gibi bir doğa olayı değil, ”diye ekledi. Ancak, havayollarının bu sorunların farkında olduğunu ve genellikle uçuş simülatörlerinde pilotları için ekstra zaman ayırdıklarını söyledi.
Bakım sorunları
Stokajdaki uçaklar, işler açıldığında hizmete dönmeye hazır olduklarından emin olmak için tipik olarak rutin bir bakım programına tabi tutulur. Alice Springs’te Cathay Pacific ve Singapur havayolları için uçak stokajlayan bir tesisi bulunan Asia Pacific Airline Storage şirketinin, 70’den fazla bakım ekibi mevcut. Üreticiler ayrıca uçakları nasıl stokajlayacakları konusunda çok detaylı talimatlar veriyor.
Ancak hala bildirilen bazı olaylar, sorunlar var.
Örneğin, Avrupa Birliği Havacılık Güvenliği Ajansı (EASA), bir uçağın stokajdan çıkarılmasının ardından ilk uçuş sırasında güvenilmez/yanlış hava hızı (Airspeed) ve irtifa (Altitude) değerlerine ait arıza raporlarının sayısında önemli bir artış olduğunu söyledi. Bazı durumlarda, kalkıştan vazgeçilmesi (aborted T/O) veya uçağın üsse geri dönmesi (IFTB) gerekmiştir.
Böcek yuvaları
Bildirilen olayların/arızaların çoğunda, Air speed ile ilgili sorunlar, hızı ölçmek için kullanılan anahtar bileşenlerden olan uçağın pitot tüpleri içindeki böcek yuvaları veya böcek larvalardan kaynaklanıyordu.
Bu sorunlar havacılık endüstrisinde iyi biliniyor ve Bay Waldron, havayolu seyahatinin güvenli kalacağını düşündüğünü söyledi.
https://t.co/o2wpxQEfew pic.twitter.com/gEa054aKw8
— Sefa İnan (@Asefainan) November 19, 2020