Ülkemizde yaşanan son olaylardan sonra turizm ve tabii ki havayolu şirketlerimiz kötü durumda kaldı. En kırılgan sektörlerden biri olan havayolu taşımacılığı, ülkemizde son zamanlarda yaşasan terör, darbe girişimi ve canlı bomba eylemlerinden fazlasıyla etkilendi.
Havayolu şirketlerinin kar marjı düşük olup maliyetleri bayağı yüksek seyreder. En büyük maliyet kalemleri, yakıt, maaş ve mesai ödemeleri, bakım ve uçak kiralarıdır. Uçmayan her uçak şirket için zarardır.
Ülkemizdeki havacılığın hızlı büyümesinden sonra oluşan bu durgunluk havayolu şirketlerimizi bayağı zora soktu. Satış vaatli alınan uçaklar gelmeye devam ediyor. Bu uçaklardan vazgeçmek bayağı zor oluyor. Vazgeçmenin cezai sorumluluğu var. Bu nedenle ya satış vaatli sipariş verdiğin uçakları alacaksın veya o uçakları teslim almadan başka müşteri bulacaksın ki ceza yemekten kurtulasın.
Bu nedenle başta THY olmak üzere özel şirketlerimiz farklı arayışlara girdi. Oluşan kriz ortamında çalışanlarla yolları ayıran mı dersiniz, Part Time uygulamalar ile giderleri azaltmaya çalışanlar mı dersiniz. Uçaklarını wet lease veya dry lease kiraya vermek isteyenler mi dersiniz. Türk Havayolu şirketleri A’dan Z’ye hemen hemen hepsi bir dolu önlem almak zorunda kaldılar.
THY kış döneminde uçaklarının birçoğunu ground edecek gibi. Sefer azaltmaları ve bazı seferleri iptal etmeleri bu olasılığı düşündürtüyor. Atatürk havalimanı ve Sabiha Gökçen de yer olmaması nedeniyle Anadolu istasyonlarında THY uçaklarını ground edilmiş halde görürseniz hiç şaşırmayın.
PEGASUS ise ilan vererek uçaklarının bazılarını diğer şirketlerimiz gibi wetlease anlaşma yaparak kiralamaya çalışıyor. Bu kiralama modeli bildiğiniz üzere ekiple birlikte verildiğinden cazip olacak. Ancak Pegasus’unda satın alma vaatli uçakları gelmeye devam edecek. Bakalım onlarda bu zor günleri nasıl geçiştirecek.
Onur Air zaten daha önce AirlineHaberde çıkan haberlerden anlayacağınız üzere zor günlere devam ediyor. Onur Air her an filo küçültmesine gidebilir. Onur Air in en önemli gelir kaynağı olan Suudi Arabistan’a uçak kiralamasında müşteri bulamama zorluğu çektiği söyleniyor.
ATLASGLOBAL ise yurt içinden çok yurt dışında faaliyet içinde. Wetlease uygulamalara ağırlık veriyor.
BORAJET ise THY’nin isteği doğrultusunda yaptığı ikili anlaşması sona erdikten sonra bayağı zor günlere gebe görünmekte. Kendi ismi ile yapacağı operasyonlar ne kadar etkili olacak bekleyip göreceğiz.
Umarım ve dilerim ki Türkiye’miz bu zor günleri geride bırakır. Bu hem havayolu şirketlerimiz için hem de oralarda çalışanlar için çok önemli. Şirketler para kazanamazsa, maliyetleri düşürmek için her önlemi alırlar. Bu her önlem içinde tabii ki çalışanlarda var. Bu nedenle verimsizlik iddiaları ve operasyonel nedenlerle işten çıkartmalar THY’de olduğu gibi diğer şirketlere de sirayet etmemesi için bayağı şansa ihtiyacımız olacak.
HAVAYOLU ŞİRKETLERİMİZ ZORDA.
